Δεν αντιμετωπίζονται πια ως ένα από τα ασφαλή καταφύγια της ευρωζώνης τα ελληνικά ομόλογα από τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια, αλλά μπαίνουν στο μεγάλο... τσουβάλι των στοιχείων ενεργητικού που αξιολογούνται ως υψηλού κινδύνου (risk assets), κάτι που εξηγεί τη γρήγορη φυγή κεφαλαίων από την ελληνική αγορά ομολόγων, που έχει προκαλέσει απότομη εκτίναξη των αποδόσεων.
Είναι χαρακτηριστική η διακύμανση της απόδοσης του 10ετούς ομολόγου αναφοράς τις τελευταίες ημέρες. Όπως φαίνεται και στο γράφημα, μέχρι να ξεσπάσει η σαρωτική αναταραχή στις αγορές, λόγω της επιδημίας του κοροναϊού από τις αρχές αυτής της εβδομάδας, η απόδοση του τίτλου παρέμενε χαμηλή, κάτω από το 1%, συμβαδίζοντας με τις αποδόσεις των πιο «ασφαλών» τίτλων της ευρωζώνης, όπως τα γερμανικά ομόλογα.
Όμως, μετά το ξέσπασμα της μεγάλης αναταραχής, που έστρεψε τους επενδυτές στα... ασφαλέστερα από τα ασφαλή καταφύγια, τα ελληνικά ομόλογα άρχισαν πλέον να κατηγοριοποιούνται ως τίτλοι υψηλού κινδύνου, μαζί με τα ιταλικά, για τους οποίους η γενική εντολή των διαχειριστών κεφαλαίων ήταν να μειωθούν οι θέσεις. Επιπλέον, τα τελευταία 24ωρα οι επενδυτές αξιολογούν, εκτός από τις οικονομικές επιπτώσεις της επιδημίας, που έχει περάσει και επί ελληνικού εδάφους, και τις σοβαρές απειλές που αντιμετωπίζει η χώρα λόγω της επιδείνωσης της κρίσης στην Συρία, με πιθανή συνέπεια τη μεγάλη αύξηση των μεταναστευτικών ροών.
Έτσι, το αποτέλεσμα στο «ταμπλό» της δευτερογενούς αγοράς ομολόγων ήταν να εκτιναχθεί η απόδοση του 10ετούς από το 0,90% στο 1,30%, δηλαδή περίπου 45% υψηλότερα. Ακόμη μεγαλύτερη ήταν η διακύμανση της απόδοσης του 5ετούς ομολόγου, που είχε υποχωρήσει πολύ πρόσφατα κάτω και από το 0,30% και βρέθηκε υψηλότερα και από 0,60%.
Αυτό έχει προκαλέσει μια αρκετά σοβαρή διαταραχή, που θα έχει ευρύτερες παρενέργειες, οικονομικές και πολιτικές, εάν δεν αλλάξουν γρήγορα οι συνθήκες. Πέραν της προφανούς οικονομικής παρενέργειας, δηλαδή του «σφιξίματος» των χρηματοπιστωτικών συνθηκών για δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, το πολιτικό πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση επικαλείται στις συζητήσεις με την Ευρώπη τη μεγάλη μείωση των αποδόσεων των ομολόγων και του κόστους δανεισμού του Δημοσίου ως ένα βασικό επιχείρημα για να υποστηρίξει το αίτημα για μείωση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος.
Η αναταραχή που βρίσκεται σε εξέλιξη δίνει την αφορμή στους σκεπτικιστές των Βρυξελλών και του Eurogroup να απαντήσουν ότι η μείωση του κόστους δανεισμού μπορεί να έχει συγκυριακό χαρακτήρα και πάντως υπόκειται σε διεθνείς κινδύνους, που δεν μπορούν να ελεγχθούν από τις ελληνικές αρχές.
Σύμφωνα με την Moody's, η μεγάλη άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων και των spread στα CDS (συμβόλαια ασφάλισης έναντι του κινδύνου αθέτησης) σημαίνει ότι πλέον, ενώ μετά τη μεγάλη πτώση των αποδόσεων οι ελληνικοί τίτλοι διαπραγματεύονταν σαν να είχαν αξιολόγηση Ba1, τώρα η θεωρητική τους πιστοληπτική αξιολόγηση, με βάση τις αποδόσεις στη δευτερογενή αγορά πέφτει χαμηλότερα, στο Ba2, που είναι πάντως υψηλότερο από το B1 που δίνει ο οίκος στην Ελλάδα.