Οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία, με την προκήρυξη πρόωρων εκλογών από τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ, μετά το απρόσμενο «όχι» στην άμεση έναρξη των προενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, δημιουργούν εύλογα ερωτήματα για το μέλλον της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Οι απαντήσεις συνδέονται ασφαλώς με το αποτέλεσμα των εκλογών στη Β. Μακεδονία. Αν επικρατήσει το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του Ζ. Ζάεφ, παρότι δήλωσε «απογοητευμένος και εξοργισμένος» από την άρνηση της ΕΕ, θεωρείται βέβαιο ότι θα συνεχιστεί η πορεία εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Ο σοσιαλδημοκράτης που ανήλθε στην εξουσία το 2017, επένδυσε όλο το πολιτικό κεφάλαιό του στο να βάλει τη Βόρεια Μακεδονία στις ράγες της ένταξης στην ΕΕ και είναι λογικό σήμερα να νιώθει προδομένος, αλλά εκτιμάται ότι δεν θα θέσει προσκόμματα στη δική του συμφωνία, εφόσον επανεκλεγεί.
Αν όμως, υπάρξει πολιτική αλλαγή, με νίκη του συντηρητικού VMRO, του Χρίστιαν Μίτσκοσκι, ο οποίος είναι κάθετα αντίθετος με τη συμφωνία, επιμένοντας ακόμα να αναφέρεται σε «Μακεδονία», η κατάσταση περιπλέκεται.
Ο Μιτσκόσκι τον περασμένο Ιούνιο είχε εκφράσει την πρόθεσή του να επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία με τον ομόσταυλό του στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Κ. Μητσοτάκη. Είχε δηλώσει μάλιστα τότε σε τηλεοπτική του συνέντευξη ότι «η επαναδιαπραγμάτευση θα γίνει όχι με τον τρόπο που τη μονοπώλησε το δίδυμο Ζάεφ- Ντιμιτρόφ, αλλά με μια πραγματικά σοβαρή ομάδα εμπειρογνωμόνων, οι οποίοι θα φέρουν μόνο μια προστιθέμενη αξία σε αυτόν τον λαό και αυτήν τη χώρα».
Μητσοτάκης: Απόλυτη συμμόρφωση στη συμφωνία
Από ελληνικής πλευράς ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξη τύπου μετά τη σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών συνέδεσε την ευρωπαϊκή προοπτική της Β. Μακεδονίας, με την πιστή τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Συγκεκριμένα ανέφερε: «Θα ήθελα να τονίσω αυτό το οποίο έχω επαναλάβει σε πολλές ευκαιρίες ότι η Ελλάδα πάντα στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων και έχει θέσει πολύ συγκεκριμένες αιρεσιμότητες σε αυτή τη διαδικασία. Ως προς τη Βόρεια Μακεδονία, αυτό αφορά προφανώς την απόλυτη συμμόρφωσή της με τη Συμφωνία των Πρεσπών».
Επίσης, εκτίμησε ότι η εξέλιξη στη σύνοδο κορυφής δεν ήταν καλή για την Ελλάδα: «Θεωρώ ότι δεν είναι και καλό για την Ελλάδα. Διότι το κυριότερο όπλο το οποίο έχει στα χέρια της η Ελλάδα προκειμένου να αντιμετωπίσει ζητήματα που έχει και με τις δύο χώρες, αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική. Όσο πιο κοντά σε μία ευρωπαϊκή πορεία είναι αυτές οι δύο χώρες, τόσο μας δίνεται η δυνατότητα -στο πλαίσιο των αναγκαίων αλλαγών που πρέπει να κάνουν για να διαδικασίας, η οποία τελικά καταλήγει σε ένταξη στην ευρωπαϊκή οικογένεια- να αντιμετωπίζουμε και ζητήματα τα οποία εμείς έχουμε σε διμερές επίπεδο».
ΣΥΡΙΖΑ: Θα παρακαλούν να μην εκλεγεί το VMRO
«Ορισμένοι στην Ελλάδα, που ανοήτως μιλούσαν για επιζήμια συμφωνία και για συναλλαγή με τους Ευρωπαίους, σε λίγο θα παρακαλούν να μην εκλεγεί το αδερφό τους κόμμα, VMRO» τόνισε το γραφείο τύπου του ΣΥΡΙΖΑ για τις εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία, αφήνοντας αιχμή για την αντιπολιτευτική στάση της ΝΔ.
Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Στέλιος Κούλογλου, μιλώντας στο Κανάλι 24 της Βόρειας Μακεδονίας, εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για την «πόρτα που άνοιξε» για εξωτερική επιρροή στα Δυτικά Βαλκάνια, λέγοντας πως «όταν ο Μακρόν αποφάσισε να βάλει βέτο, δεν έλαβε υπόψη του ούτε την πολιτική σταθερότητα των Δυτικών Βαλκανίων, ούτε τη σημασία της εξωτερικής επιρροής, ούτε το λαό της Βόρειας Μακεδονίας. Έπαιξε απλώς το παιχνίδι του με τη Γερμανία».
«Είμαστε όλοι δυσαρεστημένοι με την απόφαση της Συνόδου Κορυφής. Θα υπάρξει αντίδραση. Θέλουμε να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις, τουλάχιστον με τη Βόρεια Μακεδονία. Αναγνωρίζουμε ότι ο πρωθυπουργός της χώρας, Ζόραν Ζάεφ έχει κάνει πολύ σημαντικό ιστορικό βήμα και είμαστε θυμωμένοι με τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμμανουέλ Μακρόν», τόνισε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Μπλόκο από τρείς με μπροστάρη τον Μακρόν
Υπενθυμίζεται, ότι έπειτα από πολύωρες συζητήσεις οι Ευρωπαίοι ηγέτες, κατά τη δεύτερη ημέρα της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες, διαπίστωσαν μπλοκάρισμα στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην ΕΕ με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία από ορισμένες χώρες μέλη. Η Γαλλία, η Ολλανδία και η Δανία αντιτέθηκαν στην έναρξη των διαπραγματεύσεων αυτών, η οποία απαιτεί ομοφωνία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, αιτία του αδιεξόδου αποτέλεσε η γαλλική στάση, με τον πρόεδρο Μακρόν να μην συναινεί στην ένταξη των δύο βαλκανικών χωρών, κάτι το οποίο είχε διαφανεί και το προηγούμενο διάστημα.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, εξέφρασε την απογοήτευσή του γι’ αυτή τη «δυσάρεστη εξέλιξη», ενώ ο επικεφαλής της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, έκανε λόγο για «ιστορικό λάθος» της Ε.Ε.
Απογοητευμένη από το «όχι» των Βρυξελλών, δήλωσε και η Ουάσιγκτον, με τον εκπρόσωπο του State Department να διαμηνύει ότι «είμαστε απογοητευμένοι που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν αναγνώρισε την ισχυρή μεταρρυθμιστική προσπάθεια των δύο χωρών».
ΚΥΡ