Το πρόβλημα των κόκκινων δανείων στην Ελλάδα αναδεικνύει η βρετανική εφημερίδα Financial Time, επισημαίνοντας ότι αποτελεί παράγοντα κομβικής σημασίας στην προσπάθεια ανάταξης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και αναθέρμανσης της οικονομίας. Από τα στοιχεία του ρεπορτάζ και της ανάλυσης που συνοδεύει το δημοσίευμα, προκύπτει το συμπέρασμα ότι όσο το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται, θα υπάρχει κίνδυνος να χρειασθούν νέα ανακεφαλαιοποίηση οι τράπεζες. Και ότι όσο οι τράπεζες "υποφέρουν", η ελληνική αγορά και η οικονομία δεν πρόκειται να "ζωντανέψουν"
Το ρεπορτάζ ξεκινά με μιά περιγραφή από το γραφείο του CEO της Εθνικής Τάπεζας Λεωνίδα Φραγκιαδάκη:
«Κάθε φορά που ο επικεφαλής της Εθνικής σηκώνει το βλέμμα από το γραφείο του, βλέπει απέναντι του μια μικρή συλλογή από καμπανάκια. Είναι αυτά που δίνει το Χρηματιστήριο όταν μια εταιρία εκδίδει νέες μετοχές. Το καθένα αντιπροσωπεύει ένα επώδυνο επεισόδιο στην πρόσφατη ιστορία της τράπεζάς
Στην περίπτωση της Εθνικής, τα τρία καμπανάκια αντιπροσωπεύουν τις τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις που αναγκάσθηκε να κάνει η μεγαλύτερη ελληνική τράπεζα κατά τη διάρκεια της εξαετούς οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης».
Οι FT επισημαίνουν ότι η Εθνική δεν είναι η μόνη – και οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες της Ελλάδας έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της κρίσης
Οι πιστωτές της χώρας γνωρίζουν ότι το κλειδί για την εκκίνηση της οικονομικής ανάκαμψης της Ελλάδας βρίσκεται στα χέρια των τραπεζών, καθώς η χώρα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τραπεζικό δανεισμό. Ομως, το πώς θα επιτευχθεί αυτό είναι ένας γρίφος, που τόσο οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής όσο και οι τράπεζες παλεύουν να επιλύσουν.
Παρά τις επανειλημμένες ανακεφαλαιοποιήσεις, οι ελληνικές τράπεζες βαρύνονται με ένα από τα υψηλότερα επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρώπη. Αυτό ξεπερνά την δυνατότητά τους να δώσουν νέα δάνεια στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, επισημαίνουν οι FT.
Σύμφωνα με τον CEO της Εθνικής Λεωνίδα Φραγκιαδάκη, «η κατάσταση ήταν πιο ξεκάθαρη» σε άλλες χώρες που πρόσφατα βρέθηκαν αντιμέτωπες με αντίστοιχα υψηλή έκθεση σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Στην Ισπανία και την Ιρλανδία, για παράδειγμα, ο μεγαλύτερος όγκος των κόκκινων δανείων ήταν στον τομέα ακινήτων. Στην Ελλάδα, η κατάσταση είναι περισσότερο περίπλοκη, με πολλά καταναλωτικά, στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια να μην εξυπηρετούνται. Μια ακόμα ιδιαιτερότητα είναι ότι η Ελλάδα προσπαθεί να προχωρήσει σε ξεκαθάρισμα των κόκκινων δανείων σε συνθήκες ύφεσης.
Αυτά δεν είναι τα μοναδικά προβλήματα: οι τράπεζες προσπαθούν να θέσουν σε τάξη τα του οίκου τους μετά την περσινή αιμορραγία που υπέστησαν, όταν οι καταθέτες έσπευσαν να εκταμιεύσουν τα χρήματά τους υπό τον φόβο ότι η χώρα θα μπορούσε να επιστρέψει στη δραχμή.
Οι επικεφαλής των τραπεζών και οι φορείς υπεύθυνοι για τη χάραξη της πολιτικής συμφωνούν ότι το πρόβλημα των ‘κόκκινων’ δανείων είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί στον τραπεζικό τομέα. Εφόσον δεν υπάρχει μαγική λύση, η προσέγγιση στο πρόβλημα πρέπει να γίνει από πολλές πλευρές.
Η βρετανική εφημερίδα επισημαίνει ότι έχει δρομολογηθεί μια μεταρρύθμιση της εξαιρετικά περίπλοκης νομοθεσίας για τις κατασχέσεις, προκειμένου να επιταχυνθούν οι αναδιαρθρώσεις των επιχειρήσεων. Συζητούνται επίσης μεταρρυθμίσεις προκειμένου να καταστεί ευκολότερη η επίτευξη εξωδικαστικών συμφωνιών αναδιάρθρωσης.
Άλλο ένα κομμάτι του πάζλ, συνεχίζει το δημοσίευμα, είναι να δημιουργηθεί μια δευτερογενής αγορά για το μη εξυπηρετούμενο χρέος που θα έδινε στις ελληνικές τράπεζες περισσότερες ευκαιρίες να μειώσουν την έκθεσή τους και επίσης να διερευνήσουν άλλες διόδους συνεργασίας με επενδυτικές εταιρίες.
Προς αυτή την κατεύθυνση έχουν ήδη γίνει κάποια βήματα. Η αμερικανική επενδυτική εταιρία KKR και οι ελληνικές Alpha Bank και Eurobank ανακοίνωσαν τον Μάιο τη σύσταση κοινοπραξίας που θα προσφέρει βοήθεια και πιθανώς νέα κεφάλαια σε μεγάλες εταιρίες με υψηλά χρέη.
Σύμφωνα με τραπεζίτες και φορείς χάραξης της πολιτικής, αυτό συνιστά ένα πρώιμο παράδειγμα μιας τάσης που πρέπει να συνεχιστεί. «Η θέσπιση πολιτικών που στηρίζουν την ταχεία εκκαθάριση των τραπεζικών ισολογισμών είναι (…) κρίσιμη», προειδοποίησε τον Σεπτέμβριο το ΔΝΤ.
Παράλληλα σημείωσε ότι «η ανάπτυξη εν τέλει εξαρτάται από τον δανεισμό σε δυναμικές επιχειρήσεις, η οποία περιορίζεται αν οι τράπεζες αντ’ αυτών κρατήσουν στη ζωή μη παραγωγικές και χρεωμένες εταιρίες».
