Η εξάρθρωση από τις αστυνομικές αρχές του κυκλώματος των ενεχυροδανειστηρίων Ριχάρδος, με τις απίστευτες αποκαλύψεις που τη συνοδεύουν, φέρνει στο προσκήνιο, μεταξύ άλλων, τη μαυραγορίτικη εκμετάλλευση χιλιάδων Ελλήνων, οι οποίοι στα μαύρα χρόνια της οικονομικής κρίσης, αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε τέτοια δίκτυα. Όλων αυτών που υποχρεώθηκαν μέσα στην απελπισία τους από την ανεργία ή τη ραγδαία μείωση των εισοδημάτων τους να γίνουν θύματα στυγνής εκμετάλλευσης, ξεπουλώντας για «ένα κομμάτι ψωμί» οικογενειακά κειμήλια, χρυσαφικά, κοσμήματα. Όποια τιμαλφή μπορούσαν να πιάσουν κάποια ευρώ, που θα τους πήγαιναν μερικές μέρες παρακάτω, που θα του επέτρεπαν να συνεχίσουν τον αδυσώπητο αγώνα της επιβίωσης.
Ωστόσο, δεν είναι ευρύτερα γνωστό ότι στην εποχή κατά την οποία τα ενεχυροδανειστήρια, φύτρωναν σαν τα μανιτάρια στις ελληνικές πόλεις και οι «Ριχάρδοι» θησαύριζαν από ανθρώπινα δράματα, οδηγήθηκε σε κλείσιμο το κρατικό ενεχυροδανειστήριο! Το μόνο που θα μπορούσε να σταθεί ανάχωμα σε φαινόμενα ασύδοτης εκμετάλλευσης, προτάσσοντας κοινωνικά κριτήρια και τον σεβασμό στον άνθρωπο.
Την αρχή του τέλους του κρατικού ενεχυροδανειστηρίου σήμανε η διάλυση, τον Ιανουάριο του 2013, του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, υπό το οποίο λειτουργούσαν τα δύο καταστήματά του, στην Αθήνα (Σοφοκλέους 2) και τη Θεσσαλονίκη (Αιγαίου 104). Η συνέχεια, μέσα σε ένα – δύο χρόνια, ήταν η αδράνεια και ακολούθως ο τερματισμός της 80ετούς λειτουργίας του!
Το κρατικό ενεχυροδανειστήριο άρχισε να λειτουργεί στις 11 Οκτωβρίου 1934, με την οικονομική στήριξη του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, ως μέτρο ανακούφισης των κοινωνικών στρωμάτων, που και τότε, λόγω οικονομικής κρίσης γίνονταν έρμαιο στα χέρια των τοκογλύφων.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι αυτό που διαφοροποιούσε το ενεχυροδανειστήριο του ΤΤ από την υπόλοιπη αγορά είναι ότι φύλασσε (σ.σ δεν μετέτρεπε σε πλάκες χρυσού) τα αντικείμενα αξίας, που του εμπιστεύονταν οι πελάτες του ως ενέχυρα, χορηγώντας τους μικροδάνεια με ευνοϊκούς όρους, ώστε να τους διευκολύνει να τα αποπληρώσουν και να επανακτήσουν τα τιμαλφή τους.
Γιάννης Δήμου
