Μια συμφωνία που θα καταστήσει διαχειρίσιμο το προσφυγικό επιζητούν οι Ευρωπαίοι, «ναι μεν αλλά» απαντά η Αγκρυρα, ζητώντας ως αντάλλαγμα να επιταχυνθεί η ενταξιακή διαδικασία και να αρθούν οι περιορισμοί εισόδου Τούρκων πολιτών στην ΕΕ. Το μεγάλο «ανατολίτικο παζάρι» έχει αρχίσει και οι ηγέτες των «28» ξέρουν ότι δεν μπορούν να περιμένουν πολλά. Το ζήτημα δεν είναι τι θα συμφωνήσουν με τον πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, αλλά κατά πόσο η Αγκυρα θα εφαρμόσει εν συνεχεία τη συμφωνία, τηρώντας απαρεγκλίτως όρους και κανόνες χωρίς στρεψοδικίες και υπεκφυγές.
Εν πάση περιπτώσει, οι Ευρωπαίοι δεν είναι διατεθειμένοι να κάνουν μεγάλες παραχωρήσεις και να ικανοποιήσουν πλήρως την Αγκυρα, θεωρώντας εκ προοιμίου περίπου βέβαιο ότι η Τουρκία θα συνεχίσει τη συνήθη τακτική της και δεν θα υλοποιήσει κατά γράμμα ό,τι συμφωνηθεί.
Στο δύσκολο παζλ της διαπραγμάτευσης υπεισέρχεται και το θέμα έμμεσης αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία. Η κυπριακή ηγεσία αξιοποιεί την ευκαιρία και διαμηνύει ότι δεν πρόκειται να προσυπογράψει οποιαδήποτε συμφωνία για επιτάχυνση της ενταξιακής διαδικασίας, εάν η Τουρκία δεν εφαρμόσει το Πρωτόκολλο της Αγκυρας», που προβλέπει άνοιγμα των λιμανιών και των αεροδρομίων της σε πλοία-αεροπλάνα από την Κύπρο. Η κίνηση αυτή θα ισοδυναμούσε με ντε φάκτο αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία αρνείται και αποφεύγει επιμελώς η Τουρκία.
Ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης έχει προειδοποιήσει ότι είναι διατειμένος να προχωρήσει μέχρι και σε άσκηση βέτο, που θα καθιστούσε αδύνατη τη σύναψη συνολικής συμφωνίας ΕΕ- Τουρκίας, καθώς θα άφηνε εκτός των ενταξιακά, τα οποία αποτελούν προτεραιότητα για την Αγκυρα.
Λόγω της περιπλοκότητας των θεμάτων και των άπειρων πτυχών που συνοδεύουν το προσφυγικό, η προσπάθεια των Ευρωπαίων να καταλήξουν σε μία «αξιοπρεπή, λειτουργική και εφαρμόσιμη» συμφωνία με την Αγκυρα, ισοδυναμεί με άσκηση «τετραγωνισμού του κύκλου», όπως λένε χαρακτηριστικά πολιτικοί σχολιαστές στην έδρα της ΕΕ.