Μεγάλες αλλαγές στην καθημερινότητα των οδηγών που διέρχονται καθημερινά από την Αττική Οδό φέρνει η σύμβαση παραχώρησης του αυτοκινητοδρόμου στον νέο παραχωρησιούχο, τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, έναντι τιμήματος 3,27 δισ. ευρώ.
Η νέα σύμβαση, που κατατέθηκε στη Βουλή, προβλέπει τη δυνατότητα να εγκαταστήσει ο παραχωρησιούχος πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα διελεύσεων με ελεύθερη ροή των οχημάτων, αλλά και -ανεξάρτητα από το αν θα εγκατασταθεί αυτό το σύστημα- να «φακελώνει» με φωτογραφία όσους περνούν χωρίς να πληρώσουν και να υποχρεώνονται να πληρώνουν όχι μόνο το διόδιο, αλλά και πρόστιμο 50 ευρώ.
Ουσιαστικά, η σύμβαση δίνει τη δυνατότητα στον παραχωρησιούχο να καταργήσει τα παραδοσιακά διόδια με τις μπάρες και να τα μετατρέψει σε «ανοικτά» σημεία διέλευσης, που θα λειτουργούν όπως το σημερινό e-pass της Αττικής Οδού.
Ο παραχωρησιούχος, όπως αναφέρει η σύμβαση, μπορεί να «εγκαταστήσει πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα διαχείρισης διελεύσεων και είσπραξης διοδίων με ελεύθερη ροή οχημάτων (χωρίς δρύφακτο – Free Flow system)». Σε αυτή την περίπτωση, ο παραχωρησιούχος θα έχει την υποχρέωσh να «προβλέψει και την εγκατάσταση των αναγκαίων διαδρόμων χειροκίνητης είσπραξης διοδίων, ούτως ώστε να εξυπηρετούνται χρήστες που δεν έχουν προμηθευτεί κατάλληλο ηλεκτρονικό εξοπλισμό».
Σύμφωνα με τη σύμβαση, αυτή η υποχρέωση για εγκατάσταση διαδρόμου χειροκίνητης είσπραξης προβλέπεται για τουλάχιστον ένα από τους διαδρόμους σε κάθε σταθμό διοδίων. Αυτή θα είναι, όπως όλα δείχνουν, και η εικόνα του μέλλοντος της Αττικής Οδού:
- οι οδηγοί που θα έχουν προπληρώσει για το e-pass θα περνούν… αέρα από τα διόδια
- όσοι δεν έχουν προπληρώσει, θα συνωστίζονται στον μοναδικό διάδρομο χειροκίνητης είσπραξης.
Αυτή η διευθέτηση, βεβαίως, είναι ιδιαίτερα επωφελής για τον παραχωρησιούχο, αφού η οικονομική αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα της διαχείρισης του αυτοκινητοδρόμου αυξάνεται σημαντικά όταν το μεγαλύτερο μέρος των διοδίων προπληρώνονται από τους χρήστες.
Δόκανο για τους τσαμπατζήδες
Τι θα γίνεται, όμως, με τους… τσαμπατζήδες, που ενδεχόμενως να θελήσουν να εκμεταλλευθούν τα ανοικτά και αυτοποιημένα διόδια για να περνούν χωρίς να πληρώνουν; Σημειωτέον ότι και σήμερα είναι αρκετά διαδεδομένη η πρακτική να «κολλούν» κάποιοι οδηγοί πίσω από προπορευόμενα οχήματα και να… σανιδώνουν το γκάζι για να περάσουν χωρίς διόδια όταν ανυψωθεί η μπάρα.
Η σύμβαση εξασφαλίζει πλήρως τον παραχωρησιούχο έναντι του κινδύνου αυτού και θα μετατρέψει σε δυσάρεστη εμπειρία κάθε πρωτοβουλία τύπου «δεν πληρώνω». Ορίζει ότι ο παραχωρησιούχος θα εκδίδει βεβαιώσεις μη καταβολής διοδίων, που θα συνοδεύονται από ευκρινή φωτογραφία του αριθμού κυκλοφορίας του οχήματος και θα σημειώνεται ο χρόνος διέλευσης και βεβαίωση αρμόδιας αρχής για τα στοιχεία του υπόχρεου (η αρχή θα είναι υποχρεωμένη να εκδίδει αυτή τη βεβαίωση εντός πέντε ημερών).
Μέσα από αυτή τη διαδικασία θα υπάρχει πλήρης απόδειξη για τη διέλευση του οχήματος χωρίς να πληρωθούν τα διόδια. O κάτοχος του οχήματος θα είναι υποχρεωμένος να καταβάλλει όχι μόνο το τέλος των 2,5 ευρώ, αλλά και πρόστιμο 20πλάσιο του τέλους, δηλαδή άλλα 50 ευρώ. Αν o ο "τσαμπατζής" δεν πληρώνει, ο παραχωρησιούχος θα εκδίδει διαταγή πληρωμής μέσω των δικαστηρίων.
Δεν θα εξαντλούνται, όμως, εκεί οι κυρώσεις, αφού θα έχουν και οι αρμόδιες κρατικές αρχές τη δυνατότητα να επιβάλλουν τις προβλεπόμενες από τον ΚΟΚ κυρώσεις. Δηλαδή, διοικητικό πρόστιμο 200 ευρώ και, δυνητικά, θα επιβάλλεται η αφαίρεση άδειας ικανότητας οδηγού, άδειας κυκλοφορίας και κρατικών πινακίδων οχήματος για 20 ημέρες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η διαδικασία βεβαίωσης της παράβασης της μη καταβολής διοδίων τελών από τον παραχωρησιούχο, δηλαδή χωρίς να χρειάζεται πλέον η συνδρομή της αστυνομίας, δεν προβλέπεται μόνο για την περίοδο μετά την εγκατάσταση των λωρίδων αυτοματοποιημένης είσπραξης στους σταθμούς διοδίων, αλλά μπορεί να αρχίσει να εφαρμόζεται άμεσα.
Τα διόδια του μέλλοντος θα είναι μεταβλητά
Η σύμβαση προβλέπει και τη δυνατότητα εφαρμογής διαφοροποιημένου διοδίου τέλους, δηλαδή μην πληρώνει ο οδηγός τα 2,50 σε κάθε είσοδό του, αλλά να υπάρχει η δυνατότητα, υπό προϋποθέσεις, να επιβάλλεται αυξημένο τέλος για να περιορίζεται η κυκλοφορία στον αυτοκινητόδρομο, που ήδη έχει υπερφόρτωση σε ώρες αιχμής.
Τα διαφοροποιημένα διόδια μπορεί να εφαρμοσθούν μετά από πέντε χρόνια, εφόσον στις ώρες αιχμής, πρωινές και απογευματινές, η μέση ταχύτητα πέφτει κάτω από 45 χλμ./ώρα για σημαντικές περιόδους. Σημειώνεται ότι ο παραχωρησιούχος θα πρέπει να εγκαταστήσει ηλεκτρονικό σύστημα για μετριέται συνεχώς ο κυκλοφοριακός φόρτος και μάλιστα ανά κατηγορία οχημάτων.