Η συμφωνία μεταξύ της Ιταλίας και της Αλβανίας για την αποβίβαση και εξέταση αιτήσεων ασύλου, σε αλβανικό έδαφος, των παράτυπων μεταναστών που διασώζονται από την Ιταλία, «εγείρει αρκετές ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα», τονίζει το Συμβούλιο της Ευρώπης, εκφράζοντας παράλληλα φόβους για «φαινόμενο ντόμινο»
«Το Μνημόνιο Συνεννόησης (MoU) μεταξύ Ιταλίας και Αλβανίας για την αποβίβαση και τη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου, που συνήφθη την περασμένη εβδομάδα, εγείρει πολλές ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και προσθέτει σε μια ανησυχητική ευρωπαϊκή τάση προς την εξωτερίκευση των ευθυνών ασύλου», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Συμβούλιο της Ευρώπης και συγκεκριμένα η Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ντούνια Μιγιάτοβιτς.
Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης, το Μνημόνιο Iταλίας-Αλβανίας θέτει μια σειρά από σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τον αντίκτυπο που θα είχε η εφαρμογή του για τα ανθρώπινα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο. Τα ερωτήματα αυτά αφορούν την έγκαιρη αποβίβαση, τον αντίκτυπο στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, τις δίκαιες διαδικασίες ασύλου, την ταυτοποίηση ευάλωτων προσώπων, τη δυνατότητα αυτόματης κράτησης χωρίς επαρκή δικαστικό έλεγχο, τις συνθήκες κράτησης και την πρόσβαση σε νομική βοήθεια και σε αποτελεσματικά ένδικα μέσα.
Η δε Ιταλία, τονίζει το Συμβούλιο της Ευρώπης, δημιουργεί ένα «ad hoc» εξωεδαφικό καθεστώς ασύλου που χαρακτηρίζεται από πολλές νομικές ασάφειες που πιθανότατα θα υπονομεύσει τις εγγυήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη λογοδοσία για παραβιάσεις.
«Η μετατόπιση της ευθύνης πέρα από τα σύνορα από ορισμένα κράτη ωθεί επίσης άλλα να κάνουν το ίδιο, γεγονός που κινδυνεύει να δημιουργήσει ένα φαινόμενο ντόμινο που θα μπορούσε να υπονομεύσει το ευρωπαϊκό και παγκόσμιο σύστημα διεθνούς προστασίας», τονίζει το Συμβούλιο της Ευρώπης, επισημαίνοντας ότι «η διασφάλιση ότι το άσυλο μπορεί να ζητηθεί και να αξιολογηθεί στα εδάφη των κρατών μελών παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος ενός εύρυθμου συστήματος, συμμορφούμενου στα ανθρώπινα δικαιώματα που παρέχει προστασία σε όσους το χρειάζονται».