Τον Έλληνα δισεκατομμυριούχο, Τέλη Μυστακίδη, μεγαλομέτοχο της Τράπεζας Πειραιώς εμπλέκουν οι αμερικανικές αρχές στο πόρισμά τους για την υπόθεση διαφθοράς και χειραγώγησης αγοράς από την Glencore. Ο ελβετικός κολοσσός των αγορών εμπορευμάτων θα καταβάλει πρόστιμα 1,5 δισ. δολ. για να κλείσουν έρευνες εναντίον του από τις αρχές των ΗΠΑ, της Μ. Βρετανίας και της Βραζιλίας.
Ο Μυστακίδης είναι ένας από τους πλουσιότερους Έλληνες και έχει βρεθεί αρκετές φορές στην πρώτη θέση της λίστας Ελλήνων δισεκατομμυριούχων του Forbes, που υπολογίζει σήμερα την αξία της περιουσίας του σε 3,6 δισ. δολ. Ο πλούτος του προέρχεται από τη συμμετοχή του στην Glencore, μετοχές της οποίας εξακολουθεί να διατηρεί, ενώ τον Μάρτιο προχώρησε σε μια μεγάλη πώληση πακέτου μετοχών του ελβετικού κολοσσού, έναντι ποσού περίπου 1 δισ. δολ.
Υπήρξε επί σειρά ετών κορυφαίο στέλεχος της Glencore στον τομέα της εμπορίας χαλκού και είχε τέτοια επιρροή στην παγκόσμια αγορά, ώστε να τον αποκαλούν «βασιλιά του χαλκού». Αποχώρησε το 2018 από την Glencore, ενώ είχε προηγηθεί έλεγχος των καναδικών αρχών στα βιβλία και την εταιρική διακυβέρνηση της θυγατρικής, Katanga Mining. Έκτοτε έχει προχωρήσει σε αρκετές μεγάλες επενδύσεις, με σημαντικότερη, για την Ελλάδα, την είσοδό του στη μετοχική σύνθεση της Τράπεζας Πειραιώς, αρχικά με ποσοστό που ξεπερνούσε το 5% και μειώθηκε σε 2,9% μετά την αύξηση κεφαλαίου της τράπεζας.
Κέρδος με οποιαδήποτε μέσα
Οι διεθνείς έρευνες για τις πρακτικές που ακολουθούσε η Glencore έδειξαν ότι η διαφθορά και οι πρακτικές κατάχρησης αγοράς είχαν εμπεδωθεί στον ελβετικό όμιλο. Η «γραμμή» που δινόταν από την κορυφή της διοικητικής πυραμίδας στα στελέχη ήταν να επιτυγχάνουν αποτέλεσμα στις συναλλαγές τους, ό,τι και αν χρειαζόταν να κάνουν. Αυτό τους οδήγησε σε δωροδοκίες σε πολλές χώρες.
Παρ' όλα αυτά, οι έρευνες που έχουν γίνει ως τώρα δεν έχουν «αγγίξει» τα ανώτατα στελέχη. Το αμερικανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει εξασφαλίσει ως τώρα δηλώσεις αποδοχής ενοχής μόνο από δύο μεσαία στελέχη, τους Άντονι Στίμλερ και Εμίλιο Χερέντια.
Όμως, όπως αποκάλυψε το Bloomberg, στα ογκώδη πορίσματα των ερευνών του υπουργείου Δικαιοσύνης και της Επιτροπής Εποπτείας Συναλλαγών σε Προθεσμιακά Συμβόλαια Εμπορευμάτων (CFTC), υπάρχουν περιγραφές παράνομων πράξεων από δύο κορυφαία στελέχη, με τρόπο ώστε να είναι απολύτως σαφές για ποια στελέχη πρόκειται, παρότι δεν κατονομάζονται. Οι αμερικανικές αρχές δεν έχουν ασκήσει διώξεις εναντίον αυτών των προσώπων, όμως δεν αποκλείουν αυτό να γίνει στο μέλλον.
Όπως έχει δηλώσει ο Κένεθ Πολάιτ, υφυπουργός Δικαιοσύνης, «πρόκειται για σύνθετες υποθέσεις, κυρίως εκεί όπου συνεργαζόμαστε μα άλλες αρχές σε όλο τον κόσμο». Εξηγώντας πώς θα χειρισθούν οι Αμερικανοί υποθέσεις ξένων υπηκόων που ζουν εκτός δικαιοδοσίας της αμερικανικής κυβέρνησης, είπε ότι «συνεργαζόμαστε με τις αρχές επιβολής του νόμου σε όλο τον κόσμο, για να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα άτομα θα λογοδοτήσουν, όπου και αν βρίσκονται».
Μίζες για συμβάσεις
Το πόρισμα των αμερικανικών αρχών «καίει» δύο κορυφαία στελέχη, τον Άλεξ Μπίαρντ, επικεφαλής του τομέα πετρελαίου στην Glencore, και τον Τέλη Μυστακίδη, που είχε την ευθύνη των συναλλαγών στον χαλκό. Ο Μυστακίδης περιγράφεται ως «Στέλεχος 3» και γίνεται αναφορά στην εμπλοκή του σε υπόθεση διαφθοράς στην Αφρική.
Ειδικότερα, σημειώνεται στο αμερικανικό έγγραφο ότι συμμετείχε σε σχέδιο δωροδοκίας αξιωματούχων στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Το «Στέλεχος 3» αντάλλαξε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με τον αντιπρόσωπο της Glencore στην αφρικανική χώρα, στα οποία ο αντιπρόσωπος ανέφερε ότι «χρειαζόμαστε πολιτικές πιέσεις» για να επικρατήσει η Glencore σε μια διεκδίκηση σύμβασης. Σημείωσε ότι μια «λογική ποσότητα πυρομαχικών» (Σ.Σ.: μιά καλή μίζα) θα μπορούσε να επηρεάσει την υπόθεση. Λίγες ημέρες αργότερα, μια μονάδα της Glencore έκανε μια πληρωμή 500.000 δολαρίων.
Το έγγραφο, αναφέρει το Bloomberg, περιγράφει το «Στέλεχος 3» ως Έλληνα και Βρετανό υπήκοο που απασχολήθηκε στο τμήμα χαλκού και ψευδαργύρου της Glencore από το 1993 έως το 2018. Ο Μυστακίδης ταιριάζει σε αυτή την περιγραφή, σημειώνει το πρακτορείο. Εντάχθηκε στην Glencore τον Μάρτιο του 1993, διορίστηκε συν-επικεφαλής χαλκού, μολύβδου και ψευδαργύρου το 2000, ενώ αποσύρθηκε το 2018.