Σκληρή κριτική στην κυβέρνηση και προσωπικά στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, άσκησε ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Σωκράτης Φάμελλος καταλογίζοντάς της την ευθύνη για την έκταση της καταστροφής από τις φετινές πυρκαγιές.
Ο κ. Φάμελλος ξεκινώντας έδωσε συγχαρητήρια σε «όσους και όσες ανέλαβαν δράση απέναντι στις καταστροφικές πυρκαγιές, στελέχη των επιχειρησιακών μηχανισμών των αρμόδιων φορέων, πολίτες και εθελοντές και ευχαρίστησε τις αποστολές άλλων χωρών που ήρθαν στη χώρα μας να μας στηρίξουν, και τις χώρες και τους ανθρώπους». Κατέθεσε τα συλλυπητήρια του ΣΥΡΙΖΑ «για τα θύματα, τους δυο ήρωες πιλότους του καναντέρ που χάσαμε στην Κάρυστο, τον Χρήστο Μουλά και τον Περικλή Στεφανίδη αλλά και όλα τα θύματα του φετινού τραγικού καλοκαιριού γιατί η αξία της ανθρώπινης ζωής είναι αδιαπραγμάτευτη».
Περιγράφοντας με μελανά χρώματα την κατάσταση σημείωσε: «Είναι ανήκουστο ότι φτάσαμε να καταστρέφεται και πάλι το ελληνικό περιβάλλον, κρίσιμα και εμβληματικά οικοσυστήματα, όπως η Δαδιά και η Πάρνηθα, αλλά και να κινδυνεύουν πόλεις, πρωτεύουσες νομών, νοσοκομεία και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, όπως η σημαντική αεροπορική βάση στη Νέα Αγχίαλο. Η σημερινή συνεδρίαση της Βουλής σημαδεύεται από την 13η μέρα της φωτιάς στη Δαδιά, στον ακριτικό Έβρο, που εξελίσσεται η μεγαλύτερη σε έκταση πυρκαγιά της Ευρώπης την τελευταία 20ετία, που χθες το βράδυ απείλησε το Σουφλί, που κατέστρεψε ένα μοναδικό προστατευόμενο οικοσύστημα, ένα δάσος που δεν θα ξαναδούμε ποτέ».
Αποδίδοντας ευθύνες στον πρωθυπουργό αφού τον κατηγόρησε για υποκρισία για την σημερινή συζήτηση που είχε ζητήσει ο ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε: «Παρά τις δεσμεύσεις σας στις προγραμματικές 2019 και 2023, παρά την αντίστοιχη συζήτηση για πυρκαγιές το 2021 και τις δεσμεύσεις σας τότε, παρά την περυσινή μεγάλη πυρκαγιά πάλι στη Δαδιά και τις εξαγγελίες σας, παρά τις μεγαλόστομες δηλώσεις στις 7 Ιουλίου φέτος, αφήσατε τη χώρα μας ανέτοιμη και ανεπαρκή για αυτό τον κίνδυνο. Και η εξέλιξη των πυρκαγιών και οι επιπτώσεις τους είναι δική σας πολιτική ευθύνη και οφείλω να πω και προσωπική κύριε Μητσοτάκη».
Γενικεύοντας την πολιτική επίθεση είπε: «Δεν μπορείτε πλέον να εγγυηθείτε το αίσθημα ασφάλειας στην κοινωνία. Αυτό σίγουρα δεν εμπεδώνεται με τις συγνώμες μετά από το δυστύχημα των Τεμπών. Ούτε με την ανατίναξη αποθήκης πυρομαχικών στη Νέα Αγχίαλο, που και τη χώρα εξέθεσε, και την αμυντική της θωράκιση. Ούτε με την επιδρομή ακροδεξιών χούλιγκανς από την Κροατία -που διέσχισαν την χώρα από τα σύνορα μέχρι τη Νέα Φιλαδέλφεια για τη δολοφονία ενός νέου ανθρώπου, ούτε με τον αποκλεισμό για πολλές ώρες τόσων ανθρώπων στην Εθνική Οδό Αθηνών-Κορίνθου, λόγω της ελλιπούς διαχείρισης του συμβάντος με το βυτιοφόρο. ούτε φυσικά με τις πρόσφατες πυρκαγιές. Αυτά είναι όλα τα «επιτελικά» και «άριστα» επιτεύγματα της κυβέρνησής σας».
