Αναγκαία, αλλά όχι πανάκεια χαρακτηρίζει ο ΣΕΒ τη ρύθμιση του χρέους της χώρας τασσόμενος υπέρ της πρότασης του ΔΝΤ για εμπροσθοβαρή αναδιάρθρωση αλλά εκτιμώντας ταυτόχρονα ότι στο τέλος θα υπερισχύσει αυτό που έχει αποφασίσει το Eurogroup, καθώς «οι εκλογές στη Γαλλία αλλά κυρίως στη Γερμανία καθυστερούν προσχηματικά τις εξελίξεις».
Αναφορικά με τη διελκυστίνδα του ΔΝΤ με τους ευρωπαίους εταίρους για το ελληνικό χρέος, ο ΣΕΒ τονίζει στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων ότι «η χώρα εγκλωβίζεται σε μία κατάσταση όπου οι επενδυτές δεν μπορούν να αξιολογήσουν με σαφήνεια τη βιωσιμότητα του χρέους καθώς, σύμφωνα με το Eurogroup, αυτό εξαρτάται από την πιστή ή όχι εφαρμογή συνεχών Μνημονίων στις δεκαετίες που ακολουθούν».
Αναφέρει ακόμη ότι στην απόφαση του Eurogroup της 25ης Μαίου 2016, που προφανώς έχει αποδεχθεί πλήρως η ελληνική πλευρά, αναγνωρίζεται ότι είναι σχεδόν αδύνατο να ληφθούν πιο συγκεκριμένα μέτρα εδώ και τώρα, όπως επιθυμεί το ΔΝΤ, το οποίο θα εξακολουθήσει να αξιολογεί την ελληνική οικονομία μιας και έχει ήδη δανείσει στην χώρα 32,1 δισ. ευρώ στα δύο πρώτα Μνημόνια.
Σύμφωνα με την ανάλυση του Συνδέσμου, η ουσιαστική ρύθμιση του χρέους με άμεση ανακοίνωση του περιεχομένου της, «θα έδινε το μήνυμα στις αγορές ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο και αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να βελτιώσει άρδην τις προσδοκίες των επενδυτών και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας με άμεσο αναπτυξιακό αντίκτυπο, επιταχύνοντας έτσι την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση». Ο ΣΕΒ προσθέτει ωστόσο ότι κανείς επενδυτής δεν πρόκειται να φέρει τα λεφτά του στην χώρα μόνο και μόνο επειδή έγινε η ρύθμιση του χρέους, αλλά χρειάζεται μια βαθύτερη, ουσιαστική και μόνιμη αλλαγή στον τρόπο που λειτουργεί το κράτος και η οικονομία.
Ο Σύνδεσμος αναφέρει τέλος ότι από τα 59 κρίσιμα παραδοτέα (key deliverables) της αξιολόγησης αυτής μόνο 5 που σχετίζονται άμεσα με την ανταγωνιστικότητα της αγοράς έχουν εκπληρωθεί, τονίζοντας ότι «οι σχετικά διστακτικές μεταρρυθμίσεις, στο πλαίσιο ακραίας υπερφορολόγησης των συνεπών και με πραγματικό κόστος χρηματοδότησης των ελληνικών επιχειρήσεων 400% υψηλότερo των σημαντικότερων ευρωπαίων ανταγωνιστών τους αδυνατούν να ξεδιπλώσουν τις θετικές τους συνέπειες στην ανάπτυξη και απασχόληση».
