Όπισθεν ολοταχώς κάνει η κυβέρνηση στο σχεδιασμό μιας παρέμβασης για την ανακούφιση των ευάλωτων νοικοκυριών από τις υψηλές τιμές του ρεύματος, στο πλαίσιο της οποίος θα δινόταν θεσμοθετημένη δυνατότητα αναβολής της πληρωμής λογαριασμών και εξόφλησης σε δόσεις, ανάλογα με τις εισοδηματικές δυνατότητες κάθε καταναλωτή. Το μέτρο της αναβολής πληρωμών εγκαταλείπεται οριστικά, σύμφωνα με πληροφορίες, κατόπιν έντονων αντιδράσεων που εκδηλώθηκαν από τη ΔΕΗ και τους άλλους παρόχους.
Η Κομισιόν είχε περιλάβει το μέτρο των διευκολύνσεων στις πληρωμές λογαριασμών ως ένα από τα κύρια βραχυπρόθεσμα μέτρα της εργαλειοθήκης που δημοσιοποίησε πρόσφατα. Όπως αναφέρεται στο ανακοινωθέν της Κομισιόν, «τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να θεσπίσουν και/ή να παρατείνουν διασφαλίσεις για την αποφυγή αποσυνδέσεων από το ενεργειακό δίκτυο ή να αναστείλουν προσωρινά τις πληρωμές».
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εμφανισθεί, μετά τη συνάντησή που είχε πρόσφατα στην Αθήνα με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Μαργαρίτη Σχοινά, ως ενθουσιώδης υποστηρικτής του μέτρου της προσωρινής αναστολής πληρωμών. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου είχε προαναγγείλει μάλιστα, προ δεκαημέρου, τη θεσμοθέτηση του μέτρου, λέγοντας:
- «Επειδή οι ανατιμήσεις ενδεχομένως δυσκολέψουν κάποιους, για να μη μείνει ο κόσμος χωρίς ρεύμα, δίνουμε τη δυνατότητα μιας δοσοποίησης, μέτρο το οποίο θα εξειδικευτεί το επόμενο διάστημα, για να μπορεί ο κόσμος να μετατοπίζει κάποιες από τις υποχρεώσεις του. Έχουμε πει ότι αυτό θα ισχύσει μέχρι το τέλος του χρόνου, δηλαδή μέχρι τους λογαριασμούς του πρώτου διμήνου της επόμενης χρονιάς και μετά όσο είναι δυναμικό το φαινόμενο των ανατιμήσεων στην ενέργεια, θα παρεμβαίνουμε».
Ωστόσο το μέτρο της αναστολής/δοσοποίησης παραπέμπεται... στις ελληνικές καλένδες από το υπουργείο Ενέργειας, το οποίο δέχθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, έντονες πιέσεις από τη ΔΕΗ και τους παρόχους να αποφευχθεί οποιαδήποτε θεσμοθετημένη αναστολή πληρωμών και να αφεθεί το θέμα στη διακριτική ευχέρεια κάθε παρόχου, ανάλογα με την πολιτική του.
Οι πάροχοι φοβούνται ότι ένα μέτρο σε αυτή την κατεύθυνση θα λειτουργούσαν σαν «σήμα» χαλάρωσης της κουλτούρας πληρωμών, με κίνδυνο να εμφανισθούν γενικευμένα φαινόμενα μη πληρωμής λογαριασμών, ακόμη και από νοικοκυριά που θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους. Άλλωστε, στη διοίκηση της ΔΕΗ θυμούνται με δέος τις εποχές όπου οι καθυστερούμενοι λογαριασμοί ξεπερνούσαν τα 2 δισ. ευρώ, λόγω των δυσμενών επιδράσεων της μεγάλης οικονομικής κρίσης.
Εξάλλου, οι πάροχοι ρεύματος, της ΔΕΗ περιλαμβανομένης, έχουν σημαντικές ανοικτές υποχρεώσεις που εξυπηρετούνται μέσω των εξοφλούμενων λογαριασμών και θα αντιμετώπιζαν πιέσεις στη ρευστότητά τους, εάν εφαρμοζόταν ένα μέτρο γενικής αναστολής πληρωμών, ακόμη και αν κάλυπτε μόνο τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά.
Έτσι, η ζωή των ασθενέστερων νοικοκυριών που δεν θα μπορούν να πληρώσουν για το ρεύμα το επόμενο διάστημα θα γίνει αρκετά δύσκολη, καθώς το εναλλακτικό σχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος προβλέπει ότι θα πρέπει πρώτα να κόβεται η παροχή τους και μετά να απευθύνονται σε κρατική υπηρεσία για να διευκολύνεται η επανασύνδεση.
Ο υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας έχει προαναγγείλει τη δημιουργία τετραψήφιου αριθμού SOS – ενεργειακής αλληλεγγύης για την επανασύνδεση στο δίκτυο ηλεκτροδότησης. Οι καταναλωτές θα καλούν τον τετραψήφιο αριθμό όταν θα έχει κοπεί το ρεύμα και θα καταγράφεται από τον δήμο το αίτημα, ώστε να αξιολογείται από ειδικές, τριμελείς επιτροπές η οικονομική κατάσταση του ενδιαφερόμενου νοικοκυριού και να γίνεται επανασύνδεση σε μερικές ώρες. Το Δημόσιο θα καλύπτει το κόστος επανασύνδεσης και για λίγους μήνες τον λογαριασμό.
Αδιευκρίνιστο μένει ως τώρα με ποια οικονομικά και εισοδηματικά κριτήρια θα αξιολογούνται τα νοικοκυριά, ώστε να ενεργοποιείται το μέτρο της επανασύνδεσης με κρατική επιδότηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, πάντως, τα εισοδηματικά κριτήρια θα είναι αυστηρά, ώστε το μέτρο να ενεργοποιηθεί μόνο για τις χαμηλότερες εισοδηματικές κατηγορίες, παρότι το πρόβλημα με την πληρωμή των λογαριασμών ρεύματος έχει γίνει πλέον «πονοκέφαλος» ακόμη και για νοικοκυριά με πιο υψηλά εισοδήματα.