Τις υποσχέσεις της κυβέρνησης για νέες φοροελαφρύνσεις μέσα στο 2020, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό, με σημαντικότερη τη μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης, θέτουν στο μικροσκόπιο οι Θεσμοί των δανειστών, που θα αποφανθούν στις 26 Φεβρουαρίου, με τη δημοσίευση της πέμπτης έκθεσης μεταμνημονιακής αξιολόγησης, αν υπάρχει το δημοσιονομικό περιθώριο για να χρηματοδοτηθούν νέες ελαφρύνσεις, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα.
Η κυβέρνηση έχει δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες για ελαφρύνσεις εκτός προϋπολογισμού, όμως το τι τελικά θα επιτύχει παραμένει αβέβαιο, καθώς οι Θεσμοί καλούνται να αξιολογήσουν τις νέες προτάσεις που θα δημιουργήσουν δημοσιονομικό χώρο, αλλά και τη γενικότερη δημοσιονομική κατάσταση, όπως καταγράφηκε στην τελευταία επίσκεψή τους, που έληξε σήμερα.
Για να ανοίξει χώρο, η κυβέρνηση έχει προτείνει:
- Τη χρηματοδότηση επενδύσεων και όχι ελάφρυνσης χρέους από τις επιστροφές κερδών από ομόλογα που θα γίνουν από τις κεντρικές τράπεζες. Αυτή η πρόταση, όμως, που δεν είχε «περπατήσει» στο Eurogroup του Δεκεμβρίου δεν είναι βέβαιο ότι μπορεί να εγκριθεί, καθώς υπάρχουν προβλήματα στην υλοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (συνεχής υποεκτέλεση), ενώ είναι δύσκολο να βρεθούν έργα που θα έχουν τα κατάλληλα χαρακτηριστικά για να χρηματοδοτηθούν από τις επιστροφές κερδών.
- Τη δημιουργία ενός μηχανισμού εξομάλυνσης, μέσω του οποίου τυχόν υπερπλεονάσματα θα μεταφέρονται σε επόμενα έτη, ώστε να ανοίγει δημοσιονομικός χώρος, ενώ μέχρι τώρα μοιράζονταν στο τέλος κάθε χρόνου με μορφή κοινωνικού μερίσματος. Αυτό το αίτημα τεχνικού χαρακτήρα φαίνεται ότι είναι ευκολότερο να γίνει δεκτό.
- Την εξαίρεση των κονδυλίων που δαπανώνται για τις προσφυγικές ροές από τον υπολογισμό του δημοσιονομικού αποτελέσματος, ώστε να απελευθερωθεί ένα ποσό της τάξεως των 200 εκατ. ευρώ ετησίως. Και αυτό το αίτημα είναι πιθανό να εγκριθεί.
Με αυτά τα τρία μέτρα, η κυβέρνηση θέλει να ανοίξει δημοσιονομικό χώρο πριν φθάσει στην πιο δύσκολη συζήτηση του καλοκαιριού για τη μείωση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα, η οποία καλύπτεται από πέπλο αβεβαιότητας, καθώς είναι πολύ δύσκολο να συναινέσει η γερμανική κυβέρνηση, που αντιμετωπίζει τεράστια πολιτικά προβλήματα.
Εξάλλου, με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται το πώς θα αποτιμήσουν οι Θεσμοί πρόσθετα δημοσιονομικά θέματα που εξετάσθηκαν σε αυτή την αξιολόγηση, όπως η μεγάλη οφειλή 2,1 δισ. ευρώ από την κυβέρνηση στις τράπεζες για καταπτώσεις εγγυήσεων δανείων, αλλά και το νέο ασφαλιστικό, το οποίο αντιμετωπίζεται με επιφυλακτικότητα από τους δανειστές, οι οποίοι δεν έχουν συμφωνήσει ακόμη με τις ελληνικές εκτιμήσεις ότι δεν θα χρειασθεί κάποια υπέρβαση στο πλαφόν δαπάνης του υπουργείου Εργασίας. Στέλεχος του οικονομικού επιτελείου διέψευσε σήμερα ότι υπάρχουν αντιπαραθέσεις με το υπουργείο Εργασίας γι' αυτό το θέμα.
Με αυτά τα δεδομένα, η έκθεση αξιολόγησης που θα δημοσιευθεί στα τέλη Φεβρουαρίου και θα καθοδηγήσει τις αποφάσεις του Eurogroup του Μαρτίου για την Ελλάδα θα είναι εξαιρετικά κρίσιμη, καθώς θα προσδιορίσει τα περιθώρια για ελαφρύνσεις μέσα στο 2020. Σημειώνεται ότι αργότερα σήμερα αναμένεται ανακοίνωση των Θεσμών για την ολοκλήρωση της αποστολής τους στην Αθήνα.