Λουκέτο ετοιμάζεται να βάλει άλλη μία εταιρεία του χρηματιστηρίου, από αυτές που είχαν μεσουρανήσει στην περίοδο της δεύτερης «φούσκας» πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση: Εχοντας «γονατίσει» υπό το βάρος δανειακών υποχρεώσεων τις οποίες αδυνατεί να εξυπηρετήσει, ενώ η έλλειψη ρευστότητας καθιστά πρακτικά αδύνατη τη συνέχιση των δραστηριοτήτων της, η «Αλφα Γκρίσιν» οδηγείται σε πτώχευση. Η απόφαση θα ληφθεί επίσημα σε έκτακτη Γενική Συνέλευση που θα πραγματοποιηθεί στις 5 Μαϊου.
Με ενδιαφέρον αναμένεται η αντίδραση των πιστωτριών τραπεζών, οι οποίες έχουν καταγγείλει τις δανειακές συμβάσεις και έχουν κινηθεί δικαστικά προς είσπραξη των απαιτήσεων τους. Σε περίπτωση πτώχευσης της εταιρείας δεν πρόκειται βέβαια να εισπράξουν παρά μόνον ένα μικρό μέρος των απαιτήσεων τους.
Επισημαίνεται ότι από το 2009 η «Αλφα Γκρίσιν» είναι συνεχώς ζημιογόνος και στον τελευταίο ισολογισμό της χρήσης 2015 η καθαρή της θέση ήταν αρνητική κατά περίπου 10 εκατ. ευρώ. Οι συνολικές υποχρεώσεις της προς τράπεζες και προμηθευτές ανέρχονται τώρα σε 34,4 εκατ. ευρώ.
Σε δεινή θέση
Όπως επισημαίνει σε ανακοίνωση της, βρίσκεται σε δεινή οικονομική κατάσταση. Τα λειτουργικά της κέρδη δεν επαρκούν για την πληρωμή των τόκων δανείων που έχει συνάψει, ενώ αδυνατεί βέβαια να αποπληρώσει τα δάνεια, όπως οι τράπεζες απαιτούν. Οι συνεχιζόμενες και συσσωρευμένες σημαντικές ζημίες χρήσης σε επίπεδο Ομίλου έχουν δημιουργήσει αρνητικά ίδια κεφάλαια, τα οποία υπερβαίνουν τα 11 εκατ. ευρώ στο κλείσιμο της χρήσης 2016.
Ανακοινώνοντας ότι κινεί τις διαδικασίες για να κηρυχθεί σε πτώχευση, η εταιρεία επισημαίνει ότι υπό τις παρούσες οικονομικές συνθήκες αναμένεται να οδηγηθεί σε γενική και μόνιμη παύση πληρωμών, αφού δεν θα έχει διαθέσιμα για παραγγελίες προϊόντων και δεν θα μπορεί να εξυπηρετήσει τους πελάτες της.
Ο ρόλος των τραπεζών
Για το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η «Άλφα Γκρίσιν», η διοίκηση επιρρίπτει στις τράπεζες το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης. Αναφέρει ότι όλη την περυσινή χρονιά βρισκόταν σε συζητήσεις με τις τράπεζες και σε συνεργασία με γνωστό οίκο συμβούλων επιχειρήσεων υπέβαλε οικονομικά σχέδια και προτάσεις για αναδιάρθρωση του τραπεζικού της δανεισμού. Όλα τα σχέδια και οι προτάσεις «απερρίφθησαν χωρίς αιτιολογία και χωρίς να υπάρξει από την πλευρά των τραπεζών κάποια επίσημη αντιπρόταση».
Όμως τα προηγούμενα χρόνια κι ενώ ήταν ήδη συνεχώς ζημιογόνος και οι ορκωτοί λογιστές επισήμαιναν ότι εμφανίζει αρνητικές ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες, η εταιρεία είχε λάβει χρηματοδοτική στήριξη από τις τράπεζες με τη μορφή ομολογιακών δανείων.
Φρέσκο χρήμα στην εταιρεία εισέφερε βέβαια και ο ιδιοκτήτης της Βασίλης Γκρίσιν, καλύπτοντας το 2011 μια μεγάλη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, η οποία όμως δεν στάθηκε ικανή να αντιστρέψει την πορεία της, καθώς οι οικονομικές συνθήκες και η κατάσταση στην αγορά επιδεινώνονταν.