Όσον αφορά την επίκληση της κλιματικής αλλαγής είπε: «Μην αναζητείται άλλοθι στην ένταση των φαινομένων, την κλιματική κρίση, στους εμπρησμούς από αμέλεια ή από πρόθεση, που πάντα συνέβαιναν στη χώρα, σε ελλείψεις της Αυτοδιοίκησης όπου οφείλετε να παρέχετε κονδύλια και να ελέγχετε και σε σενάρια συνωμοσίας. Η ευθύνη είναι δική σας, ιδίως γιατί δεν είστε μια καινούργια κυβέρνηση. Κυβερνάτε τέσσερα χρόνια τώρα, και έχετε ήδη επικαλεστεί αντίστοιχες δικαιολογίες το 2021 σε αντίστοιχη καταστροφή 1,3 εκατομμυρίων στρεμμάτων. Τα αποτελέσματα της επαναλαμβανόμενης διάψευσής σας τα βλέπουμε. Απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Ρεκόρ καμένων εκτάσεων , τριπλάσια από το μέσο όρο 15ετίας. Ανυπολόγιστες ζημίες στο φυσικό περιβάλλον. Βασικές και κρίσιμες δομές της χώρας απειλήθηκαν από την φωτιά».
Απαντώντας στα επιχειρήματα της κυβέρνησης είπε: «Να ξεκαθαρίσουμε κάτι κύριε Μητσοτάκη, δεν είναι επιτυχία σας ότι κατάφερε να απειληθεί από τη φωτιά και εκκενωθεί και μάλιστα την 3η ημέρα της πυρκαγιάς το μεγαλύτερο περιφερειακό νοσοκομείο της Βόρειας Ελλάδας. Επιτυχία γιατρών και υγειονομικών είναι, δική σας όχι. Γιατί ο ακριτικός Έβρος αντί για πυλώνας ασφάλειας και προόδου, αντί για συγκοινωνιακός και ενεργειακός κόμβος, αντί για πύλη της Ευρώπης, όπως είχατε υποκριτικά υποσχεθεί, γίνεται συνώνυμο της καταστροφής, της ανασφάλειας και της αγωνίας. Τώρα οι Εβρίτες ζουν τις επιπτώσεις των λόγων της υποψηφιότητάς σας και τα αποτελέσματα της πολιτικής τους εκμετάλλευσης από τη ΝΔ. Κι εσείς δεν έχετε πάει ακόμα εκεί που καίει η μεγαλύτερη πυρκαγιά της 20ετίας στην Ευρώπη. Εμείς πήγαμε και είδαμε απόγνωση, θυμό, ανασφάλεια, καμένες παραγωγικές μονάδες, σχολεία».
Η καταστροφή στο φυσικό κεφάλαιο της χώρας είναι ανυπολόγιστη, είπε ο κ. Φάμελλος και επικαλέστηκε τα στοιχεία που προκύπτουν έως τώρα και σύμφωνα με τον Copernicus & EEFIS έχουν καταγραφεί 1,6 εκατομμύρια στρέμματα καμένων εκτάσεων. Ακολούθως κατηγόρησε την κυβέρνηση: «Φτάσατε στο σημείο να αμφισβητήσετε την επιστήμη και τα στοιχεία που δημοσιεύει το Εθνικό Αστεροσκοπείο, με δηλώσεις του ΥΠΕΝ και της κυρίας Βούλτεψη. Γιατί άραγε; Γιατί έδειχναν ότι με το 52% λιγότερες δασικές πυρκαγιές σημειώθηκε 195% αύξηση των καμένων εκτάσεων. Συντασσόμαστε με κάθε λέξη από την ανακοίνωση που εξέδωσε το Εθνικό Αστεροσκοπείο (28.8.2023) Αθηνών και επαναλαμβάνουμε ότι είναι υποχρέωση της Επιστήμης να ενημερώνει την Κοινωνία. Εσάς όμως σας ενοχλεί η αλήθεια! Γιατί σας εκθέτει!».
Απευθυνόμενος στον πρωθυπουργό ρώτησε: «Όταν λέγατε στην επίσκεψή σας στο υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής τον Ιούλιο ότι έχουμε επάρκεια πυροσβεστικών μέσων γνωρίζατε την αλήθεια, ότι δεν είναι επαρκή τα μέσα ή όχι; Όποια κι αν είναι η απάντηση είστε επικίνδυνος".
