«Ο καθένας για τον εαυτό του», είναι ο τίτλος εκτενούς δημοσιεύματος του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel για την προσφυγική κρίση και κυρίως για τις μονομερείς αποφάσεις πολλών κρατών κατά μήκος της Βαλκανικής Οδού να κλείσουν τα σύνορά τους και τις συνέπειές τους για την Ελλάδα.
«Η Ελλάδα τηρεί τις συμφωνίες, τα άλλα κράτη όχι», δηλώνει στο περιοδικό ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Νίκος Ξυδάκης, ενώ ο υπουργός Άμυνας της Αυστρίας Χανς Πέτερ Ντόσκοτσιλ τονίζει ότι η Γερμανία θα έπρεπε να την ευγνωμονεί, καθώς φροντίζει για την «συντονισμένη» κίνηση των προσφύγων προς τα σύνορά της.
«Πολλά βαλκανικά κράτη κλείνουν με δική τους πρωτοβουλία τα σύνορά τους, οι πρόσφυγες συνωστίζονται στην Ελλάδα - και η Αθήνα ανακαλεί την πρέσβη της από την Βιέννη. Ενόψει της έκτακτης Συνόδου Κορυφής, η ήπειρος βυθίζεται στην διαμάχη», αναφέρει το γερμανικό περιοδικό στον πρόλογο του άρθρου. «Η Ελλάδα γίνεται ένα μοναδικό μεγάλο Hotspot», δηλώνει στο Spiegel Ευρωπαίος διπλωμάτης.
«Η χώρα, σαν να μην έφταναν τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, επιβαρύνεται τώρα υπερβολικά με την στέγαση και την φροντίδα των προσφύγων», επισημαίνεται, καθώς περιγράφεται η κατάσταση στην Ειδομένη: «Περίπου 12.000 πρόσφυγες έχουν εγκαταλειφθεί αυτές τις μέρες στα σύνορα με την ΠΓΔΜ, οι τέσσερις επίσημοι καταυλισμοί είναι τρομερά υπερφορτωμένοι. Μια εκπρόσωπος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα δήλωσε ότι, αν για τους Αλβανούς παραμείνει αδύνατο να προχωρήσουν, το σύστημα θα διαλυθεί σε οκτώ μέρες. Επειδή δεν υπάρχει ρεαλιστικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης, προετοιμάζεται κανείς για το χειρότερο. Και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει τώρα έκτακτη βοήθεια στην Ελλάδα. Θέλουν να αποτρέψουν το ενδεχόμενο ενός "κράτους υπό διάλυση" ("failed state") στα σύνορα με την Τουρκία».
Το περιοδικό περιγράφει ως «ντροπιαστικές» τις εικόνες των προσφύγων να προσπαθούν να φθάσουν με κάθε τρόπο στα σύνορα ή να διανυκτερεύουν στα μπλόκα των αγροτών και σημειώνει ότι τέτοιες σκηνές εκτυλίσσονται πλέον σε όλη τη χώρα, ως «σύμβολα μιας ευρωπαϊκής αποτυχίας». Ιδιαίτερα δραματική παρουσιάζεται η κατάσταση στην Αθήνα, με εκατοντάδες ανθρώπους να κοιμούνται στην Πλατεία Βικτωρίας. «Οι σκηνές θυμίζουν την κατάσταση στα σύνορα της Ουγγαρίας το περασμένο καλοκαίρι, όταν ο Πρωθυπουργός (Βίκτορ) Όρμπαν άφησε την κατάσταση να γίνει τόσο ανυπόφορη που η Καγκελάριος (Άγγελα) Μέρκελ άνοιξε τα σύνορα (της Γερμανίας)», αναφέρεται.
Το δημοσίευμα αναφέρεται ακόμη σε μια οικογένεια Αφγανών οι οποίοι έφτασαν στην Αθήνα από κάποιο ελληνικό νησί, μόνο για να μάθουν ότι δεν μπορούν να προχωρήσουν προς τον απώτερο προορισμό τους, την Γερμανία. Κάποιοι τους ζητούν 3.000 ευρώ για το ταξίδι, από νέα διαδρομή, μέσω Αλβανίας.
Το περιοδικό παραθέτει μεταξύ άλλων απόσπασμα των δηλώσεων του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα από την Βουλή, όπου έκανε λόγο για ενδεχόμενο να μπλοκάρει η Ελλάδα αποφάσεις της ΕΕ όσο οι άλλες χώρες δεν δέχονται την συμφωνηθείσα κατανομή προσφύγων. «Πρόκειται μόνο για απειλές;», διερωτάται ο συντάκτης, για να απαντήσει ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Νίκος Ξυδάκης με δήλωσή του προς το Spiegel: «Από την πρώτη Σύνοδο Κορυφής για την προσφυγική κρίση, στις 23 Σεπτεμβρίου, ακολούθησαν πολλές άλλες. Τον Οκτώβριο συμμετείχε η Τουρκία και συμφωνήσαμε σε ένα κοινό σχέδιο - με γενναιόδωρες επανεισδοχές από την Τουρκία. Ούτε όμως η Τουρκία ούτε τα κράτη-μέλη της ΕΕ τήρησαν την συμφωνία. Η Γερμανία υποσχέθηκε να διατηρήσει το status quo στα σύνορα μέχρι τη Σύνοδο της 7ης Μαρτίου, αλλά και αυτό απέτυχε». Η Ελλάδα είναι μόνη της, συνεχίζει ο υπουργός, «άρα γιατί να τηρήσουμε τις οποιεσδήποτε συμφωνίες;». Η Ελλάδα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το δικαίωμά της για βέτο, όχι μόνο στη Σύνοδο Κορυφής για το προσφυγικό, αλλά οποτεδήποτε απαιτείται ομοφωνία, επισημαίνεται.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Spiegel, η ελληνική κυβέρνηση σκέφτεται να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να ζητήσει βοήθεια από την ΕΕ. Ως τώρα η κυβέρνηση έχει για πολιτικούς λόγους απορρίψει αυτή την επιλογή, διευκρινίζει το περιοδικό και προσθέτει ότι το σενάριο της κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης θα μπορούσε να παρακινήσει τώρα τις χώρες της ΕΕ να συμπεριφερθούν αλληλέγγυα στην προσφυγική κρίση.
