«Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής δεν είναι 'fake news', αλλά μια σκληρή πραγματικότητα που πρέπει να την αντιμετωπίσουμε ενώνοντας τις δυνάμεις μας. Πρέπει μαζί να εργαστούμε για να περιορίσουμε τις επιπτώσεις. Χρειάζεται ένα υπουργείο εθνικής συναίνεσης και συνεννόησης που δεν θα είναι όμως υπουργείο κωφών».
Με αυτή την επισήμανση, άνοιξε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης, την ενημέρωση που έκανε, μαζί με τον υφυπουργό του Ευάγγελο Τουρνά, στα μέλη της επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, για τους άξονες της πολιτικής του υπουργείου του σχετικά με την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης.
Χαρακτηριστική όμως ήταν και η εικόνα που έδωσε για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, η πρέσβειρα του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το Κλίμα, Βανέσα Αρχοντίδου, η αλπινίστρια που κατέκτησε τις 7 υψηλότερες κορυφές του κόσμου, τονίζοντας ότι δεν είναι «ταινία επιστημονικής φαντασίας»: «Το ανθρώπινο αποτύπωμα είναι τεράστιο στις επικείμενες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως η υπερθέρμανση των ωκεανών» επεσήμανε. Στην Ανταρκτική, που είναι το ψυγείο της γης, αποκολλούνται πάγοι σε μέγεθος τρεις φορές όσο είναι η Ελλάδα. Είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος της ανόδου της στάθμης των υδάτων, και οι επιπτώσεις δεν είναι ταινία επιστημονικής φαντασίας, αλλά είναι μπροστά στη πόρτα μας πλέον, το βλέπουμε με τους καύσωνες και τις φωτιές», ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Αρχοντίδου.
Ο κ. Στυλιανίδης, διαβεβαίωσε τα μέλη της Επιτροπής, ότι η χώρα έχει προετοιμαστεί επαρκώς, με σειρά νέων στοχευμένων μέτρων για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών την ερχόμενη καλοκαιρινή περίοδο.
Σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Στυλιανίδης:
- Μέχρι τα μέσα Ιουνίου θα είναι έτοιμο το σώμα των 500 «δασοκομάντων» οι οποίοι θα εκπαιδευτούν και σε συνεργασία με τους δασικούς αλλά και με επιστημονική υποστήριξη, θα ενεργούν καθ' όλη την διάρκεια του χρόνου σε ώρα κρίσης.
- Θα είναι αυξημένα τα εναέρια μέσα κατάσβεσης πυρκαγιών.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα μισθωθούν συνολικά 93 εναέρια μέσα, από τα οποία, τα 53 θα είναι αεροσκάφη δασοπυρόσβεσης, 35 θα είναι ελικόπτερα δασοπυρόσβεσης, θα υπάρχουν 3 ελικόπτερα εναέριου συντονισμού και 1 αεροσκάφος μεταφοράς προσωπικού.
- Στο δυναμικό της Πολιτικής Προστασίας θα προστεθούν από το ερχόμενο καλοκαίρι, 200 ευρωπαίοι πυροσβέστες με όλα τα εργαλεία τους, από διάφορες χώρες, στο πλαίσιο πιλοτικού προγράμματος που θα υλοποιηθεί στη χώρα και θα χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας.
- Ξεκίνησαν ήδη οι επαφές και οι διαπραγματεύσεις με ευρωπαϊκές χώρες για την αγορά νέων εκσυγχρονισμένων εναέριων μέσων.
- Είναι σε εξέλιξη η ευρωμεσογειακή συζήτηση για τη συνεργασία των χωρών που έχουν άμεση ανάγκη, όπως η Κύπρος και το Ισραήλ, με την Ελλάδα να έχει ευρύτερο σημαντικό ρόλο, καθώς θα είναι ο σταθμός ελικοπτέρων για να βοηθά τις χώρες της περιοχής.
Αναφερόμενος γενικότερα στις δράσεις και στους σχεδιασμούς του υπουργείου του για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, ο κ. Στυλιανίδης μίλησε για τρεις βασικές κατευθύνσεις, που είναι, «η ενημέρωση των πολιτών, τα καινούργια σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία για καλύτερη και πρακτικότερη αποτελεσματικότητα και η αξιοποίηση του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, κυρίως του Πυροσβεστικού Σώματος, που διαχειρίζεται τις κρίσεις».
«Η κλιματική κρίση και η αποτελεσματική αντιμετώπισή της είναι ένα μεγάλο στοίχημα για όλους», είπε ο κ. Στυλιανίδης, ενώ έμφαση έδωσε στο τρίγωνο «προληπτική προετοιμασία, ετοιμότητα και ανθεκτικότητα».