Συνεχίζοντας την επίθεση είπε ότι όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων και πρόσθεσε: «Δεν είναι προτεραιότητά σας η ενίσχυση και στελέχωση της πυροσβεστικής υπηρεσίας, 3.600 κενές θέσεις έχει το οργανόγραμμα. Και 2.500 συμβασιούχους, που απολύονται κάθε Οκτώβριο που τους είχατε αντιμετωπίσει με ΜΑΤ και αύρες έξω από το υπουργείο. Ναι υπήρξε αύξηση των εναέριων μέσων, προφανώς όμως δεν επαρκούν. Αλλά όλοι ξέρουν ότι χωρίς επίγειες δυνάμεις δεν σβήνονται πυρκαγιές. Αφήσατε χωρίς οργανόγραμμα το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας που ιδρύσατε το 2021 για να καλύψετε την ανεπάρκεια πάλι έναντι των πυρκαγιών του 2021. Και μάλιστα διασπάσατε την πολιτική για το κλίμα αφαιρώντας αρμοδιότητες από το ΥΠΕΝ. Κρατήσατε ανενεργό το νόμο για την Πολιτική Προστασία του 2020 που ψηφίσατε εσείς. Δεν προχωρήσατε τα έργα για την πολιτική προστασία του Ταμείο Ανάκαμψης.Έχουμε ελάχιστη απορρόφηση στον τομέα αυτό, μόλις 0,5%, και αποδείχθηκε και στον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Από το 2019 έως το 2021 δεν προχώρησε η πρόληψη πυρκαγιών.Το πόρισμα Goldammer προχωράει αλά καρτ και με πολλά προβλήματα.Δεν ενισχύσατε τις δασικές υπηρεσίες. Γιατί πάγωσαν οι 550 προσλήψεις δασολόγων και δασοπόνων το 2019; Μόνο συνταξιοδοτήσεις γίνονται. Που πήγαν οι 5.000 εργαζόμενοι στη δασοπροστασία; Τους σταμάτησε η κυβέρνηση το 2019.Παγώσατε για δυο χρόνια τους δασικούς χάρτες, τους μπλέξατε στη συνέχεια σε κυκεώνες λαθών και γραφειοκρατίας και αφήσατε σε εκκρεμότητα τις οικιστικές πυκνώσεις.Και αλήθεια που βρίσκονται ο συνολικός σχεδιασμός και η πολιτική για την προσαρμογή στην κλιματική κρίση;».
Αναφερόμενος στην αποκατάσταση ρώτησε: «Κύριε Μητσοτάκη πώς θα γίνει η αποκατάσταση στις περιοχές Natura όταν δεν έχετε προχωρήσει τα Σχέδια Διαχείρισης και τα Προεδρικά Διατάγματα για τις περιοχές αυτές; Γιατί όλα αυτά ναρκοθετήθηκαν από την κυβέρνησή σας με το ν. 4685/2020. Και έχουμε καταγγελίες για αδειοδοτήσεις αιολικών πάρκων εντός «ζωνών αποκλεισμού» και «Ζώνης Αυξημένης Προστασίας» αρπακτικών πτηνών τα οποία χαρακτηρίζονται ως «παγκοσμίως απειλούμενα είδη» και «κινδυνεύοντα». Κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν έκανε όσα έπρεπε στην πρώτη της τετραετία και πρόσθεσε: «Μην προσπαθείτε λοιπόν να βρείτε άλλους ενόχους. Οι προτεραιότητές σας φταίνε. Χωρίς κανένα άλλοθι, γιατί απλά δεν αναλάβατε χθες». Ακολούθως κατέθεσε τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέροντας:
«-Χρειαζόμαστε ένα σύγχρονο και λειτουργικό νόμο για την πολιτική προστασία. Ο νόμος σας του 2020 έχει εμφανώς κενά, δεν εφαρμόζεται. Σας προτείνουμε να συζητήσουμε πάνω στην πρόταση νόμου για ενιαία αρχή πολιτικής προστασίας που είχε καταθέσει ο ΣΥΡΙΖΑ το 2019.
- Χρειάζεται στελέχωση γιατί στις περιφέρειες και στους δήμους δεν έχουμε στελέχη πολιτικής προστασίας.