Η ΠΓΔΜ «είναι ο πιο στενός σύμμαχος της Ελλάδας», δηλώνει στο περιοδικό ο Πρόεδρος της γειτονικής χώρας Γκεόργκι Ιβανόφ, αν και ο συντάκτης σημειώνει ότι στην πραγματικότητα, η σχέση των δύο χωρών είναι δύσκολη, εξαιτίας του ζητήματος της ονομασίας. Το κλείσιμο των συνόρων προς την Ελλάδα ήταν απλώς μια αντίδραση, προσθέτει ο κ. Ιβανόφ και δηλώνει ότι «όποτε μια χώρα βορείως των συνόρων μας στενεύει τα σύνορά της, κάνουμε κι εμείς εδώ το ίδιο». Η ΠΓΔΜ δεν είναι μεν στην ΕΕ, αλλά ενεργεί πιο υπεύθυνα απ' ό,τι κάποια κράτη της ΕΕ, συνεχίζει και τονίζει ότι τα Σκόπια δεν μπορούσαν να περιμένουν μια απόφαση από τις Βρυξέλλες, διότι έτσι η ΠΓΔΜ θα πλημμύριζε από πρόσφυγες. «Σε καιρούς κρίσης πρέπει κάθε χώρα να βρει τις δικές της λύσεις», εκτιμά.
Όπως αναφέρει το περιοδικό, στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο είναι μεγάλη η οργή εναντίον του Πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, λόγω και της εξαγγελίας του δημοψηφίσματος για το προσφυγικό. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς δηλώνει σχετικά: «Η Ουγγαρία πρέπει βάσει της ποσόστωσης να δεχτεί μόνο 1.294 πρόσφυγες. Το πώς μπορείς να κάνεις ένα δημοψήφισμα εναντίον αυτού, δεν μου είναι κατανοητό, εκτός αν το εκλάβει κανείς ως ένα περαιτέρω βήμα απομάκρυνσης από μια Ευρώπη της αλληλεγγύης και της κοινής ευθύνης».
Ο συντάκτης εκφράζει την εκτίμηση ότι οι πιθανότητες επιτυχίας της Συνόδου Κορυφής της 7ης Μαρτίου μειώνονται καθημερινά και ότι η Άγγελα Μέρκελ στέκεται όλο και πιο μόνη με το σχέδιό της να λύσει την κρίση με την βοήθεια της Τουρκίας. Πολλοί ανατολικοευρωπαίοι πολιτικοί και διπλωμάτες της ΕΕ δεν πιστεύουν ότι θα φέρει γρήγορα αποτελέσματα. «Ακόμη και αν επρόκειτο αυτό να συμβεί, θα έπρεπε να ειπωθεί στους Τούρκους πιο ξεκάθαρα τι περιμένουμε - να σταματούν τους πρόσφυγες και να σταματήσουν τους βομβαρδισμούς των Κούρδων», δηλώνει στο περιοδικό μέλος του επιτελείου του αυστριακού υπουργού Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κουρτς.
Η οργή εναντίον των Γερμανών αυξάνεται όμως και για έναν άλλο λόγο, συνεχίζει το δημοσίευμα: «Από τη μία πλευρά το Βερολίνο ασκεί κριτική στα μέτρα κατά μήκος της Βαλκανικής Οδού, αλλά επωφελείται από την μείωση των αριθμών για την οποία φροντίζουν άλλοι. "Εμείς κάνουμε τη βρώμικη δουλειά για τους Γερμανούς", λέει Ευρωπαίος διπλωμάτης της ΕΕ», ενώ ο αυστριακός υπουργός Άμυνας Χανς-Πέτερ Ντόσκοτσιλ δηλώνει: «Η Γερμανία θα έπρεπε να μας ήταν περισσότερο ευγνώμων. Η Αυστρία φροντίζει απλώς ώστε να γίνονται συνεννοήσεις κατά μήκος της Βαλκανικής Οδού. Η γερμανική κριτική είναι τελείως ακατανόητη. Στέλνουμε (πρόσφυγες) συντονισμένα προς τον Βορρά. Υπάρχει για αυτό εναλλακτική: να αφήσουμε όλους ασυντόνιστα να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τη Γερμανία».