Ανατροπές στη γερμανική πολιτική σκηνή, με επιπτώσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο και πολλαπλές παρενέργειες για την Ελλάδα, φέρνει η ήττα-κόλαφος του κυβερνώντος Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος (CDU) της καγκελαρίου Μέρκελ στις εκλογές του ομόσπονδου κρατιδίου Μεκλεμβούργο-Πομερανία. Ο θρίαμβος του νεοπαγούς λαϊκιστικού, ξενοφοβικού και ευρωσκεπτιστικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), που επικέντρωσε την εκλογική του καμπάνια στο προσφυγικό, αποτελεί «καμπανάκι κινδύνου», ενόψει των εκλογικών αναμετρήσεων σε άλλες 4 ομόσπονδες περιφέρειες της χώρας και των εθνικών εκλογών του 2017.
Λόγοι πολιτικής επιβίωσης αναγκάζουν πλέον τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού να διαφοροποιήσουν την πολιτική τους.
Το πρόβλημα για την Μέρκελ δεν είναι μόνον ότι το κόμμα της μπορεί να αποδυναμωθεί περαιτέρω και να χάσει την πρωτοκαθεδρία προς όφελος των Σοσιαλδημοκρατών, αλλά το ενδεχόμενο περαιτέρω ενίσχυσης των δυνάμεων της ακροδεξιάς, που θα συσπειρωθούν γύρω από το AfD και θα μπορούσαν ενδεχομένως να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία, ξυπνώντας «εφιάλτες» του ναζιστικού παρελθόντος της.
Διαβάστε σχετικά: Σοκ στη Γερμανία, η ακροδεξιά νικά την Μέρκελ
Η «αχίλλειος πτέρνα»
Αμεση αλλαγή γραμμής πλεύσης αναμένεται στο προσφυγικό, το οποίο αποδείχθηκε «αχίλλειος πτέρνα» του CDU και της Μέρκελ στη χθεσινή εκλογική αναμέτρηση και μπορεί να αποβεί πολιτικά «μοιραίο» ζήτημα στις επόμενες.
Το μήνυμα στάλθηκε ήδη από τον υπουργό Εσωτερικών Τόμας Ντε Μεζιέρ, ο οποίος προειδοποίησε ότι όποιοι όσοι πρόσφυγες-μετανάστες δεν παίρνουν πολιτικό άσυλο από τη Γερμανία, θα επαναπροωθούνται στην Ελλάδα.
Η στάση της Γερμανίας θ’ αλλάξει επίσης απέναντι στην Τουρκία και στις άλλες χώρες διέλευσης διέλευσης, καθώς προτεραιότητα για το Βερολίνο θα καταστεί η κατά γράμμα τήρηση της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ανάσχεση των προσφυγικών ροών έξω από τα γερμανικά σύνορα.
Η πολιτική «ανοικτών θυρών» που ακολουθούσε τους τελευταίους μήνες η Μέρκελ – ή τουλάχιστον αυτό της καταλογίζει το AfD- φαίνεται ότι παίρνει τέλος και η Γερμανία θα υιοθετεί όλο και πιο σκληρή στάση.
Στη γραμμή Σόιμπλε
«Παρενέργειες» θα υπάρξουν και στο χειρισμό των ευρωπαϊκών ζητημάτων: Το εκλογικό αποτέλεσμα δίνει στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να πάρει τη ρεβάνς από την Μέρκελ, επιβάλλοντας τη δική του προσωπική γραμμή: Το Βερολίνο θα επανέλθει στις παλιότερες άκαμπτες θέσεις του στα θέματα της δημοσιονομικής προσαρμογής και της λιτότητας, απαιτώντας από τις «προβληματικές» χώρες της Ευρωζώνης αυστηρή τήρηση των κανόνων και των συμπεφωνημένων.
Θα δυσκολέψει λοιπόν η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να επιτύχει κάποια χαλάρωση στην υλοποίηση του Μνημονίου.
Η Αθήνα δεν μπορεί επίσης να περιμένει πολλά στο θέμα της ελάφρυνσης χρέους, όπου θα υπερισχύσουν τελικά οι απόψεις του Σόιμπλε: Ουσιαστική συζήτηση και αποφάσεις από το 2018 – και εφόσον έχουν τηρηθεί από ελληνικής πλευράς τα συμπεφωνημένα.
Η Μέρκελ και οι σοσιαλδημοκράτες σύμμαχοι της στον κυβερνητικό συνασπισμό είναι αναγκασμένοι να συμπλεύσουν στη «γραμμή Σόιμπλε», προκειμένου να αντιμετωπίσουν πολιτικά και εκλογικά το AfD.
Κατά του ευρώ
Επισημαίνεται ότι το κόμμα αυτό ανδρώθηκε μέσα σε τρία χρόνια, κάνοντας «σημαία» της πολιτικής του καμπάνιας την έξοδο της Γερμανίας από την Ευρωζώνη, με το επιχείρημα ότι οι Γερμανοί φορολογούμενοι πληρώνουν πολλά για να τη στήριξη της Ελλάδας και των άλλων δημοσιονομικά προβληματικών χωρών.
Από τη ρητορική κατά του ευρώ και τις κορώνες κατά των «τεμπέληδων του Νότου» πέρασε στη δημαγωγία κατά των προσφύγων, αυξάνοντας θεαματικά την εκλογική του δύναμη. Όμως τα θέματα της ΕΕ, της δημοσιονομικής πειθαρχίας και η αντίθεση του στη στήριξη των μεσογειακών χωρών από τη Γερμανία παραμένουν στη βασική ατζέντα της πολιτικής του καμπάνιας.
Η Μέρκελ είναι λοιπόν αναγκασμένη να σκληρύνει τη στάση της (και) απέναντι στην Ελλάδα.