Δεν υπάρχουν φώτα, όμως ο νυκτερινός ουρανός είναι μισοφωτισμένος, διότι ο Αμαζόνιος φλέγεται.Μυρίζει σαν κάρβουνα που καίγονται. Στη διάρκεια της ημέρας ο ήλιος, που είναι συνήθως τόσο δυνατός σ' αυτά τα μέρη, σκοτεινιάζει από πυκνό γκρίζο καπνό.
Τις επτά τελευταίες ημέρες, δημοσιογράφος του Ρόιτερ έχει επανειλημμένα διανύσει με το αυτοκίνητο το τμήμα των 30 χιλιόμετρων του Υπεραμαζονιακού αυτοκινητόδρομου από την Χουμάιτα προς τη Λαμπρέα, παρακολουθώντας τη φωτιά να κατατρώει τη ζούγκλα.
Στην αρχή, την Τετάρτη της περασμένης εβδομάδας, η μαινόμενη πυρκαγιά απείχε μόλις λίγα μέτρα από τον αυτοκινητόδρομο, με τις κίτρινες φλόγες να καταπίνουν δένδρα και να φωτίζουν τον ουρανό. Μέχρι το σαββατοκύριακο, η φωτιά είχε υποχωρήσει μακρύτερα, όμως η πορτοκαλί λάμψη της είχε πλέον ύψος αρκετών ορόφων.
Η πυρκαγιά αυτή είναι μία μόλις από τις χιλιάδες που αποδεκατίζουν αυτή τη στιγμή την Αμαζονία, το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου και έναν προμαχώνα κατά της κλιματικής αλλαγής.Οι πυρκαγιές στο τροπικό δάσος έχουν αυξηθεί κατά 83% μέχρι στιγμής φέτος, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2018, σύμφωνα με την INPE, την υπηρεσία διαστημικών ερευνών της Βραζιλίας.
Αυτή η κυβερνητική υπηρεσία έχει καταγράψει 72.843 πυρκαγιές, τον μεγαλύτερο αριθμό από το 2013 που άρχισαν να τηρούνται αρχεία. Περισσότερες από 9.500 χιλιάδες εντοπίσθηκαν από δορυφόρους μόνον από την περασμένη Πέμπτη και μετά.
Χθες, Τετάρτη, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου εξόργισε τους οικολόγους διατυπώνοντας αβάσιμες κατηγορίες ότι μη κυβερνητικές οργανώσεις βάζουν τις φωτιές από θυμό επειδή περιέκοψε τη χρηματοδότησή τους.
Η παγκόσμια οργή εκφράζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με το #PrayforAmazonas (προσευχηθείτε για την Αμαζονία) να είναι το κορυφαίο στον κόσμο θέμα στο Twitter.
Ο δημοσιογράφος του Ρόιτερ είδε τολύπες καπνού να υψώνονται από το δάσος και να φθάνουν σε ύψος δεκάδων μέτρων, στη διάρκεια ενός ταξιδιού μιας εβδομάδας που έκανε στη νότια Αμαζονία και την βόρεια Πολιτεία Ροντόνια.
«Το μόνο που μπορείς να δεις είναι καπνός», λέει δείχνοντας στον ορίζοντα ο Τιάγκο Παριντιντίν, ο οποίος ζει σε καταυλισμό αυτοχθόνων λίγο μακρύτερα από τον Υπεραμαζονιακό αυτοκινητόδρομο.
Ένα κίτρινο φορτηγό με το λογότυπο των βραζιλιάνων δασοπυροσβεστών είχε μόλις περάσει με ταχύτητα.
«Δεν ήταν έτσι παλιότερα», προσθέτει ο Παριντιντίν.
Είκοσι δύο χρόνων και εκπαιδευμένος σε περιβαλλοντικά ζητήματα, ο Τιάγκο Παρνιντιντίν καταγγέλλει την αυξανόμενη ανάπτυξη της Αμαζονίας που έφερε τη γεωργία και την αποδάσωση, με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες στη διάρκεια της ξηρής εποχής.
Οι φωτιές αρχίζουν στη χαμηλή βλάστηση που έχει ξεραθεί κατά την περίοδο της ξηρασίας. Καπνός τυλίγει τμήματα εδάφους που είναι ακόμη καταπράσινα, γεμάτα φτέρες και φοινικόδενδρα, καθώς η βλάστηση κάτω απ' αυτά σιγοκαίει. Στο τέλος πιάνουν φωτιά και τα δένδρα.
Περιβαλλοντολόγοι λένε επίσης πως αγρότες βάζουν φωτιά στο δάσος για να μετατρέψουν τμήματά του σε βοσκοτόπια. Ο καπνός από τις φωτιές αυτές στέκεται στον ορίζοντα σαν ομίχλη.
Ο Γκάμπριελ Αλμπουκέρκε, πιλότος στο Πόρτο Βέλιο, την πρωτεύουσα της Πολιτείας Ροντόνια, λέει πως, στα τέσσερα χρόνια που πετάει με το μικρό ελικοφόρο αεροπλάνο του, η κατάσταση ποτέ δεν ήταν τόσο κακή.
«Είναι η πρώτη φορά που βλέπω κάτι τέτοιο», λέει καθώς προετοιμάζεται για απογείωση.
Από τον ουρανό, οι πυρκαγιές κυμαίνονται από μικρούς θυλάκους μέχρι μεγαλύτερες από ποδοσφαιρικό γήπεδο, με τον καπνό να καθιστά αδύνατο να δει κανείς κάτι πίσω από την πρώτη γραμμή της φωτιάς ώστε να διακρίνει την πλήρη έκταση της πυρκαγιάς.
Μερικές φορές ο καπνός είναι τόσο πυκνός που το ίδιο το δάσος μοιάζει να έχει εξαφανισθεί.
