Πέντε λέξεις από τον Μάριο Ντράγκι, στη χθεσινή του εμφάνιση ενώπιον των ευρωβουλευτών, ήταν αρκετές για μια ολική επαναφορά του σεναρίου ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών πριν λήξει το μνημόνιο, ώστε να αποφευχθεί "κούρεμα" των καταθέσεων.
Μιλώντας το Ευρωκοινοβούλιο, ο πρόεδρος της ΕΚΤ άφησε για πρώτη φορά ανοικτό το ενδεχόμενο να διενεργηθούν τα τεστ αντοχής του 2018 νωρίτερα από το αναμενόμενο (τον Ιούλιο): «possibly frontloading the stress test», ήταν οι πέντε λέξεις που τροφοδότησαν τη σεναριολογία για πρόωρη διενέργεια των ελέγχων, συνολικά για τις ευρωπαϊκές τράπεζες ή μόνο για τις ελληνικές, που έχουν ιδιαίτερο ζήτημα, σε σχέση με τις υπόλοιπες.
Ως γνωστόν, το ελληνικό πρόγραμμα λήγει τον Αύγουστο του 2018. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι τότε θα είναι ανοικτό το παράθυρο ευκαιρίας για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με τα κεφάλαια που έχουν περισσέψει από το δάνειο των 86 δισ. ευρώ, χωρίς να τεθεί θέμα «κουρέματος» των καταθέσεων, όπως θα συνέβαινε, εάν η ανακεφαλαιοποίηση γινόταν μετά τη λήξη του προγράμματος.
Πηγή της ΕΚΤ ανέφερε στο Reuters ότι το τεστ θα μπορούσε να τελειώσει στις αρχές Μαΐου, ώστε να διασφαλισθεί ότι θα υπάρχει αρκετός χρόνος πριν τη λήξη του μνημονίου για την ανακεφαλαιοποίηση, σε περίπτωση που εντοπισθούν νέες κεφαλαιακές ανάγκες.
Όπως δήλωσε ο Μ. Ντράγκι, χθες, ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός έχει στείλει επιστολή στο ΔΝΤ για να ενημερώσει σχετικά με τα τεστ αντοχής του 2018 και, ιδιαίτερα, για το σχέδιο να επιταχυνθούν οι έλεγχοι, ενώ πηγή του Reuters ανέφερε ότι προς το παρόν δεν έχουν ληφθεί οι οριστικές αποφάσεις.
Συμβιβασμός με ΔΝΤ
Η επιτάχυνση του τεστ αντοχής θα μπορούσε να αποτελέσει τη συμβιβαστική λύση για να γεφυρωθούν οι διαφορές με το ΔΝΤ, το οποίο ζητεί να διενεργηθούν άμεσα έλεγχοι ποιότητας ενεργητικού στις ελληνικές τράπεζες.
Ο συνδυασμός των ελέγχων που ήδη διενεργούνται στα προβληματικά δάνεια των τραπεζών από τον SSM και του πρόωρου τεστ αντοχής πιθανότατα θα είναι αρκετός για να υπάρξει μια συμφωνία με το ΔΝΤ, το οποίο η ΕΚΤ δεν μπορεί να αγνοήσει, καθώς, εάν δικαιωθεί αργότερα στις απόψεις του, ο SSM θα έχει υποστεί μια πρωτοφανή ταπείνωση και θα πληγεί σοβαρά η αξιοπιστία του.
Αντιδρούν οι τραπεζίτες
Πάντως, οι Έλληνες τραπεζίτες αντιδρούν στις πιέσεις για νέα ανακεφαλαιοποίηση. Με άρθρο του στους “Financial Times”, ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φωκίων Καραβίας προειδοποιεί για απερίσκεπτες δηλώσεις που μπορεί να υπονομεύσουν τους στόχους του ελληνικού προγράμματος, με αφορμή τις πρόσφατες αναφορές από πλευράς ΔΝΤ, στην πιθανότητα ενός ακόμη AQR και μιας περαιτέρω ανακεφαλαιοποίησης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Όπως αναφέρει, στο άρθρο του με τίτλο «Δώστε το χώρο στις τράπεζες να διαχειριστούν το θέμα των δανείων», το να μιλά κανείς για ανακεφαλαιοποίηση δημοσίως, σημαίνει ότι αυξάνεται ο ηθικός κίνδυνος (σ.σ.: δίνεται «σήμα» στους δανειολήπτες να μην πληρώνουν). Σύμφωνα με τον ίδιο, οι ελληνικές τράπεζες έχουν μια ατζέντα και έναν οδικό χάρτη. Πρέπει να τηρήσουν το σχέδιο που συμφωνήθηκε με τις ευρωπαϊκές αρχές για τη μείωση των NPLs και τη μεγιστοποίηση της ανάκαμψης του δανεισμού.
Ο κ. Καραβίας τονίζει ότι είναι αντιπαραγωγική αυτή η δημόσια διαφωνία μεταξύ ΔΝΤ και ΕΚΤ για το τι να κάνουν με τις ελληνικές τράπεζες και προσθέτει: «Οι τραπεζικές μετοχές έχουν υποχωρήσει πολύ. Η επιστροφή των καταθέσεων, μετά από μια σταθερά ανοδική τάση ύστερα από την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος τον Ιούνιο, μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο».
Ο ίδιος θεωρεί ότι οι ελληνικές τράπεζες ποτέ δεν ήταν σε καλύτερη θέση για να αντιμετωπίσουν το ζήτημα. Ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank κάνει αναφορά και στους στρατηγικούς κακοπληρωτές. «Περίπου το ένα τέταρτο των κακών δανείων υπολογίζεται πως αφορούν τους λεγόμενους στρατηγικούς κακοπληρωτές, νοικοκυριά ή επιχειρήσεις που έχουν τα μέσα να τα αποπληρώσουν αλλά δεν το κάνουν, γιατί πιστεύουν ότι μπορούν να αθετήσουν τις υποχρεώσεις τους και να ξεφύγουν ατιμώρητοι.
Η εξάλειψη των μεγάλων στρατηγικών χρεοκοπιών θα είναι καίριας σημασίας για την τόνωση της ελληνικής οικονομίας και των τραπεζών μακροπρόθεσμα. Αλλά μπείτε για λίγο στη θέση ενός κακοπληρωτή. Οι φήμες για μια ανακεφαλαιοποίηση ηχούν σαν μουσική στα αυτιά του: οι τράπεζες θα έχουν περισσότερο κεφάλαιο να ξοδέψουν και με λιγότερη πίεση να κυνηγήσουν τους κακοπληρωτές θα μπορούν να διαγράψουν περισσότερο χρέος», καταλήγει.