Σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από τον μέσο όρο της ευρωζώνης έχουν κολλήσει τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων στην Ελλάδα, παρά τις σημαντικές αυξήσεις που έκαναν οι τράπεζες από τον Φεβρουάριο, ενώ για τους επόμενους μήνες δεν αναμένονται σοβαρές μεταβολές στα επιτόκια με τις επόμενες αναπροσαρμογές να τοποθετούνται το φθινόπωρο, όταν θα έχει κλείσει, εκτός σοβαρού απροόπτου, ο κύκλος αύξησης των ευρωπαϊκών επιτοκίων.
Οι ελληνικές τράπεζες, βγαίνοντας από μια μακρά περίοδο σοβαρών οικονομικών δυσκολιών, αξιοποίησαν στο έπακρο τις αυξήσεις των ευρωπαϊκών επιτοκίων για να διευρύνουν τα περιθώρια κέρδους τους, με αποτέλεσμα οι Έλληνες αποταμιευτές να έχουν μεταχείριση... φτωχού συγγενή των Ευρωπαίων. Ειδικότερα, όπως δείχνουν τα τελευταία στοιχεία της ΕΚΤ και της Τράπεζας της Ελλάδος για τον Μάρτιο, δηλαδή αφού είχε «χωνέψει» η ελληνική τραπεζική αγορά τις αυξήσεις επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις, τα επιτόκια σε όσους «κλείνουν» τα χρήματά τους σε μια ελληνική τράπεζα είναι κατά μέσο όρο στο ήμισυ των αντίστοιχων της ευρωζώνης.
Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο των προθεσμιακών καταθέσεων των νοικοκυριών, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, ανέβηκε τον Μάρτιο στην ευρωζώνη στο 2,11%. Το αντίστοιχο επιτόκιο στην Ελλάδα ήταν μόλις 1,16% για το σύνολο των προθεσμιακών καταθέσεων, ενώ μόνο οι πολύ υπομονετικοί καταθέτες, που θα δεχθούν να κλείσουν τα χρήματά τους για περισσότερο από ένα χρόνο, παίρνουν επιτόκιο 1,83%, κατά μέσο όρο.
Ο συνδυασμός της αύξησης - εξπρές στα επιτόκια των δανείων, με παράλληλη εξαιρετικά αργή αύξηση στα επιτόκια των καταθέσεων, έχει εκτοξεύσει το περιθώριο επιτοκίου για τις ελληνικές τράπεζες πάνω από το 5%, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Η διαφορά επιτοκίων δανείων - καταθέσεων στην Ελλάδα (%)
Η Τράπεζα της Ελλάδος σχολιάζει ως εξής, στην τελευταία έκθεση για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τη στρατηγική που ακολουθούν οι ελληνικές τράπεζες σε σχέση με τα επιτόκια καταθέσεων:
- Τα επιτόκια καταθέσεων (νέες συμβάσεις) στην Ελλάδα –κατά τη διάρκεια του 2022 και τους πρώτους μήνες του 2023- είναι μεταξύ των χαμηλότερων στην ευρωζώνη.
- Μετά τον Ιούλιο του 2022, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο καταθέσεων για νέες συμβάσεις είναι μεταξύ των χαμηλότερων επιτοκίων και το Φεβρουάριο του 2023 διαμορφώθηκε σε 0,21%.
- Αξίζει να σημειωθεί ότι σε έξι χώρες της ζώνης του ευρώ προσφέρονται χαμηλά επιτόκια καταθέσεων (μεταξύ 0,12-0,18%), ενώ η ελάχιστη και μέγιστη τιμή παρατηρούνται στην Ιρλανδία (0,12%) και τη Γαλλία (1,27%), αντίστοιχα.
- Ως εκ τούτου, τα spreads (περιθώριο επιτοκίων) μεταξύ νέων χορηγήσεων και καταθέσεων είναι στην Ελλάδα μεταξύ των υψηλότερων στην ευρωζώνη.
- Το εν λόγω περιθώριο για την Ελλάδα διαμορφώθηκε το Φεβρουάριο του 2023 σε 5,36 εκατοστιαίες μονάδες (ε.μ.). Η διάμεσος και η μέση σταθμισμένη τιμή των χωρών της ζώνης του ευρώ είναι 4,12 και 3,33 ε.μ., αντίστοιχα. Η ελάχιστη και μέγιστη τιμή παρατηρούνται στη Γαλλία (1,88 ε.μ.) και τη Λετονία (5,63 ε.μ.), αντίστοιχα.