«Αν δεν υπάρξει η πρόληψη», όπως τόνισε, «όλα μένουν μετέωρα […] Οι περσινές πυρκαγιές απέδειξαν ότι όπου αστοχήσουμε, βρίσκουμε τα προβλήματα μπροστά μας. Σημαντικότατος στόχος μας είναι να συνδέσουμε αυτή τη δυνατότητα της πρόληψης με τις δυνάμεις της Πυροσβεστικής, για να δράσουν αποτελεσματικά - διαφορετικά τα αποτελέσματα θα είναι πενιχρά», σημείωσε και συμπλήρωσε:
«Με στόχο την προληπτική προετοιμασία και ανθεκτικότητα, ξεκίνησε ήδη το οργανόγραμμα ενίσχυσης του υπουργείου, είμαστε στο τελικό στάδιο της διαβούλευσης με το υπουργείο Εσωτερικών και τις επόμενες μέρες θα διαμορφωθεί το τελικό σχέδιο και θα εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα».
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Στυλιανίδης στο πρόγραμμα «Αιγίς» για την ενίσχυση και αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας, στη κατεύθυνση όπως είπε, «πρόληψη, ετοιμότητα και ανθεκτικότητα», που θα χρηματοδοτηθεί μέσα από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ και την Τράπεζα Επενδύσεων.
«Θα δώσει τη δυνατότητα αγοράς νέων, σύγχρονων και τεχνολογικά εξοπλισμένων εναέριων μέσων - ήδη έχουν δρομολογηθεί και είναι στη τελική φάση της διαπραγμάτευσης - καθώς και στην ενίσχυση της υλικοτεχνικής υποδομής της Πολιτικής Προστασίας με σύγχρονα κέντρα διαχείρισης κρίσεων», σημείωσε.
Μίλησε ακόμα για ένα «μεγάλο και πολύ σημαντικό πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη», το «Καλιφόρνια Πρότζεκτ», που έχει στόχο «να στηθεί ένα πολύ σύγχρονο συντονιστικό όργανο διαχείρισης κρίσεων με σωστή διοίκηση και στο οποίο θα συμμετάσχει όλη η διεθνής κοινότητα, ενώ θα υπάρχει συνεργασία πολλών ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων.
«Θα γίνει διεθνής διαγωνισμός και θα βρεθεί η καλύτερη απόκριση, καθώς θεωρείται ότι από την ώρα της αναγγελίας μιας πυρκαγιάς, αν καταφέρουμε να βρεθεί η πυροσβεστική δύναμη στο πρώτο 10λεπτο έως 15λεπτο, τότε οι επιπτώσεις μειώνονται κατά 85%», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Στυλιανίδης, επέμεινε ιδιαίτερα στο «θέμα της επιστημονικής τεκμηρίωσης», γιατί όπως είπε «είναι η βάση της διαχείρισης κρίσεων και αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται εκσυγχρονισμένα συστήματα ραντάρ».
«Χρειαζόμαστε να αυξήσουμε πάση θυσία τον τεχνολογικό εξοπλισμό των μετεωρολόγων, γιατί όπου υπάρχουν ραντάρ αποφεύγονται τα μεγάλα προβλήματα», ανέφερε.
Με μελανά χρώματα περιέγραψε την ελληνική γραφειοκρατία ο κ. Στυλιανίδης εξηγώντας πως «πάνω από το 70% των δράσεων χρηματοδοτούνται από τα ευρωπαϊκά προγράμματα - το θέμα όμως, είναι πώς θα επιταχυνθούν και να μην μείνουμε στις ελληνικές χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Καταφέραμε να λύσουμε τα προβλήματα με την γραφειοκρατία των Βρυξελών και τα βρίσκουμε μπροστά μας με την γραφειοκρατία των Αθηνών.
Είναι φοβερό το τέρας της ελληνικής γραφειοκρατίας και πρέπει να το περιορίσουμε, τουλάχιστο σε ό,τι αφορά ειδικές περιπτώσεις απρόβλεπτες και κατεπείγουσες, όπως οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης».
Ακόμα, ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ενημέρωσε ότι:
- Δρομολογούνται πρότυπα προγράμματα εκπαίδευσης εθελοντών με πιστοποίηση, οι οποίοι θα έχουν το δικό τους ρόλο την ώρα της κρίσης.
- Προωθείται η υλοποίηση 13 νέων περιφερειακών δομών, μέσα από το πρόγραμμα «Αιγίς», που θα είναι η ραχοκοκαλιά της Πολιτικής Προστασίας.
Ο κ. Στυλιανίδης κάλεσε όλα τα κόμματα να συμμετάσχουν στον εθνικό διάλογο που ξεκίνησε για τη χάραξη εθνικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
«Σας θέλουμε όλους σε αυτή τη προσπάθεια, στην οποία το υπουργείο έχει απλώς συντονιστικό ρόλο και ο διάλογος δεν θα είναι προσχηματικός. Θα ζητήσουμε να προτείνετε επιστήμονες για τη σύσταση επιτροπής τεχνοκρατών, ώστε να παρακολουθούμε πώς θα οριοθετήσουμε τη κρίση», είπε. «Ένας ακόμη βασικός μας στόχος είναι το ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων. Αυτή η ασάφεια δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη διαχείριση της κρίσης» πρόσθεσε.