- Αναμένουμε να πληρωθούν ταχύτατα τα κενά στην πυροσβεστική. Γιατί δεν σβήνονται οι φωτιές χωρίς επίγειες δυνάμεις. Όσα εναέρια μέσα και αν διαφημίζετε. Εδώ πρέπει σοβαρά να δείτε το θέμα των εποχικών πυροσβεστών. Είναι δυνατό να υπάρχουν τόσες κενές θέσεις στο Σώμα, να έχουμε 2500 συμβασιούχους εποχικούς πυροσβέστες και να μην αξιοποιούμε τις υπηρεσίες και την εμπειρία τους;
-Χρειάζεται και στη δασική υπηρεσία στελέχωση, και σε επιστήμονες και σε διοικητικό προσωπικό, αλλά και σε δασοφύλακες
-Πρέπει να ενισχυθούν όμως και οι εθελοντές. Με καλύτερη εκπαίδευση, προσομοίωση σεναρίων κινδύνου και εξοπλισμό.
-Ενοποιήστε την κλιματική πολιτική μαζί με την χωροταξία, τα δάση και το φυσικό περιβάλλον αλλά και την ενέργεια στο ΥΠΕΝ".
Σημείωσε ακόμη όσον αφορά την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ: «Θέλουμε να ενισχύσουμε την πρόληψη, άρα τη δασική διαχείριση, τον ενιαίο συντονισμό της πυρόσβεσης και της πολιτικής προστασίας και την αποκατάσταση. Και αυτά απαιτούν προσωπικό, χρηματοδοτήσεις και θεσμικά εργαλεία, μεταρρυθμίσεις που δεν προχωράτε. Στην πολιτική προστασία θέλουμε άλλο σχέδιο και ασκήσεις με επένδυση στη γνώση και με βάση το χειρότερο σενάριο. Με συμμετοχή αυτοδιοίκησης, εθελοντών και τοπικής οικονομίας. Πρέπει να θέσουμε προτεραιότητα στις αντιπυρικές δασικές μελέτες, ειδικές αντιπυρικές μελέτες στις προστατευόμενες περιοχές, νέες προδιαγραφές για τα αντιπυρικά σχέδια των οικισμών της υπαίθρου πιλοτικά έργα τις μικτές ζώνες δάσους κατοικίας που τα είχαμε βάλει στον προγραμματισμό από το 2019. Και φυσικά στην πυρόσβεση η στρατηγική «εκκένωση-καταστολή-αποζημίωση» δεν αποτελεί τη λύση. Ούτε το να σβήσει στη θάλασσα η φωτιά. Ούτε με τη μέθοδο Χαρδαλιά που αγνοώντας τους επιστήμονες είχε προκαλέσει σοβαρές καταστροφές στο Σχινιά για να δείξει ότι κάνει έργο καθαρισμού με απευθείας αναθέσεις. Χρειαζόμαστε δέσμευση κονδυλίων μακροπρόθεσμα για την πρόληψη, όπου οφείλουμε να επενδύσουμε. Γιατί το Ταμείο Ανάκαμψης θα τελειώσει κάποια στιγμή. Με κεντρικό το ρόλο μελετών και επίβλεψης στις δασικές υπηρεσίες και όχι στην πολιτική προστασία. Και σε ενιαίο προγραμματισμό και έλεγχο να μπαίνουν τα έργα των δήμων για την πυροσπροστασία.
Αναφέρθηκε στο θέμα του «αναδόχου για τη διαχείριση των δασών», λέγοντας: «Να το ξεκαθαρίσουμε μια και καλή. Ιδιώτες, δηλαδή δασεργάτες, δασικοί συνεταιρισμοί, εργολαβικές εταιρείες πάντα εμπλέκονταν στη διαχείριση των δασών. Και έτσι πρέπει. Αλλά τις μελέτες και τον έλεγχο τον είχε πάντα η δασική υπηρεσία. Μη διανοηθείτε να δώσετε σε ανάδοχο την ευθύνη των δασικών περιοχών και των προτεραιοτήτων της αποκατάστασης. Όλες οι περιοχές πρέπει να αποκατασταθούν με την ίδια ποιότητα έργων. Όχι μόνο όσες προσελκύουν χορηγούς. Στην αποκατάσταση και στη διαχείριση δασικών εκτάσεων το κριτήριο δεν μπορεί να είναι το κέρδος. Αλλά το κοινωνικό συμφέρον και η προστασία του περιβάλλοντος».
Γενικεύοντας είπε προς τον πρωθυπουργό κλείνοντας την ομιλία του: «Γιατί η ουσία κ. Μητσοτάκη είναι ότι επί διακυβέρνησής σας, και παρά τη δημοσιονομική ευελιξία και τους πόρους που διαθέτει η χώρα, η Πολιτεία αδυνατίζει και γίνεται ‘γραφείο Μαξίμου', γραφείο αναθέσεων λειτουργιών του κράτους σε ιδιώτες, και γραφείο επικοινωνίας».