Ο "θανατηφόρος" συνδυασμός
Η μείωση των πωλήσεων σε βασικούς τομείς εργασιών λόγω επιδείνωσης του οικονομικού περιβάλλοντος στη χώρα, σε συνδυασμό με τον υψηλό δανεισμό και το αυξανόμενο κόστος εξυπηρέτησής του, αποτέλεσαν έναν τοξικό συνδυασμό για τον οποίο η διοίκηση δεν κατάφερνε να βρει αντίδοτο, παρά τις σκληρές προσπάθειές περιστολής του λειτουργικού κόστους και το πάγωμα επενδυτικών σχεδίων
Από τις αρχές του 2015 οι πιστώτριες τράπεζες (Eurobank, Πειραιώς, Εθνική, Attica και Alpha Bank) απαίτησαν τοκοχρεωλυτική επιστροφή των δανείων που είχαν χορηγήσει υπό τη μορφή ανοικτού κεφαλαίου κίνησης, απαιτώντας παράλληλα να διατίθεται η ρευστότητα της εταιρείας σε αποπληρωμή δανειακών υποχρεώσεων.
Οπως αναφέρει η «Αλφα Γκρίσιν», το Νοέμβριο του 2016 οι τράπεζες αξίωσαν με εξώδικες δηλώσεις και επιστολές την άμεση καταβολή των οφειλομένων, άλλως απείλησαν ότι θα λάβουν αναγκαστικά μέτρα εις βάρος της εταιρείας. Ήδη η Eurobank κατήγγειλε τις δανειακές συμβάσεις και εξέδωσε διαταγή πληρωμής. Ξεκίνησε δε διαδικασία κατάσχεσης εις χείρας τρίτων έναντι βασικών πελατών της εταιρείας, στερώντας της έτσι σημαντικά ταμειακά διαθέσιμα. Ακολούθως, οι τράπεζες Εθνική, Πειραιώς και Αττικής προέβησαν σε καταγγελία των δανειακών συμβάσεων. «Τις ανωτέρω νομικές ενέργειες των εν λόγω τραπεζών είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν και οι λοιπές πιστώτριες τράπεζες», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Αλφα Γκρίσιν.
Ο διορατικός "Γιούγκερμαν"
Η «Αλφα Γκρίσιν» είναι η ναυαρχίδα ενός ομίλου με πολυσχιδείς δραστηριότητες στα συστήματα αδιάλειπτης λειτουργίας υπολογιστών, τα κλιματιστικά, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το real estate. Η ιστορία της – όπως και του ιδρυτή και ιδιοκτήτη της Βασίλη Γκρίσιν – είναι ένα ελληνικό επιχειρηματικό success story, που δυστυχώς τελειώνει άδοξα.
Ο Βασίλης Γκρίσιν - ο «Ρώσος» όπως τον αποκαλούν οι στενοί φίλοι του - είναι ο αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας που έβλεπε μπροστά από την εποχή του, εντόπιζε επιχειρηματικές προοπτικές και τις αξιοποιούσε. Ξεκίνησε από δουλειές του ποδαριού και υπάλληλος σε βενζινάδικο, μπήκε στο εμπόριο αυτοκινήτων, άνοιξε πρώτος την αγορά κλιματιστικών, ανακάλυψε τον θαυμαστό κόσμο των ηλεκτρονικών υπολογιστών, είδε έγκαιρα τις ευκαιρίες στα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα, ρίσκαρε στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης.
Γιός του Ρώσου αξιωματικού του τσαρικού στρατού Αλιόσα Γκρίσιν, ο οποίος κατέφυγε στην Ελλάδα μετά την μπολσεβίκικη επανάσταση, μεγάλωσε ορφανός. Κυνήγησε τον επιούσιο από τα 12, προσπαθώντας παράλληλα να τελειώσει το Γυμνάσιο στα Εξάρχεια.
Δουλεύοντας σε βενζινάδικο, εξοικειώθηκε με το καινούριο –τότε - μέσο μεταφοράς, και πήγε εν συνεχεία ως υπάλληλος στην αντιπροσωπία αυτοκινήτων «Καμμένος», στη Λεωφόρο Συγγρού.
