Στους ελέγχους των τραπεζικών λογαριασμών και των εμβασμάτων των ετών 2017 και 2012 επικεντρώνεται κατά βάση το ενδιαφέρον των φορολογικών αρχών, αυτή την περίοδο καθώς και μέχρι τέλος του τρέχοντος έτους.
Στις 31 Δεκεμβρίου 2023 παραγράφονται οι υποθέσεις των ετών 2017 (πενταετία) και 2012 (δεκαετία) και από την 1η/1/ 2024 η ΑΑΔΕ δεν θα έχει τη δυνατότητα ελέγχου και καταλογισμού φόρων και προστίμων.
Ο έλεγχος επικεντρώνεται στα δύο συγκεκριμένα έτη αναζητώντας μέσω των ειδικών λογισμικών, διαφορές μεταξύ των καταθέσεων και των δηλωθέντων εισοδημάτων, καθώς και:
- Κρυφά και αδήλωτα εισοδήματα φυσικών προσώπων.
- Συναλλαγές επιχειρήσεων για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί φορολογικά στοιχεία.
- Προσωπικές καταθέσεις επιχειρηματιών.
- Εμβάσματα με αποδέκτες σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Κίνδυνο διατρέχουν οι φορολογούμενοι, των οποίων οι τραπεζικές καταθέσεις είναι υψηλότερες από τα εισοδήματα που έχουν δηλώσει ή την πρόσοδο από τα περιουσιακά στοιχεία που έχουν μεταβιβάσει.
Γιατί 5ετία ή 10ετία
Με βάσει τη νομοθεσία και τη νομολογία, όπως έχει διαμορφωθεί έως τώρα, ο χρόνος παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων είναι η πενταετία.
Επεκτείνεται στη δεκαετία, όταν οι φορολογικές αρχές βρουν «συμπληρωματικά στοιχεία» τα οποία δεν θα μπορούσαν να είναι σε γνώση της Εφορίας εντός της πενταετίας, τότε ο χρόνος παραγραφής επεκτείνεται σε 10 χρόνια.
Όμως, με βάση και τις δικαστικές αποφάσεις, σε ότι αφορά στις καταθέσεις και τα εμβάσματα, δεν θεωρούνται «συμπληρωματικά στοιχεία» και συνεπώς δεν μπορούν να επεκτείνουν τον χρόνο της παραγραφής από τα 5 στα 10 χρόνια, εκείνα που αφορούν:
- Κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών σε εγχώριες τράπεζες, δεν αποτελούν «συμπληρωματικά στοιχεία» και συνεπώς, δεν μπορούν να επεκτείνουν την περίοδο παραγραφής πέραν της 5ετίας, που είναι η γενική προθεσμία ελέγχου των φορολογικών υποθέσεων.
- Εμβάσματα τα οποία έφυγαν από ελληνικές προς ξένες τράπεζες, καθώς το δικαστήριο θεωρεί ότι η ΑΑΔΕ είχε τον χρόνο (πενταετία) να ερευνήσει τα στοιχεία από τις ελληνικές τράπεζες.
Οι ανωτέρω υποθέσεις παραγράφονται στην πενταετία.
Αντίθετα, στη δεκαετία παραγράφονται οι κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών, που βρίσκονται σε τράπεζες του εξωτερικού και είναι ανοιχτές προς έλεγχο για δέκα χρόνια, καθώς τα δικαστήρια έχουν κρίνει πως οι ελληνικές φορολογικές αρχές δεν είχαν τη δυνατότητα να τις ελέγξουν εντός της πενταετίας.
Τσουχτερές οι ποινές
Οι ποινές που προβλέπει η φορολογική νομοθεσία για τις αδήλωτες καταθέσεις είναι ιδιαίτερα τσουχτερές, καθώς τα ποσά που θα εντοπιστούν φορολογούνται με 33%, και στο ποσό προστίθεται η αναλογούσαν εισφορά αλληλεγγύης συν προσαυξήσεις για κάθε μήνα καθυστέρησης.
Σε πολλές περιπτώσεις το τελικό ποσό που καλείται να πληρώσει ο καταθέτης, ξεπερνά το 50% ή και το 90% των αδήλωτων καταθέσεων.
Οι μηχανισμοί του ελέγχου των καταθέσεων που διαθέτει η ΑΑΔΕ, είναι δύο και συγκεκριμένα:
- Το «Ειδικό Λογισμικό Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας», που χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της συνολικής καθαρής ατομικής/οικογενειακής τραπεζικής περιουσίας για κάθε ΑΦΜ και τη σύγκρισή της με τα δηλωθέντα ατομικά/οικογενειακά εισοδήματα κατ’ έτος, έτσι ώστε εξάγεται εκτίμηση αποκρυβείσας ή μη φορολογητέας ύλης.
- Μέσω αυτοματοποιημένων λογιστικών αλγορίθμων, το σύστημα μπορεί να συσχετίζει τα στοιχεία των πρωτογενών καταθέσεων με τα δηλωθέντα εισοδήματα μέσα σε λίγη ώρα, οδηγώντας σε κάποιες πρώτες ενδείξεις πιθανής φοροδιαφυγής, που αποτελούν το έναυσμα για τον ενδελεχή φορολογικό έλεγχο.
- Το «Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών», που παρακολουθεί τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών του ελεγχόμενου.