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
Στη σημερινή συγκυρία, και καθώς ξεκινά η διαδικασία της 2ης αξιολόγησης του 3ου Μνημονίου, η ουσιαστική ρύθμιση του χρέους στη διάρκεια του προγράμματος με άμεση ανακοίνωση του περιεχομένου της, όπως υποστηρίζεται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), και όχι μετά την ολοκλήρωση του, όπως προβλέπει η απόφαση του Eurogroup της 25/5/16, θα έδινε το μήνυμα στις αγορές ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο.. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να βελτιώσει άρδην τις προσδοκίες των επενδυτών και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας με άμεσο αναπτυξιακό αντίκτυπο, επιταχύνοντας έτσι την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση. Οι εκλογές στη Γαλλία αλλά κυρίως στη Γερμανία καθυστερούν προσχηματικά τις εξελίξεις. Ας μην γελιόμαστε, χωρίς σαφή δέσμευση, και στήριξη με πράξεις, ότι θέλουμε η Ελλάδα να γίνει χώρα προσέλκυσης επενδύσεων, και όχι χώρα φυγής και εξαγοράς επιχειρήσεων, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί η έξοδος από την κρίση και η χώρα να εισέλθει σε αναπτυξιακή τροχιά. Ταυτόχρονα, και η Ελληνική πλευρά πρέπει να αντιληφθεί ότι κανείς επενδυτής δεν πρόκειται να φέρει τα λεφτά του στην χώρα μόνο και μόνο επειδή έγινε η ρύθμιση του χρέους. Η επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα δεν είναι απλά και μόνο ζήτημα υλοποίησης κάποιων τυπικών απαιτήσεων, αλλά μιας βαθύτερης, ουσιαστικής και μόνιμης αλλαγής στον τρόπο που λειτουργεί το κράτος και η οικονομία. Η ταχεία ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης θα είναι όταν επιτευχθεί ένα θετικό βήμα. Και μια τέτοια κίνηση θα πρέπει να ακολουθηθεί από πρόσθετες πρωτοβουλίες για το κτίσιμο της αξιοπιστίας που απαιτείται, έτσι ώστε να αρχίσουν οι αγορές να εμπιστεύονται την χώρα, δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες ανάκαμψης της οικονομίας. Μόνον, έτσι, θα αρχίσουν να γίνονται επενδύσεις, που είναι απαραίτητες για την ταχεία αύξηση των εισοδημάτων και της απασχόλησης και την έξοδο από την κρίση.
Η καλή πορεία των καθαρών εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού το Σεπτέμβριο αποτελεί την πλέον αξιοσημείωτη εξέλιξη στα δημοσιονομικά μεγέθη. Ενώ αναμένουμε τα αναλυτικά στοιχεία, παραμένει ότι η είσπραξη τόσο των πρώτων εσόδων από τον ΕΝΦΙΑ όσο και η καλή πορεία των εσόδων από ΦΠΑ συνέβαλαν στην εξέλιξη αυτή. Η σχετική ανθεκτικότητα της οικονομίας και της αγοράς εργασίας ωστόσο συνεχίζουν να μην εξασφαλίζουν τη δυναμική που επιτάσσουν οι κοινωνικές προκλήσεις που θέτει η φτωχοποίηση της κοινωνίας.
Παρόλο που το φορολογικό πλαίσιο αποθαρρύνει τις νέες επενδύσεις, η αναγνώριση της κομβικής σημασίας που έχει η αύξηση της αποτελεσματικότητας της εφοδιαστικής αλυσίδας σε όλο το πλέγμα της οικονομίας ως προς την ενίσχυση της μη μισθολογικής ανταγωνιστικότητας της χώρας, αποτελεί προαπαιτούμενο επιτυχίας του εθνικού σχεδίου ανάπτυξης. Η αναγνώριση αυτή πρέπει να υποστηριχθεί με συγκεκριμένες δράσεις, που περιλαμβάνουν πρωτίστως την προσέλκυση διεθνών μεταφορικών ροών με παροχή υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας αλλά και την αναβάθμιση του δικτύου εφοδιασμού εντός της επικράτειας. Παρεμβάσεις προς αυτή τη κατεύθυνση που καθυστερούν σημαντικά να ολοκληρωθούν περιλαμβάνουν την άμεση ενεργοποίηση του Ν4302/14 για την αδειοδότηση του κλάδου, τη βελτίωση της καθημερινής λειτουργίας των κλάδου, την ολοκλήρωση των οδικών και σιδηροδρομικών υποδομών αλλά και την ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών σε όλο το μήκος του εφοδιασμού, από τα τελωνεία μέχρι τον καταναλωτή.