Μίλησε ακόμα για την ανάγκη «να δημιουργηθεί εθνική κουλτούρα εθελοντισμού», τονίζοντας ότι «στην Ελλάδα είναι αποτυπωμένη αλλά χρειάζεται συστηματική οργάνωση και διαχείριση αυτού του δυναμικού προσωπικού, ώστε να τους εντάξουμε στα επιχειρησιακά πλάνα αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών».
Η μεγάλη διασπορά δυνάμεων, η μη ορθολογική κατανομή των πυροσβεστικών δυνάμεων στην επικράτεια, η παλαιότητα του μηχανοκίνητου εξοπλισμού και η υποστελέχωση των υπηρεσιών, είναι μεταξύ των σημαντικότερων προβλημάτων, όπως τα παρουσίασε από την πλευρά του, ο υφυπουργός Κλιματικής κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Ευάγγελος Τουρνάς.
Όπως είπε ο κ. Τουρνάς, αρκετά κτίρια του Πυροσβεστικού Σώματος παρουσιάζουν πολλά προβλήματα, οι στεγαστικές ανάγκες σε ορισμένα είναι μεγάλες, ενώ την ίδια ώρα, πολύ σημαντικός αριθμός ακινήτων του Πυροσβεστικού Σώματος μένει αναξιοποίητος.
Επεσήμανε μάλιστα, ότι για την κάλυψη αυτών των στεγαστικών αναγκών, έχει ξεκινήσει συνεργασία με την ειδική γραμματεία ΣΔΙΤ, για την δημιουργία 7 νέων υπηρεσιών και οι συνεννοήσεις είναι σε ώριμο στάδιο.
Έμφαση έδωσε ο κ. Τουρνάς και στο ότι, «μέσα από το πρόγραμμα 'Αιγίς', προγραμματίζεται ο εκσυγχρονισμός των οχημάτων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας».
Όπως ανέφερε, από τα 3.500 οχήματα που διαθέτει το Πυροσβεστικό Σώμα, τα 435 είναι άνω των 30 ετών, ενώ τα 1500 είναι άνω των 20 χρονών.
Από την πλευρά της αντιπολίτευσης, στο κάλεσμα του κ. Στυλιανίδη για συναίνεση και συνεννόηση για τη χάραξη εθνικής στρατηγικής, οι βουλευτές της αντέτειναν ότι «εθνικός διάλογος δεν νοείται με επικοινωνιακά παιχνίδια, αδιαφάνεια, κατασπατάληση δημόσιων και κοινοτικών πόρων, πρόχειρα νομοθετήματα με αντικοινοβουλευτικές πρακτικές και ψηφοθηρικές προσλήψεις».
Απαντώντας στις επίμονες αναφορές των βουλευτών της αντιπολίτευσης για αδιαφανή κριτήρια στην πρόσληψη των 500 δασοκομάντων, ο κ. Στυλιανίδης έκανε λόγο για παρανόηση.
«Δεν υπάρχει 'δικά μας' και 'δικά σας' παιδιά. Τα κριτήρια θα είναι αντικειμενικά. Πάμε να στήσουμε ένα καινούργιο σώμα για την Ελλάδα και όχι για τη ΝΔ, το ΣΥΡΙΖΑ ή το ΚΙΝΑΛ που θα βοηθήσει στο κενό που υπάρχει», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Στυλιανίδης.
«Όλα τα κριτήρια προβλέφθηκαν επακριβώς στο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε. Θα προέρχονται από τις ειδικές δυνάμεις, θα έχουν προϋπηρεσία, θα πάρουμε από τη δεξαμενή των εποχικών, θα εκπαιδευτούν σε σύντομο διάστημα για να κάνουν την εξειδικευμένη δουλειά που θα τους ανατεθεί σε συνεργασία με τις δασικές υπηρεσίες. Μην κατηγοροποιείτε σε δικά μας και δικά σας παιδιά. Υπάρχουν τα παιδιά της Ελλάδος, θα αφορούν όλους τους εποχικούς και μέσα από εκεί τα κριτήρια θα είναι ενιαία και για όλους. Με την πρόσληψη των 500 δασοκομάντων δεν σημαίνει ότι θα καταργήσουμε τους 2.500 εποχικούς δασοπυροσβέστες, τις θέσεις των οποίων θα διατηρήσουμε, καθώς οι απαιτήσεις αυξάνονται τους καλοκαιρινούς μήνες», σχολίασε από την πλευρά του ο κ. Τουρνάς.
Ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης, τόνισε παράλληλα την μεγάλη ανάγκη αύξησης του ανθρώπινου δυναμικού, ενώ επεσήμανε ότι «σε αυτό το τεράστιο πρόγραμμα 'Αιγίς', είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθήσουμε την κοινοτική οδηγία γιατί πρόκειται για χρήματα ευρωπαϊκά».
«Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε, και ό,τι γίνει για την υλοποίηση των προγραμμάτων, θα είναι με απόλυτη διαφάνεια και έγκριση της ΕΕ», πρόσθεσε.
«Πάνω στους πυροσβέστες μας χτίζουμε τον νέο σχεδιασμό - και σε αυτούς θα δώσουμε το μαχαίρι για να σφάξουμε τον ταύρο» κατέληξε ο κ. Τουρνάς.