Σημαντική υστέρηση παρουσιάζει η απορρόφηση των πόρων του Ταμείο Ανάκαμψης και η διοχέτευσή τους προς την πραγματική οικονομία.
Μετά και την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνολικοί πόροι ανέρχονται σε 36 δισ. ευρώ, έχει αξιοποιηθεί μόλις το 12% των διαθέσιμων κεφαλαίων. Αυτό σημαίνει, δηλαδή, ότι το ύψος των πόρων που λιμνάζουν και δεν έχουν ενεργοποιηθεί μέσω δράσεων και προγραμμάτων, παραμένει ιδιαίτερα υψηλό στα 5,2 δισ. ευρώ.
Η εθνική οικονομία που βασίζει πολλά στη μέγιστη απορρόφηση και αξιοποίηση των κονδυλιών από το Ταμείο Ανάκαμψης, προκειμένου να επιστρέψει με γοργά και σταθερά βήματα στην κανονικότητα, δεν φαίνεται να κερδίζει αυτό το άκρως σημαντικό στοίχημα. Τουναντίον τα στοιχεία που προκύπτουν από το νέο focus report του Παρατηρητηρίου του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» του Ινστιτούτου ΕΝΑ, είναι ανησυχητικά.
«Καμπανάκι» για την εκταμίευση κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης προς τις επιχειρήσεις, έκρουσε προ ημερών και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας. Αναφέρθηκε συγκεκριμένα στις εκταμιεύσεις προς τις επιχειρήσεις, που προχωρούν με βραδύτερο ρυθμό (14% του συνόλου), γεγονός που -όπως τόνισε- καθυστερεί την πραγματοποίηση επενδυτικών δαπανών.
Σ’ ό,τι αφορά στην έρευνα του Ινστιτούτου ΕΝΑ προκύπτουν τα εξής σημαντικά στοιχεία:
- το ύψος των πόρων που λιμνάζουν, δηλαδή το ύψος των πόρων που έχει στη διάθεσή της η χώρα και δεν έχουν ενεργοποιηθεί μέσω δράσεων και προγραμμάτων, παραμένει ιδιαίτερα υψηλό στα 5,2 δισ. €.
- το σύνολο των πληρωμών (δαπανών) ανέρχεται σε 9,5 δισ. € και περιλαμβάνει λογιστικές και πραγματικές δαπάνες. Ως λογιστικές δαπάνες λογίζονται α) ενδιάμεσες μεταφορές ποσών μεταξύ λογαριασμών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στην Τράπεζα της Ελλάδας, για το σκέλος των επιχορηγήσεων, και β) πιστώσεις στα συνεργαζόμενα τραπεζικά ιδρύματα, για το σκέλος των δανείων.
- οι λογιστικές δαπάνες ανέρχονται σε 5 δισ. € και αντιστοιχούν σε (λογιστική) απορρόφηση 26%.
- οι πραγματικές δαπάνες ανέρχονται σε 4,5 δισ. € και αντιστοιχούν σε πραγματική απορρόφηση 12%.
Το 86% των πόρων σε 35 εταιρείες
Το πρόβλημα δεν έγκειται μόνο στη χαμηλή απορρόφηση, αλλά και στο γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κεφαλαίων έχει χορηγηθεί- μέσω του δανειακού σκέλους του Τ. Ανάκαμψης- σε λίγους. Στο focus report του Ινστιτούτου ENA τον Οκτώβριο του 2023, είχε καταγραφεί ότι το 85,9%, του συνολικού ποσού αφορά δανειοδοτήσεις που έχουν δοθεί σε μόλις 35 εταιρείες-ομίλους μεγάλη δυναμικής και εμβέλειας.