Ένα καλά διατηρημένο απολίθωμα μιας τετράποδης φάλαινας που περπατούσε στην ξηρά και κολυμπούσε στη θάλασσα πριν από 42,6 εκατομμύρια χρόνια, ανακάλυψαν παλαιοντολόγοι στις ακτές του νότιου Περού.
Η ανακάλυψη αυτή συμπληρώνει κάποια από τα κενά που είχαν οι επιστήμονες σχετικά με την εξέλιξη των κητωδών.
Οι πρόγονοι των φαλαινών και των δελφινιών ζούσαν στην ξηρά πριν από 50 εκατομμύρια χρόνια, στην περιοχή της σημερινής Ινδίας και του Πακιστάν. Ομάδες παλαιοντολόγων έχουν επίσης βρει στη Βόρεια Αμερική απολιθώματα ηλικίας 41,2 εκατομμυρίων ετών από τα οποία συμπέραναν ότι εκείνη την εποχή τα κητώδη έχασαν την ικανότητά τους να στέκονται στα πόδια τους και να περπατούν.
Το νέο αυτό είδος περιγράφεται σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Current Biology. Εκτιμάται ότι το είδος αυτό είναι ηλικίας 42,6 εκατομμυρίων ετών και συμπληρώνει το "δέντρο" της εξέλιξης των κητωδών.
Έχει μήκος 4 μέτρα και το επιστημονικό όνομά του είναι Peregocetus pacificus. Βρέθηκε σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από τα παράλια του Ειρηνικού, στην Πλάγια Μέδια Λούνα, 250 χιλιόμετρα νοτίως της Λίμα.
Η φάλαινα είχε τέσσερα πόδια, ικανά να σηκώνουν το βάρος της στην ξηρά. Αυτό σημαίνει ότι η Peregocetus pacificus μπορεί να επέστρεφε στις βραχώδεις ακτές για να ξεκουραστεί ή ακόμη και να γεννήσει εκεί, αν και πιθανότατα περνούσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στο νερό.
Και τα τέσσερα άκρα της είχαν μικρές οπλές, ενδεχομένως να είχαν και νηκτική μεμβράνη. Με τα μακριά δάχτυλά της και τα σχετικά αδύνατα άκρα της, το περπάτημα στην ξηρά μάλλον δεν θα ήταν εύκολη υπόθεση.
"Πιστεύουμε ότι τρεφόταν στο νερό και ότι η μετακίνησή της στη θάλασσα ήταν ευκολότερη σε σύγκριση με τη στεριά", εξήγησε ο παλαιοντολόγος Όλιβερ Λάμπερτ του Βασιλικού Βελγικού Ινστιτούτου Φυσικών Επιστημών, ο επικεφαλής της έρευνας.
"Ορισμένοι σπόνδυλοι της ουράς παρουσιάζουν έντονες ομοιότητες με άλλα ημιυδρόβια θηλαστικά, όπως για παράδειγμα με τις ενυδρίδες, κάτι που υποδηλώνει ότι χρησιμοποιούσαν την ουρά κατά κύριο λόγο για να τις βοηθά στο κολύμπι", πρόσθεσε.
Η εξέλιξη των φαλαινών αποτελούσε αίνιγμα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν βρέθηκαν κάποια απολιθώματα από τα οποία οι επιστήμονες συμπέραναν ότι αυτές εμφανίστηκαν πριν από περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια στην περιοχή της σημερινής Ινδίας και του Πακιστάν.
Οι πρόγονοί τους ήταν θηλαστικά που ζούσαν στην ξηρά, μακρινοί συγγενείς του ιπποπόταμου, που το μέγεθός τους δεν ξεπερνούσε εκείνο ενός σκύλου μεσαίου μεγέθους. Χρειάστηκε να περάσουν εκατομμύρια χρόνια για να εξαπλωθούν σε όλον τον κόσμο.
Η Peregocetus pacificus είναι ο πιο πλήρης σκελετός τετράποδης φάλαινας που έχει βρεθεί σε άλλη περιοχή εκτός της Ινδίας και του Πακιστάν. Είναι επίσης ο πρώτος που εντοπίζεται στον Ειρηνικό και στο νότιο ημισφαίριο.
Η παρουσία της στο Περού, κατά τον Λάμπερτ, υποδηλώνει ότι οι τετράποδες φάλαινες εξαπλώθηκαν από τη Νότια Ασία στη Βόρεια Αφρική και κατόπιν διέσχισαν τον Νότιο Ατλαντικό για να φτάσουν στον Νέο Κόσμο.
Η Peregocetus pacificus δείχνει ότι οι πρώτες φάλαινες που έφτασαν στην αμερικανική ήπειρο διατηρούσαν ακόμη την ικανότητα να περπατούν στην ξηρά