Οικονομία

Τα SOS από Κομισιόν για οικονομία, έλλειμμα και τράπεζες


Δημοσιονομικό εκτροχιασμό και ύφεση πέραν των προβλέψεων της κυβέρνησης, καθώς και αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και νέα διόγκωση των προβληματικών δανείων «βλέπει» η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη νέα έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, ενώ σε γενικές γραμμές αξιολογεί θετικά την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων σε δύσκολες συνθήκες και την «απάντηση» από την κυβέρνηση στην κρίση του κορονοϊού με σειρά μέτρων στήριξης.

Η μεγάλη «σκιά» στα οικονομικά της Ελλάδας είναι, όπως προκύπτει από την έκθεση, ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός που έχει προκαλέσει η κρίση της πανδημίας. Σύμφωνα με την Κομισιόν το έλλειμμα του 2020 θα εκτιναχθεί στο 5,8% του ΑΕΠ, χωρίς να υπολογίζονται οι εκτιμώμενες επιδράσεις από την εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων για τις συντάξεις, που θα προκαλέσουν επιπλέον επιβάρυνση 0,8% του ΑΕΠ, ανεβάζοντας το έλλειμμα στο 6,6%, σύμφωνα με προσωρινές εκτιμήσεις, που θα επικαιροποιηθούν το φθινόπωρο, όταν αξιολογηθεί ο δημοσιονομικός σχεδιασμός για το 2021. Σημειώνεται ότι αυτές οι εκτιμήσεις βρίσκονται σε αξιοσημείωτη απόκλιση από την εκτίμηση της κυβέρνησης ότι το πρωτογενές έλλειμμα φέτος δεν θα ξεπεράσει το 6% του ΑΕΠ.

Σε απόσταση παραμένουν από τις κυβερνητικές προβλέψεις και οι εκτιμήσεις της Κομισιόν για την ύφεση του 2020. Η Επιτροπή εξακολουθεί να εκτιμά ότι το ποσοστό συρρίκνωσης του ΑΕΠ φέτος θα είναι 9%, ενώ η κυβέρνηση θεωρεί ότι δεν θα υπερβεί το 8%. Το 2021 προβλέπεται ανάκαμψη με ρυθμό 6%, κάτι που σημαίνει ότι θα φθάσουμε στο 2022 για να επανέλθει η οικονομία στο σημείο όπου βρισκόταν το 2019, προ της πανδημίας.

Σχετικά με τα δημοσιονομικά, τονίζεται ότι «οι δημοσιονομικές προοπτικές για το 2020 έχουν επιδεινωθεί από την τελευταία έκθεση. Λαμβάνοντας υπόψη υπόψη τις ενδιάμεσες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2020 και τα μέτρα που έχουν ληφθεί από τον Μάιο του 2020 για τον μετριασμό των συνεπειών της πανδημίας, το πρωτογενές έλλειμμα αναμένεται σήμερα σε περίπου 5,8% του ΑΕΠ το 2020. Οι προβλέψεις αυτές δεν περιλαμβάνουν ακόμη τον αντίκτυπο της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας για τις συντάξεις, ούτε από την εκκρεμή απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το συνολικό κόστος των οποίων εκτιμάται στο 0,8% του ΑΕΠ. Μια πλήρης επικαιροποίηση των δημοσιονομικών προβλέψεων θα προετοιμαστεί κατά την αξιολόγηση του δημοσιονομικού σχεδιασμού για το 2021».

Επιπλέον, όμως, παραμένει μεγάλη η αβεβαιότητα για τις δημοσιονομικές προβλέψεις, καθώς συνεχίζονται οι επιπτώσεις της πανδημίας στον προϋπολογισμό και υπάρχουν απρόβλεπτες επιβαρύνσεις στον ορίζοντα, όπως τονίζει η Κομισιόν, από τις νέες μεταναστευτικές πιέσεις, την αύξηση των γεωπολιτικών εντάσεων που θα φέρουν νέες δαπάνες για εξοπλισμούς. Επίσης, σοβαρή επιβάρυνση ενδέχεται να υποστεί το Δημόσιο από δικαστική απόφαση περί αποζημίωσης ιδιώτη από την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου και από τις πληρωμές στα ΕΛΤΑ για τη δημόσια υπηρεσία.

Η Κομισιόν τονίζει, μεταξύ άλλων, την καθυστέρηση στην πολύ σημαντική μεταρρύθμιση της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, η οποία μετατίθεται στα μέσα του 2021. Επίσης, σημειώνει με ανησυχία τη μεγάλη αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, που παραμένουν πολύ μακριά από τους συμφωνημένους στόχους, κυρίως εξαιτίας της αύξησης της «ουράς» των μη εκκαθαρισμένων αιτήσεων συνταξιοδότησης, για τις οποίες ο Κλάους Ρέγκλινγκ τόνισε πρόσφατα ότι αποτελούν κρυφό χρέος.

Για το τραπεζικό σύστημα, η έκθεση τονίζει ότι ανταποκρίθηκε μεν στις ανάγκες ρευστότητας της οικονομίας, αλλά αντιμετωπίζει τον κίνδυνο σημαντικής νέας αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, για την οποία θα υπάρξει σαφέστερη εικόνα όταν αρχίσουν να λήγουν οι αναστολές στις πληρωμές δανείων, που δόθηκαν εκτάκτως λόγω της πανδημίας.