Ηχηρό καμπανάκι αποτελεί για την οικονομία ο τετραπλασιασμός του ελλείμματος του εξωτερικού ισοζυγίου της χώρας κατά το, πρώτο δίμηνο του έτους, εξέλιξη που προκαλεί βαθιά ανησυχία για τη συνέχεια, και ενέχει τον κίνδυνο επανεμφάνισης των δίδυμων ελλειμμάτων, σε συνδυασμό και με τον ελλειμματικό προϋπολογισμό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το πρώτο δίμηνο του 2022, εκτοξεύτηκε σε 4,12 δισ. ευρώ, από 1,19 δισ. ευρώ, που ήταν το αντίστοιχο δίμηνο του 2021.
Αιτία της δραματικής επιδείνωσης του ισοζυγίου ήταν οι αυξημένες τιμές των καυσίμων και γενικά των ενεργειακών αγαθών, αλλά το ανησυχητικό είναι ότι καταγράφονται και αθρόες εισαγωγές άλλων εμπορευματικών αγαθών πλην καυσίμων και πλοίων.
Η εξέλιξη αυτή απειλεί τον ρυθμό ανάπτυξης του πρώτου τριμήνου του 2022, καθώς το εξωτερικό ισοζύγιο είναι ένας από τους τρείς παράγοντες (με την κατανάλωση και τις επενδύσεις) που καθορίζει τον ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ.
Η χειροτέρευση του ισοζυγίου συμβαίνει παρά την άνοδο των εισπράξεων από εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών και την άνοδο που σημειώνει ο τουρισμός, σε σχέση με πέρυσι, αλλά υπολείπεται αισθητά των επιδόσεων του 2019.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος τον Φεβρουάριο του 2022, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 1,4 δισ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021 και διαμορφώθηκε σε 2,1 δισ. ευρώ.
Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών, η οποία ήταν μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 26,3% σε τρέχουσες τιμές (4,3% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 64,6% σε τρέχουσες τιμές (37,5% σε σταθερές τιμές).
Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά 27,5% σε τρέχουσες τιμές (14,6% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά 38,1% σε τρέχουσες τιμές (29,2% σε σταθερές τιμές).
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών και του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 314,8% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 302,5% σε σχέση με το 2021. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών μειώθηκε παρά τη βελτίωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου θαλάσσιων μεταφορών.
Οι εισπράξεις από τον τουρισμό ανήλθαν σε 133 εκατ. ευρώ, από 33 εκατ. ευρώ πέρυσι, που ήταν περίοδος καραντίνας, αλλά έναντι 221, εκατ. ευρώ, το 2019, προ πανδημίας.
Συνολικά το πρώτο δίμηνο του έτους, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κατέγραψε αύξηση κατά 2,9 δισ. ευρώ σε σχέση με το πρώτο δίμηνο του 2021 και διαμορφώθηκε σε 4,1 δισ. Ευρώ, από 1,2 δισ. ευρώ, πέρυσι.
Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών. Αναλυτικότερα, οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 30,5% σε τρέχουσες τιμές (7,1% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 61,3% σε τρέχουσες τιμές (34,7% σε σταθερές τιμές).
Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 25,2% και 40,0% αντίστοιχα (13,1% και 30,9% σε σταθερές τιμές).
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών και του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 282,5% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 306,2% σε σχέση με το πρώτο δίμηνο του 2021 (αντιπροσωπεύοντας το 56,6% και το 63,7% των αντίστοιχων επιπέδων του 2019). Οι καθαρές εισπράξεις από μεταφορές παρουσίασαν μείωση κατά 5,8%.
Πάντως οι εισπράξεις από τον τουρισμό το πρώτο δίμηνο του 2022, καλύπτουν μόλις το 54,4% των εισπράξεων του 2019, που είχαν ανέλθει σε 501,8 εκατ. ευρώ.