Ανησυχία και έντονος προβληματισμός ότι η αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας, θα προκαλέσει νέο σοκ στην παγκόσμια αγορά τροφίμων, επικρατεί τα τελευταία 24ωρα. Η απόφαση τη Μόσχας να αναστείλει τη συμμετοχή στη συμφωνία εξαγωγής αγροτικών προϊόντων από τα λιμάνια της Ουκρανίας, έχει «βυθίσει» σε προβληματισμό τους διεθνείς αναλυτές και έχει ανασύρει στην επιφάνεια εφιαλτικά σενάρια για «ξέσπασμα» επισιτιστικής κρίσης και εκτόξευση των τιμών στα σιτηρά, σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο.
Κατά πόσο αυτή η νέα δυσμενής εξέλιξη μπορεί να λάβει δραματικές διαστάσεις και όντως να μετεξελιχθεί σε παγκόσμια επισιτιστική κρίση, θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από το αν η Ρωσία θα επιμείνει στο οριστικό και αμετάκλητο της αποχώρησής της από τη συμφωνία. Αν αυτό ισχύσει και μένει να αποδειχθεί το αμέσως επόμενο διάστημα, τότε προφανώς θα διαμορφωθεί μια άκρως δυσχερή επισιτιστική συνθήκη, που θα επηρεάσει κυρίως την Ευρώπη.
Υπενθυμίζουμε ότι η Ουκρανία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παραγωγούς σιτηρών στον κόσμο και η συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας απεγκλώβισε εκατομμύρια τόνους των εν λόγω προϊόντων, που διοχετεύτηκαν στην παγκόσμια αγορά. Η συμφωνία που υπεγράφη τον Ιούλιο ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία, χαιρετίστηκε - και πράγματι ήταν- ως ένα ζωτικό βήμα για την ανακούφιση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης. Τα νέα δεδομένα, όμως εντείνουν την αβεβαιότητα και την ανησυχία.
Όπως εξηγούν ειδικοί αναλυτές στο Bloomberg, oι παραγγελίες σιτηρών είχαν ήδη εξαντληθεί λόγω των ανησυχιών ότι η συμφωνία θα λήξει και η Ουκρανία είχε επίσης εκφράσει ανησυχίες για την αυξανόμενη συσσώρευση πλοίων που περιμένουν για επιθεώρηση ως μέρος της συμφωνίας.
Μια παρατεταμένη αναστολή θα μπορούσε για άλλη μια φορά να προκαλέσει σοκ στις παγκόσμιες αγορές καλλιεργειών. Οι αναλυτές επισημαίνουν μάλιστα και το εξής σημαντικό: ενώ οι τιμές των σιτηρών μειώθηκαν τους τελευταίους μήνες, η υψηλή τιμή του δολαρίου έχει οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των προϊόντων σε πολλές χώρες, με τους εισαγωγείς να δυσκολεύονται να πραγματοποιήσουν πληρωμές και τον κίνδυνο των ελλείψεω να αυξάνεται συνεχώς.
Σε κάθε περίπτωση και παρά το γεγονός ότι η Ουκρανία μπορεί να συνεχίσει να εξάγει μέσω ξηράς και αέρος, ο κίνδυνος για νέο γύρο ελλείψεων σε βασικά είδη όπως τα σιτηρά και δημιουργίας συνθηκών επισιτιστικής κρίσης, έχει επιστρέψει.
Νέα εκτόξευση των τιμών στα σιτηρά
Πριν τη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας οι παγκόσμιες τιμές όλων των σιτηρών, δηλαδή σιτάρι, σόγια, καλαμπόκι, είχαν φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη. Ενδεχόμενη νέα «ανύψωσή» θα έχει άμεσο και κυρίως αρνητικό αντίκτυπο στις λιανικές τιμές του ψωμιού, των δημητριακών, των ζυμαρικών ακόμη και των σανών που δίδονται ως τροφή για τα ζώα. Τέτοιου είδους ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά και προϊόντα, προφανώς θα ενισχύσουν και τις πιέσεις στον πληθωρισμό.
