Παγκόσμια ανησυχία προκαλούν οι εξελίξεις στη Ρωσία, που βρίσκεται πλέον στα πρόθυρα εμφυλίου πολέμου, καθώς μαίνεται η εσωτερική διαμάχη για τον έλεγχο των ενόπλων δυνάμεων και τη διαχείριση των προβλημάτων στο μέτωπο της Ουκρανίας. Κινδύνους ανάφλεξης στην περιοχή και απειλή για την ειρήνη και τη διεθνή σταθερότητα βλέπουν ξένες κυβερνήσεις και αναλυτές.
Η κατάσταση βρέθηκε εκτός ελέγχου μετά την εξέγερση-ανταρσία των παραστρατιωτικών μισθοφορικών δυνάμεων της Wagner, που πρωταγωνιστούσαν στον πόλεμο στην Ουκρανία και χρησιμοποιούνται τώρα ως “εργαλείο” για την ανατροπή της επίσημης στρατιωτικής ηγεσίας και για την αποδυνάμωση του Πούτιν.
Σε εξαιρετικά δυσχερή θέση ο “τσάρος” του Κρεμλίνου, προσπαθεί να αποτρέψει εξελίξεις που θα οδηγούσαν ενδεχομένως σε κατάρρευση της κεντρικής εξουσίας και στην αυτονόμηση κέντρων πολιτικής, στρατιωτικής και οικονομικής ισχύος.
Πριν από λίγο απηύθυνε διάγγελμα στο ρωσικό λαό, τονίζοντας ότι η χώρα είναι “αντιμέτωπη με προδοσία” και ότι η ανταρσία της Wagner αποτελεί “πισώπλατη μαχαιριά”. Κάλεσε όσους εξαπατήθηκαν να εγκαταλείψουν την μισθοφορική οργάνωση και διαβεβαίωσε πως οι δυνάμεις της Ρωσίας θα επικρατήσουν και θα γίνουν πιο δυνατές.
Η παρακμή της αυτοκρατορίας
Κεντρικό πρόσωπο των εξελίξεων είναι ο Γεβγένι Πριγκόζιν, ιδρυτής και ηγέτης της μισθοφορικής οργάνωσης Wagner, ο οποίος τον τελευταίο καιρό αμφισβητεί ευθέως τους χειρισμούς του Κρεμλίνου στον πόλεμο της Ουκρανίας, επικρίνοντας με σφοδρότητα τον υπουργό Αμυνας και τους επικεφαλής των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων. Στις επικρίσεις του προστέθηκε πρόσφατα και η κατηγορία ότι ρωσικές δυνάμεις σκοτώνουν αμάχους στην Ουκρανία.
Η ιστορία του θυμίζει ημέρες παρακμής της βυζαντινής αυτοκρατορίας, όπου οι μισθοφόροι επαναστατούν και αναγορεύουν αυτοκράτορες, αποκτώντας πολιτική εξουσία.
Οι δυνάμεις της Wagner έχουν καταλάβει ήδη την πόλη Ροστόφ, που γειτονεύει με τις κατειλημμένες περιοχές του Ντονπάς, όπου συνεχίζονται οι μάχες ρωσικών-ουκρανικών στρατευμάτων.
Σε διαδοχικά ηχητικά μηνύματα του στα social media ο Πριγκόζιν διεμήνυσε ότι ο ίδιος και οι δυνάμεις του “θα φθάσουν μέχρι το τέλος” και ότι αν χρειαστεί “θα πεθάνουν για τον ρωσικό λαό, που πρέπει να απελευθερωθεί από αυτούς που βομβαρδίζουν άμαχο πληθυσμό»
Στο στόχαστρο και ο Πούτιν;
Δεν είναι σαφές κατά πόσο ο Πριγκόζιν στρέφεται και προσωπικά κατά του Πούτιν, επιδιώκοντας να τον ανατρέψει ή να περιορίσει τη δύναμη του. Δηλώνει πάντως «έτοιμος να πεθάνει» μαζί με τους 25.000 άνδρες του για να «απελευθερώσει τον ρωσικό λαό»,ενώ σε νέο ηχητικό μήνυμα στην πλατφόρμα Telegram, επιβεβαίωσε ότι μπήκε στη Ρωσία μαζί με τα στρατεύματά του με σκοπό “να ανατρέψει τη στρατιωτική ιεραρχία”. «Θα καταστρέψουμε όποιον μπει στον δρόμο μας», είπε.
Νωρίτερα, διεθνή πρακτορεία μετέδιδαν ότι δυνάμεις της Wagner έθεσαν υπό έλεγχο τα κτίρια του τοπικού υπουργείου Εσωτερικών στο Ροστόφ, της κρατικής υπηρεσίας ασφαλείας FSB, και του αρχηγείου της Νότιας Στρατιωτικής Περιφέρειας της Ρωσίας.
Σε νέο βίντεο του ο Πριγκόζιν απειλεί ότι ότι μονάδες της Βάγκνερ θα κινηθούν προς τη Μόσχα, εάν ο υπουργός Άμυνας Σοϊγκού και ο στρατηγός Γκερασίμοφ δεν μεταβούν να τον συναντήσουν στην περιοχή του Ροστοφ για συνομιλίες.
«Απατεώνες πολεμούν κακοποιούς»
Διεθνείς σχολιαστές και στελέχη της ρωσικής αντιπολίτευσης εκτιμούν ότι πρόκειται για αντιπαράθεση κέντρων εξουσίας και ομάδων οικονομικών συμφερόντων.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Γκάρι Κασπάροφ, πρώην παγκόσμιου πρωταθλητή στο σκάκι ο οποίος έχει αναδειχθεί σε ηγετική προσωπικότητα στο χώρο της αντιπολίτευσης και έχει δώσει πολλές μάχες κατά του Πούτιν.
«Ό,τι κι αν συμβαίνει τώρα, υποδηλώνει ότι ο πρόεδρος Πούτιν δεν είναι πλέον σε θέση να διατηρήσει τις εσωτερικές ισορροπίες», είπε.«Αν αυτή η "επανάσταση" στη Ρωσία έχει χρώμα, είναι το χρώμα του χρήματος. Απατεώνες πολεμούν κακοποιούς για πόρους και για τη δύναμη να τους κρατήσουν»