Με άνεση κερδίζουν οι ελληνικές τράπεζες το... πρωτάθλημα Ευρώπης στην περικοπή του λειτουργικού κόστους, καθώς, όπως δείχνουν τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός της ΕΚΤ έχουν συμπιέσει το δείκτη λειτουργικού κόστους προς έσοδα στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των τραπεζικών συστημάτων της ευρωζώνης.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του SSM για το τέταρτο τρίμηνο του 2020, οι ελληνικές τράπεζες έριξαν κατά μέσο όρο το δείκτη λειτουργικού κόστους προς έσοδα στο 42,07%. Κανένα από τα συνολικά 21 εθνικά τραπεζικά συστήματα που εποπτεύει η ΕΚΤ (με εστίαση στις συστημικές τράπεζες) δεν πέτυχε τόσο χαμηλή επίδοση. Κοντά στον ελληνικό δείκτη κινήθηκε μόνο αυτός των τραπεζών της Λιθουανίας, που διαμορφώθηκε στο 44,68%.
Στα τραπεζικά συστήματα της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ιταλίας, η σχέση κόστους προς έσοδα απέχει... χιλιόμετρα από το ελληνικό σύστημα, ξεπερνώντας το 70%. Ακόμη και στην Κύπρο, που πέρασε μεγάλη τραπεζική και οικονομική κρίση, όπως η Ελλάδα, ο δείκτης διαμορφώνεται στο 66%, ενώ και στην Ιρλανδία, που επίσης πέρασε μεγάλη τραπεζική κρίση και μπήκε σε μνημόνιο, βρίσκεται στο 69%.
Τελευταίες στην Ευρώπη
Φαίνεται ότι οι Έλληνες τραπεζίτες έχουν αναγάγει σε... ύψιστη τέχνη τη μείωση των δαπανών, κυρίως αυτών που αφορούν το προσωπικό, καθώς αδυνατούν με άλλους τρόπους να βελτιώσουν τα οικονομικά αποτελέσματα. Παρά τα συνεχή «ψαλιδίσματα» των δαπανών, όμως, οι ζημιές από τα χαρτοφυλάκια προβληματικών δανείων εξακολουθούν να κρατούν τις ελληνικές τράπεζες στην τελευταία θέση της ευρωζώνης, με κριτήριο την κερδοφορία. Ο δείκτης απόδοσης ιδίων κεφαλαίων ήταν για τις ελληνικές τράπεζες αρνητικός, λόγω ζημιών, και διαμορφώθηκε στο χαμηλότερο ποσοστό της ευρωζώνης, -6,81%.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ελληνικές τράπεζες στο 9μηνο του 2020, εν μέσω της πανδημίας, «τσεκούρωσαν» θεαματικά τις δαπάνες προσωπικού, αξιοποιώντας και τα αλλεπάλληλα προγράμματα εθελουσίας εξόδου τραπεζοϋπαλλήλων. Οι δαπάνες μισθοδοσίας μειώθηκαν από τα 1,557 δισ. ευρώ, στα 1,443 δισ., δηλαδή σε ποσοστό 7,3%.
Συνεχίζονται οι περικοπές προσωπικού
Όπως έχει γράψει το «Σin», εν μέσω πανδημίας ο δραστικός περιορισμός προσωπικού στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα συνεχίστηκε με εντατικότερο ρυθμό, καθώς το 2020 υπολογίζεται ότι γύρω στους 3.700 τραπεζοϋπαλλήλους τέθηκαν εκτός τραπεζών.
Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αριθμό απομακρύνσεων των τελευταίων χρόνων,ο οποίος ξεπέρασε το 10% του συνόλου των τραπεζοϋπαλλήλων, που σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών στα τέλη του 2019 ήταν 36.663. Σημειώνεται, ότι το 2019 βρέθηκαν εκτός τραπεζών 2.656 εργαζόμενοι (ποσοστό μείωσης 6,7% σε σχέση με το 2018).
Οι απομακρύνσεις τραπεζοϋπαλλήλων το 2020 έγιναν μέσω δύο δρόμων: τα προγράμματα εθελούσιας εξόδου και τη μεταφορά προσωπικού σε εταιρίες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η εικόνα περικοπής θέσεων εργασίας ανά συστημική τράπεζα τον προηγούμενο χρόνο διαμορφώθηκε ως εξής: Πειραιώς 1.000, Εθνική 700, Eurobank 1.300 (500 μετακινήθηκαν στην FPS), Alpha Bank 700 (500 μεταφέρθηκαν στην Cepal).
Μετά τις νέες απομακρύνσεις, του 2020, το σύνολο των τραπεζοϋπαλλήλων περιορίστηκε γύρω στις 33.000. Δηλαδή, έχουν μείνει οι μισοί από το 2009, που ανέρχονταν σε 65.682 (στοιχεία της ΤτΕ)!
Η μείωση του προσωπικού των ελληνικών τραπεζών, με σκοπό τον περιορισμό του μισθολογικού κόστους δεν σταματά το 2020, αλλά θα συνεχιστεί το 2021 και τα επόμενα χρόνια.
Τον τόνο έδωσε στην αρχή του έτους ο διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς, της τράπεζας με τον μεγαλύτερο αριθμό τραπεζοϋπαλλήλων. Ο Χρήστος Μεγάλου, σε συνάντηση με εκπροσώπους του Συλλόγου Εργαζομένων Τράπεζας Πειραιώς (ΣΕΤΠ), προϊδέασε για νέες απομακρύνσεις εργαζομένων, αναφέροντας ότι: «μεσομακροπρόθεσμα υπάρχει η υποχρέωση στο ΤΧΣ και τον SSM, ο αναλογικός ισοσκελισμός του προσωπικού στα όρια του ανταγωνισμού».
Μιλώντας στη Βουλή, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) και της Τράπεζας Πειραιώς, Γιώργος Χαντζηνικολάου, σε σχετική ερώτηση βουλευτή άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι οι εκκαθαρίσεις τραπεζοϋπαλλήλων θα συνεχισθούν και φέτος: «Τι να σας πω; Είναι κοινό μυστικό ότι το τραπεζικό σύστημα απασχολεί πιο πολλά άτομα από ό,τι χρειάζεται. Και ξέρετε όλους τους περιορισμούς που έχουμε για να αποφύγουμε τις μη σωστές απολύσεις και κάθε φορά που φεύγει κόσμος φεύγει με εθελουσίες οι οποίες είναι "χρυσωμένες". Τι να σας πω τώρα, από κει και πέρα; Ο νοών νοείτω!»
Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών παραγόντων στόχος είναι η απομάκρυνση άνω των 3.000 εργαζομένων εντός του 2021, προκειμένου ο συνολικός αριθμός να πέσει γύρω στους 30.000. Βασικό μέσο θα αποτελέσουν τα προγράμματα εθελούσιας εξόδου.