Το βέτο της Κύπρου στο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ της ΕΕ που απέτρεψε την επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία, αναγκάζει το Διευθυντήριο των Βρυξελλών και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αλλάξουν τους σχεδιασμούς τους όσον αφορά την αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας
Το θέμα αυτό που είχε καταχωνιασθεί στις τελευταίες θέσεις της ατζέντας της Συνόδου, ανασύρεται πάλι στην επιφάνεια με τη νέα, δεύτερη επιστολή του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ προς τους ηγέτες των χωρών-μελών της ΕΕ, όπου η ρητορική κατά της Αγκυρας είναι εντονότερη.
Στη σημερινή πρώτη ημέρα εργασιών της Συνόδου, οι συνομιλίες θα είναι αφιερωμένες εξ ολοκλήρου στην Τουρκία και στις εντάσεις που προκαλούνται στην ανατολική Μεσόγειο. Στην ατζέντα της δεύτερης μέρας περιλαμβάνονται πολλά θέματα, με κυριότερο την πορεία υλοποίησης του σχεδίου οικονομικής ανάκαμψης που συμφωνήθηκε τον Ιούλιο.
Αποφάσεις για επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Αγκυρας δεν πρόκειται βέβαια να ληφθούν. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ηγέτες θα προσπαθήσουν να βρουν μιά μέση λύση, που δεν θα... “εξαγριώσει” τον Ερντογάν και παράλληλα θα ικανοποιεί την Κύπρο, ώστε να μη συνεχίσει να μπλοκάρει τα μέτρα σε βάρος της Λευκορωσίας.
Εκμαιεύοντας μιά φράση...
Παρά τις δηλώσεις συμπαράστασης προς την Ελλάδα, για το Βερολίνο, τις Βρυξέλλες και τις χώρες του Βίζεγκραντ το βασικό ζήτημα είναι να υπερκερασθεί η απαίτηση της Λευκωσίας για παράλληλες κυρώσεις σε Λευκορωσία και Τουρκία. Τα ελληνοτουρκικά μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα.
Επιβολή κυρώσεων δεν ζητά άλλωστε ούτε η Ελλάδα, αν και η κυβέρνηση διαβεβαιώνει σε κάθε ευκαιρία ότι κινείται συντονισμένα με τη Λευκωσία και ότι οι δύο χώρες έχουν κοινή γραμμή.
΄Το "άλλοθι" για αυτή την επίδειξη διαλλακτικότητας είναι η αναμενόμενη επανέναρξη διερευνητικών επαφών με την Τουρκία. Αντί κυρώσεων, η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται ότι θα αρκεσθεί να αποσπάσει από τους Ευρωπαίους ηγέτες μιά φράση στο κοινό ανακοινωθέν, που θα καταδικάζει την Τουρκία και θα αναφέρεται στο "ενδεχόμενο μελλοντικών κυρώσεων" εάν συνεχίσει τις επιθετικές ενέργειες στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο.
Οι χειρισμοί από Βρυξέλλες
Ενόψει της Συνόδου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ κάλεσε χθες την Αγκυρα να επιδείξει «εποικοδομητική» στάση στην προσπάθεια διευθέτησης των διαφορών με την Αθήνα και την Λευκωσία για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, επισείοντας παράλληλα την απειλή κυρώσεων κατά του τουρκικού καθεστώτος.
Ο δρόμος είναι στενός για τους 27: Δεν θέλουν να υπονομεύσουν τις συνομιλίες για την επανάληψη των οποίων δεσμεύθηκαν η Αθήνα και η Αγκυρα. Ταυτόχρονα όμως είναι αναγκασμένοι αποστείλουν αυστηρό μήνυμα προς τον Ερντογάν και να εκφράσουν την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα και την Κύπρο.
«Υπάρχει ομόφωνη βούληση αποκατάστασης υγιών σχέσεων με την Τουρκία, αλλά υπάρχουν όροι», σχολίασε Ευρωπαίος διπλωμάτης. «Πρέπει να βρούμε τα κατάλληλα εργαλεία, το κατάλληλο χρονοδιάγραμμα και το κατάλληλο πολιτικό μήνυμα», πρόσθεσε.
Σε περίπτωση άμβλυνσης της έντασης στην περιοχή, η Ευρωπαϊκή Ενωση δηλώνει έτοιμη να επαναλάβει τις συνομιλίες για την τελωνειακή ένωση με την Τουρκία και για το καθεστώς της βίζας. Οι 27 κρίνουν θετική την απόφαση της Αγκυρας για την αποχώρηση του Ορούτς Ρέις. «Ομως δεν έχουμε δει τις ίδιες διαθέσεις απέναντι στην Κύπρο», τόνισε Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Επικρίσεις εκφράζονται από πολλές πλευρές για τη μέχρι στιγμής στάση της ΕΕ: «Οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν χαράξει κόκκινες γραμμές στο Αιγαίο, την Λιβύη, ακόμη και στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Μόνο οι Ευρωπαίοι δεν το έχουν κάνει. Ο Ερντογάν το εκμεταλλεύεται για να προωθήσει τα πιόνια του», υποστηρίζει ο Πιερ Ραζού, ακαδημαϊκός διευθυντής του Μεσογειακού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών.