Στοπ στα μέτρα ενεργειακής στήριξης για νοικοκυριά και επιχειρήσεις εντός του 2023 καθώς και «κόφτη» στις δαπάνες που θα συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό του 2024, ζητά η Κομισιόν από την Ελλάδα, στην 2η Έκθεση Μεταπρογραμματικής Εποπτείας.
Η αξιολόγηση της χώρας μας έχει θετικό πρόσημο καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει περαιτέρω αύξηση των πρωτογενών πλεονασμάτων, ενώ καταγράφει πρόοδο σε μεταρρυθμίσεις. Ταυτόχρονα, όμως, είναι ιδιαίτερα επικριτική για την αποτελεσματικότητα των νέων ρυθμίσεων χρεών στην εφορία, ενώ τονίζει ότι η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει σε τομές-αλλαγές στην Υγεία, στη φορολογία και στην ενέργεια.
Η Κομισιόν έχει προτείνει ένα νέο μηχανισμό δημοσιονομικής προσαρμογής που θα τεθεί σε εφαρμογή το 2024, χρονιά κατά την οποία θα πάψει να υφίσταται η ρήτρα διαφυγής. Το νέο πλαίσιο που αφορά όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, όχι μόνο την Ελλάδα, επιτάσσει τον περιορισμό των δαπανών και το «μάζεμα» των δημοσιονομικών. Ως εκ τούτου στην 2η έκθεση Μεταμνημονιακής Εποπτείας, η Επιτροπή ζητά από την Ελλάδα τη διασφάλιση συνετής δημοσιονομικής πολιτικής, ιδίως περιορίζοντας τις πρωτογενείς δαπάνες το 2024 σε όχι περισσότερο από 2,6%.
Επίσης τονίζει στην έκθεσή της, ότι έως το τέλος του 2023 θα πρέπει να έχουν καταργηθεί τα μέτρα στήριξης για την ενέργεια. Στις συστάσεις της αναφορικά με τα εν λόγω μέτρα, υπάρχουν δύο παράμετροι με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η πρώτη σχετίζεται με το ότι η Επιτροπή καλεί την Ελλάδα να χρησιμοποιήσει τα χρήματα που θα εξοικονομήσει από την κατάργηση των μέτρων στήριξης, για τη μείωση του ελλείμματος.
Η δεύτερη ότι προτείνει, στο ενδεχόμενο ραγδαίας αύξησης των τιμών ενέργειας τους επόμενους μήνες, να ληφθούν στοχευμένα μέτρα στήριξης και όχι οριζόντια, τα οποία δεν θα πλήξουν τη δημοσιονομική πορεία της χώρας.
Αναμένει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα
Η Κομισιόν αξιολογεί θετικά την πορεία της ελληνικής οικονομίας και τα δημοσιονομικά της επιτεύγματα όπως το πρωτογενές πλεόνασμα 0,1% του ΑΕΠ το 2022, το οποίο προήλθε παρά τα μεγάλα κονδύλια που δόθηκαν για τα μέτρα στήριξης. Η Επιτροπή αναμένει ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα θα αυξηθούν περαιτέρω τα επόμενα χρόνια καθώς όπως αναφέρεται στην έκθεση «αποσύρονται τα μέτρα στήριξης για την πανδημία και το δημοσιονομικό κόστος των ενεργειακών μέτρων είναι πιθανό να είναι χαμηλότερο από το αναμενόμενο», σημειώνει.
Για τις τράπεζες υποστηρίζει ότι συνέχισαν να μειώνουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνειά τους και η επάνοδός τους στην κερδοφορία βοηθά στην προετοιμασία του τραπεζικού τομέα για μελλοντικές δυσκολίες
Δυσμενή σχόλια για τις νέες ρυθμίσεις χρεών
Η Κομισιόν βλέπει πρόοδο σε μεταρρυθμίσεις όπως η προώθηση της κωδικοποίησης της εργατικής νομοθεσίας και του κτηματολογίου καθώς και της διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας και των ιδιωτικοποιήσεων.
Είναι επικριτική, ωστόσο, για την πορεία των προγραμμάτων ρύθμισης φορολογικών οφειλών και της εκκαθάρισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, τονίζοντας ότι θα πρέπει να παρακολουθούνται περαιτέρω. Συγκρεκριμένα αναφέρει ότι "η κυβέρνηση άνοιξε εκ νέου τα συστήματα διακανονισμού φορολογικών οφειλών με ευνοϊκούς όρους και δημιούργησε ένα νέο σύστημα διακανονισμού εκτός του μόνιμου "βασικού συστήματος", το οποίο θα μπορούσε να υπονομεύσει την αξιοπιστία του βασικού συστήματος και είναι επιζήμιο για την πειθαρχία στις πληρωμές. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του κύριου συνταξιοδοτικού συστήματος έχουν σε γενικές γραμμές εκκαθαριστεί, αλλά ο στόχος για τις μη συνταξιοδοτικές ληξιπρόθεσμες οφειλές έχει χαθεί".
Παράλληλα ζητά να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της Υγείας, ώστε να εξασφαλιστεί επαρκής και ισότιμη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψή, ενώ στον τομέα της ενέργειας ζητά να μειωθεί περαιτέρω η εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα.
