Αρχίζει από τη Δευτέρα, 6 Δεκεμβρίου η... κούρσα για την υποβολή αιτήσεων στο «Νέο Εξοικονομώ» για την αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών, που έχει μεγάλες διαφορές από τα προηγούμενα προγράμματα, καθώς για πρώτη φορά δεν θα ισχύσει η αρχή της ικανοποίησης των αιτήσεων κατά προτεραιότητα, ενώ η δομή και τα κριτήρια του προγράμματος δίνουν έμφαση στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, στρέφοντας σημαντικές επιδοτήσεις στα οικονομικά ασθενέστερα νοικοκυριά.
Η αναμονή των ενδιαφερόμενων για τις αιτήσεις κρατά αρκετά, καθώς η ηλεκτρονική πλατφόρμα του προγράμματος (στη διεύθυνση: https://exoikonomo2021.gov.gr) έχει ανοίξει από τον περασμένο μήνα, αλλά μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς, δηλαδή χωρίς τη δυνατότητα υποβολής αιτήσεων. Μέσω του προγράμματος αναμένεται να αναβαθμισθούν ενεργειακά έως και 50.000 κατοικίες, 38% περισσότερες συγκριτικά με τον προηγούμενο κύκλο. Θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης με 632 εκατ. ευρώ και μαζί με τη μόχλευση θα κινητοποιηθούν συνολικά πάνω από 1 δισ. ευρώ.
Δύο είναι οι βασικές διαφορές σε σχέση με τους προηγούμενους κύκλους του προγράμματος:
- Καταργείται η χρονική ιεράρχηση των αιτήσεων και δημιουργείται λίστα επιλαχόντων. Στα προηγούμενα προγράμματα, επιδότηση λάμβαναν όσοι... προλάβαιναν να υποβάλλουν ταχύτερα από τους άλλους τις αιτήσεις τους, με αποτέλεσμα οι διαδικασίες να μετατρέπονται σε κούρσα ταχύτητας, όπου είχε κατ' επανάληψη καταγγελθεί ότι επιστρατεύονταν από γραφεία μηχανικών ακόμη και αθέμιτα μέσα, όπως ειδικά software για γρήγορη υποβολή αιτήσεων. Αντίθετα, με το νέο πρόγραμμα, όλες οι αιτήσεις θα έχουν μια ευκαιρία και θα αξιολογηθούν με βάση τα κριτήρια του προγράμματος.
- Για πρώτη φορά θα υπάρχει ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ για ευάλωτα νοικοκυριά, ώστε να καταπολεμηθεί η ενεργειακή φτώχεια. Ειδική μέριμνα θα ληφθεί για μονογονεϊκές οικογένειες, πολυτέκνους και νοικοκυριά με ΑμεΑ. Ως σημαντικότερο κριτήριο, ορίζεται η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων.
Στα κριτήρια αξιολόγησης των αιτήσεων, τη μεγαλύτερη βαρύτητα έχει η εξοικονόμηση ενέργειας, όμως για πρώτη φορά το εισόδημα και άλλα κοινωνικά κριτήρια, όπως φαίνεται στον πίνακα, έχουν αρκετά σημαντική βαρύτητα στην αξιολόγηση των αιτήσεων:
Τα κριτήρια αξιολόγησης και η βαρύτητά τους
Επιδότηση μέχρι 28.000 ευρώ - Ειδικός «φάκελος» για ευάλωτους
Το πρόγραμμα παρέχει επιδότηση των επιλέξιμων παρεμβάσεων με ανώτατο όριο τα 28.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. Για τις πολυκατοικίες το ποσοστό της επιδότησης φθάνει στο 40% της δαπάνης, ενώ αποκλείονται οι αιτήσεις αποκλειστικά για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους σε πολυκατοικίες. Σημειώνεται ότι επιδοτείται μέσω του προγράμματος και η αποζημίωση του μηχανικού. Υποχρεωτική για τη λήψη επιδότησης θα είναι η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτηρίου.
Ανάλογα με τα εισοδήματα των δικαιούχων, το ποσοστό της επιδότησης θα κυμαίνεται από 40% έως και 75%. Ειδικότερα, η κλίμακα έχει ως εξής:
- Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75%.
- Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό, ποσοστό 70%.
- Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55%.
- Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45%.
- Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40 %.
Ειδικά για τους οικονομικά ασθενέστερους, με ατομικά εισοδήματα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακά που δεν ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ, το πρόγραμμα θα έχει «φάκελο» προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ. Εφόσον εξαντληθούν αυτά τα κεφάλαια, το υπουργείο έχει διαβεβαιώσει ότι θα αντληθούν και νέα από το συνολικό προϋπολογισμό του προγράμματος.
Τα ασθενέστερα νοικοκυριά θα μπορούν ουσιαστικά να αναβαθμίζουν τις κατοικίες τους χωρίς άμεση εκταμίευση μιας δαπάνης από τον οικογενειακό προϋπολογισμό, καθώς η επιδότηση των δαπανών κατά 75% θα μπορεί να συμπληρώνεται με το υπόλοιπο 25% με τραπεζικό δάνειο που θα έχει εγγύηση από το Δημόσιο.