Μένουν ως έχουν τα τεκμήρια τόσο για το 2019 όσο και για το 2020, καθώς στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επικράτησαν δεύτερες σκέψεις, σχετικά με το φιλόδοξο εγχείρημα.
Ενώ στελέχη του υπουργείου Οικονομικών στις αρχές Αυγούστου προανήγγειλαν την κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης από το 2020, ενδεχομένως και για τα εισοδήματα που αποκτώνται φέτος και θα δηλωθούν το 2020, η κυβέρνηση ανέκρουσε πρύμναν και παραπέμπει το θέμα στις καλένδες. Τώρα, μεταθέτει τις όποιες αλλαγές στα τεκμήρια από το έτος 2021, δηλώνοντας ότι προέχουν άλλες προτεραιότητες.
Αιτία είναι οι αναμενόμενες σφοδρές αντιδράσεις των θεσμών, οι οποίοι διαβλέπουν το άνοιγμα τεράστιας τρύπας στον προϋπολογισμό εάν καταργηθούν τα τεκμήρια, τα οποία εξασφαλίζουν ένα ελάχιστο ποσό φορολογητέου εισοδήματος για φορολογούμενους που δηλώνουν εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα.
Ήδη οι θεσμοί είναι εκνευρισμένοι από τον περασμένο Μάιο, που ανακοινώθηκαν η 13η σύνταξη, η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, η άρση της μείωσης του αφορολόγητου ορίου, ενώ ο εκνευρισμός τους διευρύνθηκε με την περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ για φέτος.
Το τέλος στα σενάρια μείωσης ή κατάργησης των τεκμηρίων έβαλε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας. «Από την πρώτη στιγμή -αυτό το είχα πει κι εγώ- μιλάμε για σταδιακή κατάργηση. Δεν μιλούσε ποτέ κανείς για το 2020. Το 2019 και το 2020 είναι έτη στα οποία θα πρέπει να προχωρήσουν οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου, όπως τα ηλεκτρονικά βιβλία και η ηλεκτρονική τιμολόγηση, που παρουσίασαν ο κ. Σταϊκούρας, ο κ. Βεσυρόπουλος και ο κ. Πιτσιλής πριν από λίγες ημέρες. Πρώτα, λοιπόν, αποδίδουν οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου, τα ηλεκτρονικά βιβλία, η ηλεκτρονική τιμολόγηση και όλο το πλέγμα των κινήτρων για χρήση ηλεκτρονικών συναλλαγών και μετά αποσύρονται σταδιακά τα τεκμήρια, τα οποία είναι ένας αναχρονιστικός τρόπος εντοπισμού εισοδημάτων», είπε σε δηλώσεις του στον Σκάι.
Επίσης, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έβαλε τέλος και στα σενάρια για νέες ελαφρύνσεις για φέτος. «Όσον αφορά τα πλεονάσματα, ο υπουργός τόνισε πως, παρά τις φορολογικές ελαφρύνσεις που έχουν ανακοινωθεί, «εκτιμούμε πως θα πετύχουμε τον στόχο του 3,5% για το 2019, αλλά είναι σαφές πως δεν έχουμε άλλο δημοσιονομικό χώρο (για περαιτέρω ελαφρύνσεις) γι’ αυτό το έτος», δήλωσε στους Financial Times.
Η χρησιμότητα των τεκμηρίων
Αναφορικά με τη «χρησιμότητα» των τεκμηρίων, φαίνεται πως επιβάλλεται από τα χαμηλά εισοδήματα που δηλώνουν βασικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες και λιγότερο οι μισθωτοί. Είναι ενδεικτικά τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΑΑΔΕ για τις φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2018 (εισοδήματα του έτους 2017). Σύμφωνα με αυτά:
- Το 74,8% των ελευθέρων επαγγελματιών και επιχειρηματιών, δηλώνει εισόδημα έως 10.000 ευρώ και το 88,3% δηλώνει εισόδημα έως 20.000 ευρώ.
- Το 94,96% των αγροτών δηλώνει εισόδημα έως 10.000 ευρώ, και το 98,99% δηλώνει εισόδημα έως 20.000 ευρώ.
- Το 51,8% των μισθωτών – συνταξιούχων δηλώνει εισόδημα έως 10.000 ευρώ και το 83% δηλώνει εισόδημα έως 20.000 ευρώ.
Πόσοι πιάστηκαν το 2018
Παράλληλα, τα στοιχεία της ΑΑΔΕ αποκάλυψαν ότι το 2018, φορολογήθηκαν με βάση τα τεκμήρια 1.929.170 φορολογούμενοι, επί συνόλου 6.370.099, που σημαίνει ότι το 30,3% φορολογήθηκε με βάση τα τεκμήρια και όχι βάση εισοδήματος. Αιτία είναι τα περιουσιακά στοιχεία που τους βαρύνουν όπως ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, πισίνες κ.λπ.
Το ποσό της τεκμαρτής δαπάνης που προστέθηκε συνολικά ανήλθε στο ποσό των 5,49 δισ. ευρώ. Οι συγκεκριμένοι 1.929.170 φορολογούμενοι δήλωσαν εισοδήματα ύψους 3,3 δισ. ευρώ και τους προστέθηκε εισόδημα ύψους 5,49 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα το συνολικό φορολογητέο εισόδημα να ανέλθει στο ποσό των 8,79 δισ. ευρώ.
Επίσης, σε συζύγους φορολογουμένων καταλογίστηκε προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων ύψους 1,29 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα το δηλωθέν εισόδημα των 411,56 εκατ. ευρώ, που δήλωσαν να ανέλθει (και να φορολογηθεί) σε 1,73 δισ. ευρώ.
Συνολικά το άθροισμα των τεκμαρτών εισοδημάτων (σε υπόχρεους και συζύγους) ανήλθε σε 5,9 δισ. ευρώ. Κατά κατηγορία πηγής εισοδήματος, ο αριθμός των φορολογούμενων που έπεσαν στην παγίδα των τεκμηρίων είναι:
- ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΕΣ: 394.461
- ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ: 206.340
- ΑΓΡΟΤΕΣ: 115.570
- Μ Ι Σ Θ Ω Τ Ο Ι: 697.290
- ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ: 515.509