Εφιαλτική είναι η κατάσταση του ΕΦΚΑ, καθώς η υστέρηση των εσόδων από την πανδημία θα υπερβεί τα ποσό των 2 δισ. ευρώ και εφόσον δεν βελτιωθούν οι οικονομικές συνθήκες το 2021 θα βρεθεί σε αδιέξοδο.
Ήδη και φέτος αναγκάστηκε δύο φορές, Απρίλιο και Ιούλιο να “σπάσει” ομόλογα προκειμένου να ανταποκριθεί σε βασικές πληρωμές όπως είναι η καταβολή των συντάξεων.
Ο προϋπολογισμός του ΕΦΚΑ θα παρουσίαζε ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα, εάν δεν είχε καταργηθεί από την κυβέρνηση η καταβολή της 13ης σύνταξης, που θεσμοθετήθηκε και καταβλήθηκε μόνο πέρυσι, τον Μάιο του 2019. Επίσης, η εικόνα διασώζεται τεχνητά, από τις ενέσεις του κρατικού προϋπολογισμού στο ταμείο του ΕΦΚΑ.
Το βάρος και η αγωνία μεταφέρεται για το 2021, καθώς δεν υποχωρήσει η πανδημία και δεν ανακάμψει η οικονομία, τότε θα περάσει σε ελλείμματα, με ορατό τον κίνδυνο για τις συντάξεις. Για το 2021 στηρίζεται στην εκτίμηση, ότι οι ασφαλισμένοι οι οποίοι φέτος, δεν μπόρεσαν να πληρώσουν τις ασφαλιστικές εισφορές, λόγω του lockdown, θα το πράξουν το επόμενο έτος, μετά την παράταση που έχει δοθεί, αλλά η υπόθεση αυτή ενέχει αβεβαιότητες.
Σύμφωνα με το προσχέδιο του Προϋπολογισμού, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του υποτομέα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) για το 2020 εκτιμάται ότι θα παρουσιάσει επιδείνωση, κατά 1.797 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού για το τρέχον έτος, και αναμένεται να διαμορφωθεί σε οριακό πλεόνασμα ύψους 2 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, τα συνολικά έσοδα εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 363 εκατ. ευρώ περίπου σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, αλλά αυτό οφείλεται σε συγκυριακούς λόγους όπως είναι:
- Η μείωση κατά 2.074 εκατ. ευρώ των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές, ως αποτέλεσμα των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας στην οικονομία και την απασχόληση,
- Η αύξηση κατά 2.641 εκατ. ευρώ των εσόδων από μεταβιβάσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό με σκοπό: - τη χρηματοδότηση δράσεων για τη στήριξη των εργαζομένων σε κλάδους της οικονομίας που πλήττονται από τις αρνητικές συνέπειες της πανδημίας, όπως η κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων, των οποίων οι συμβάσεις τελούν υπό αναστολή, - την αναπλήρωση μέρους της απώλειας εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές λόγω της πανδημίας και - την επιχορήγηση προς τον e-ΕΦΚΑ ύψους 1.400 εκατ. ευρώ για την καταβολή των αναδρομικών των συντάξεων.
Οι δαπάνες εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 2.160 εκατ. ευρώ, πάνω από τις προβλέψεις του προϋπολογισμού και συγκεκριμένα:
- Οι μεταβιβάσεις προς τρίτους αυξάνονται κατά 1.447 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην καταβολή των αναδρομικών των συντάξεων εκτιμώμενου ύψους 1.400 εκατ. ευρώ.
- Οι κοινωνικές παροχές σε είδος (φαρμακευτική δαπάνη ΕΟΠΥΥ, δαπάνη για παρόχους υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης) αυξάνονται κατά 347 εκατ. ευρώ, απεικονίζοντας την προσπάθεια για την κάλυψη της αυξημένης ζήτησης για τις εν λόγω παροχές εν μέσω πανδημίας και αυξημένων μεταναστευτικών ροών και παράλληλα για την αποφυγή δημιουργίας ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων,
- Οι κοινωνικές παροχές εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 388 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο:
- στις αυξημένες δαπάνες, κατά 610 εκατ. ευρώ περίπου, του ΟΑΕΔ κυρίως για τη στήριξη των ανέργων εν μέσω πανδημίας,
- στη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 214 εκατ. ευρώ περίπου, σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, εξέλιξη που οφείλεται στο φρένο που μπήκε από το υπουργείο Εργασίας στην έκδοση νέων συντάξεων.