Ποιός μπορεί να γίνει... “χαλίφης στη θέση του χαλίφη” στον ΣΥΡΙΖΑ; Υπάρχει πρόσωπο που μπορεί να υποκαταστήσει τον Τσίπρα στο ρόλο του εμβληματικού ηγέτη ο οποίος αποτελεί προσωποποίηση του κόμματος;
Με την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από την προεδρία ανοίγει ενας νέος ιστορικός κύκλος για τον ΣΥΡΙΖΑ, που θα αγωνιστεί να παραμείνει κόμμα εξουσίας και να μην περιπέσει σε μαρασμό και σταδιακή συρρίκνωση. Η ανάδειξη νέου ηγέτη θα χρειαστεί να συνδυαστεί με βαθιά ανανέωση στο κόμμα, συγκρότηση νέων αποτελεσματικότερων μηχανισμών, ιδεολογικοπολιτικό λίφτινγκ και επανεξέταση της στρατηγικής του. Στη διαδικασία αυτή θα ανακύψουν αναπόφευκτα ζητήματα πολιτικής ταυτότητας και ιδεολογικού στίγματος.
Δεν πρόκειται λοιπόν για απλή εναλλαγή προσώπων στην ηγεσία του κόμματος. Η όποια επιλογή των μελών του όσον αφορά το πρόσωπο του νέου ηγέτη, μπορεί να σηματοδοτήσει μια στροφή του ΣΥΡΙΖΑ προς τα αριστερά, ή τη συνέχιση των προσπαθειών για συνένωση δυνάμεων στο χώρο της κεντροαριστεράς, με επικυριαρχία του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν υπάρχει... δεύτερος
Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της παραίτησης Τσίπρα, η σεναριολογία για τα “μελλούμενα” στον ΣΥΡΙΖΑ αρχίζει να φουντώνει. Παράλληλα “παίρνει φωτιά” η ονοματολογία για τους υποψήφιους διαδόχους του στην προεδρία του κόμματος.
Το πολιτικό εκτόπισμα και η ακτινοβολία του “αρχιτέκτονα” του κόμματος, δεν άφηναν μέχρι τώρα περιθώρια για ανάδειξη στελεχών ικανών να σταθούν ως αντίπαλο δέος, ή έστω ως ικανοί διάδοχοι-αντικαταστάτες του.
Αυτό το κενό πρέπει να καλυφθεί τώρα. Το πρόβλημα είναι ότι οι “εκλεκτοί” του κομματικού μηχανισμού δεν έχουν ανάλογη απήχηση στην κομματική βάση, που θα κληθεί να αναδείξει τον νέο ηγέτη. Γι αυτό η επιλογή μπορεί να γίνει αντίστροφα. Το κομματικό ιερατείο να προωθήσει πρόσωπα τα οποία θέλει η βάση και παράλληλα μπορεί να έχουν μεγαλύτερη απήχηση στο εκλογικό σώμα.
Τους τελευταίους μήνες ανέτειλε σιγα-σιγά το άστρο της Εφης Αχτσιόγλου, η οποία κέρδισε αρχικά την προτίμηση της κομματικής βάσης και εν συνεχεία εξασφάλισε την αποδοχή μεγάλου μέρους της κομματικής ηγεσίας.
Είναι αυτή που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να διαδεχθεί τον Αλέξη Τσίπρα στο τιμόνι του κόμματος. Δεν είναι όμως βέβαιο ότι η ίδια επιθυμεί να αναλάβει τόσο μεγάλο ρόλο και να επωμισθεί το βάρος της ευθύνης σε μια κρίσιμη περίοδο για την μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ.
Ηγετικό προφίλ έχει δημιουργήσει και η Ρένα Δούρου, η οποία έχει επίσης σημαντική υποστήριξη στα ανώτερα κλιμάκια του κόμματος αλλά όχι αρκετή στην κομματική βάση, ώστε να εμφανισθεί ως φαβορί στην κούρσα διαδοχής.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είναι ο άτυπος ηγέτης της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, ο οποίος προτιμούσε να “κοντράρει” τον Τσίπρα στο πεδίο των πολιτικών αποφάσεων-επιλογών, χωρίς να έχει βλέψεις στην προεδρική “καρέκλα”. Πάντως η ομάδα του μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των εσωκομματικών συσχετισμών δυνάμεων, από τους οποίους θα προκύψει η νέα ηγεσία.
Η λίστα των πιθανών υποψηφίων διαδόχων του Τσίπρα έχει μικρύνει, καθώς πολλά ιστορικά και προβεβλημένα στελέχη του κόμματος έμειναν εκτός Βουλής.
Δύο αουτσάιντερ
Από τη νέα γενιά στελεχών ξεχωρίζουν δύο πρόσωπα με αξιόλογη παρουσία στα εσωκομματικά, που έχουν παράλληλα την “εξωθεν καλή μαρτυρία” και είναι αποδεκτά από τη βάση του κόμματος: Ο πρώην υπουργός Αλέξης Χαρίτσης και ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος Νάσος Ηλιόπουλος.
Το όνομα του πρώτου συζητείται στην Κουμουνδούρου. Για τον δεύτερο, κομματικά στελέχη αντιτείνουν ότι “είναι νέος, χωρίς εμπειρία σε κυβερνητική θέση και δεν έχει αποκτήσει ακόμη το αναγκαίο πολιτικό εκτόπισμα για να ηγηθεί του κόμματος”
Πάντως πολλά κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούν ότι η νέα ηγεσία θα είναι μεταβατική και θα αναλάβει να οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ στη διαδικασία μετασχηματισμού του σε κόμμα αριστερής σοσιαλδημοκραίας, με ισχυρές οργανώσεις βάσης και συλλογικές λειτουργίες..