Αντιμέτωποι με υψηλό κόστος δανεισμού θα συνεχίζουν να είναι και μάλιστα επί μακρόν, κράτη, επιχειρήσεις και πολίτες στην Ευρώπη. Αιτία αποτελεί η διαφαινόμενη πρόθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να διατηρήσει στα τωρινά υψηλά επίπεδα τα βασικά επιτόκιά της, για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το Bloomberg, μέσω έρευνας που πραγματοποίησε και συμμετείχαν οικονομολόγοι και αναλυτές, εκτιμά-προσδιορίζει ότι για τον επόμενο χρόνο και έως τον Σεπτέμβριο του 2024, τα επιτόκια της ΕΚΤ παραμείνουν στα ύψη. Να θυμίσουμε ότι μόλις τον περασμένο μήνα, η Κεντρική Τράπεζα προχώρησε στη δέκατη κατά σειρά αύξηση επιτοκίων, κατά 0,25%, που ανέβασε το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων στο 4%, το υψηλότερο στην ιστορία.
Τόσο η Κριστίν Λαγκάρντ όσο και άλλοι κεντρικοί τραπεζίτες που ανήκουν στα λεγόμενα «γεράκια» εμμένουν στην ανάγκη παραμονής των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα, για όσο διάστημα απαιτηθεί, προκειμένου να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός. Παρά το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκοί οικονομικοί δείκτες υποχωρούν, απόρροια της σφιχτής οικονομικής πολιτικής που ακολουθεί η ΕΚΤ και η αγορά ομολόγων επηρεάζεται αρνητικά, η περίπτωση άμεσης μείωσης των επιτοκίων δεν υπάρχει καν στο τραπέζι των κεντρικών τραπεζιτών.
Αυτό που θα τεθεί υπό επεξεργασία και θα αποτελέσει ζήτημα διαβούλευσης στα επόμενα συμβούλια, είναι έως πότε θα διατηρηθούν τα επιτόκια σ’ αυτό το πολύ υψηλό επίπεδο. Οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν στην έρευνα του Bloomberg προβλέπουν η ΕΚΤ δεν θα μειώσει τα επιτόκια πριν τον Σεπτέμβριο του 2024, ενώ σε προηγούμενη δημοσκόπηση ανέμεναν ότι τα επιτόκια θα μειώνονταν από τον ερχόμενο Μάρτιο.
Οι επενδυτές φαίνεται να έχουν πειστεί επίσης ότι η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής θα αργήσει και αυτό εξηγεί και την αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων το τελευταίο δίμηνο. Η απόδοση του γερμανικού 10ετούς ομολόγου αναφοράς είχε ξεπεράσει πρόσκαιρα το 3% νωρίτερα τον Οκτώβριο, το υψηλότερο επίπεδο από το 2011, ενώ το 10ετές Treasury είχε πλησιάσει το 5%, υψηλό επίπεδο 16ετίας.
Υπέρ των υψηλών επιτοκίων τάσσονται τα «γεράκια»
Αναφανδόν υπέρ της διατήρησης των υψηλών επιτοκίων για μεγάλο χρονικό διάστημα τάσσονται κεντρικοί τραπεζίτες που ανήκουν στα «γεράκια» της ΕΚΤ. Το μέλος του Δ.Σ., Μάρτιν Καζάκς, δήλωσε ότι οι τρέχουσες οικονομικές προβλέψεις της τράπεζας δεν είναι συνεπείς με μία μείωση των επιτοκίων στο πρώτο εξάμηνο του 2024, προσθέτοντας ότι «στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, θα δούμε».
Ο Σλοβένος κεντρικός τραπεζίτης Μπόστιαν Βάσλε, σημείωσε ότι «οι αυξήσεις στις αποδόσεις των ομολόγων αποτελούν ένδειξη ότι οι επενδυτές αποδέχονται επίσης ότι θα χρειαστεί μία μακρύτερη περίοδος υψηλών επιτοκίων για να επαναφερθεί ο πληθωρισμός στον στόχο του 2%.
Προσφάτως η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ είχε δηλώσει πως «πλέον, με βάση την τρέχουσα εκτίμηση μας, θεωρούμε ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ έχουν διαμορφωθεί σε επίπεδα τα οποία αν διατηρηθούν για επαρκώς χρονικό διάστημα, θα έχουν σημαντική συμβολή στην έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας».
Οι αναλυτές θεωρούν ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα μειωθεί στο 2,7% το 2024 και στο 2,1% το 2025, αλλά η ανάπτυξη της οικονομίας αναμένεται να είναι χαμηλότερη σε σχέση με τις προηγούμενες προβλέψεις – μόλις 0,7% το 2024 μετά από 0,5% που αναμένεται φέτος.