Βλέποντας ότι η ζήτηση για αυτοκίνητα παρουσίαζε αυξητικές τάσεις στις αρχές της δεκαετίας του ’60 και έχοντας μάθει κάποια επιπλέον πράγματα για την εμπορία αυτοκινήτων, αποφασίζει να κάνει το μεγάλο βήμα: μαζί τον παιδικό του φίλο Σπύρο Μαχμουρίδη και τον Βασίλη Παππά, δημιούργησαν μια επιχείρηση πώλησης αυτοκινήτων. Οι πολύ παλιοί θα θυμούνται ακόμη τη φίρμα «Μαχμουρίδης –Γκρίσιν- Παππάς», που έγινε εν συνεχεία «Γκρίσιν –Παππάς» με την αποχώρηση του πρώτου εταίρου.
Ανέλαβαν την αντιπροσωπία της Ford, δημιουργώντας την «Velmar». Κι όταν κι αυτή μεγάλωσε, την πούλησαν στον Παναγιώτη Νίκα, τον ιδιοκτήτη της ομώνυμης βιομηχανίας αλλαντικών.
Ο καύσωνας που έφερε τα κλιματιστικά
Η επόμενη δραστηριότητα προέκυψε από μια συγκυρία: Κάποιο πρωινό του καλοκαιριού το 1979 η ζέστη ήταν έντονη και ο Γκρίσιν αποφάσισε να αποκτήσει ένα κλιματιστικό. Διαπίστωσε ότι δεν υπήρχαν ετοιμοπαράδοτες συσκευές. Τα κλιματιστικά έρχονταν τότε από τις ΗΠΑ και οι εισαγωγείς έφερναν περιορισμένες ποσότητες, για να μη «στοκάρουν».
Ο Γκρίσιν είδε μια σημαντική ευκαιρία πίσω από αυτή την έλλειψη. Αφιερώνοντας λίγο χρόνο για έρευνα αγοράς, διαπίστωσε ότι οι Ιάπωνες κατασκευάζουν εκατομμύρια μονάδες ετησίως και τα διαθέτουν σε χαμηλότερες τιμές. Ετσι, αφού έκανε τις απαραίτητες ενέργειες, αναλαμβάνει την αντιπροσώπευση των κλιματιστικών της εταιρείας «Panasonic».
Η επιλογή του δεν δικαιώθηκε αμέσως. Η ζήτηση άρχισε να ανεβαίνει, χρειάστηκαν όμως περίπου 8 χρόνια για να δει η εταιρεία εντυπωσιακά αποτελέσματα. Η έκρηξη της ζήτησης κλιματιστικών ήρθε με τον καύσωνα του 1987. Μέχρι τότε, οι εταιρείες εισαγωγής πουλούσαν περίπου 3.000 κλιματιστικά τον χρόνο, κυρίως για επαγγελματικούς χώρους. Τον επόμενο χρόνο τετραπλασιάσθηκαν και μέχρι τα τέλη της 10ετίας του ’90 η αύξηση συνεχίστηκε με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου.
Η ζήτηση έφτασε το υψηλότερο σημείο της στα τέλη της δεκαετίας του ’90, όταν η «Γκρίσιν – Παππάς» έφθασε να πουλάει περισσότερες από 60.000 μονάδες ετησίως.
Τα μυστήρια των υπολογιστών
Η μεγάλη στροφή στην επαγγελματική καριέρα του ήρθε στα μέσα της δεκαετίας του ’80, μετά την πώληση της εταιρείας αυτοκινήτων Velmar στον Παν. Νίκα. Το 1985 ξεκινά την υποστήριξη ηλεκτρονικών εφαρμογών για κρίσιμες λειτουργίες. Στο επιχειρηματικό σχήμα μπήκε τότε και ο Σωκράτης Κόκκαλης, αποκτώντας 15% της "Αλφα Γκρίσιν".
Η εταιρεία του αναλαμβάνει να δημιουργεί και να ελέγχει την ομαλή λειτουργία χώρων με πολύπλοκα μηχανήματα και ηλεκτρονικούς υπολογιστές, που είναι αναγκαία η απρόσκοπτη λειτουργία τους υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Ουσιαστικά δημιουργεί το κατάλληλο περιβάλλον που εξασφαλίζει την ομαλότερη λειτουργία των συστημάτων και δημιουργεί τις υποδομές για αδιάλειπτη παροχή ρεύματος και επικοινωνίας. Επίσης «θωρακίζει» τον χώρο με συστήματα πυρόσβεσης και άλλα που κρίνονται απαραίτητα για τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια του συστήματος που φιλοξενείται.
Αρχικά οι ενδιαφερόμενοι ήταν λίγοι, άλλωστε η διάδοση των πολύπλοκων συστημάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών ήταν εξαιρετικά μικρή στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Οι πρώτοι πελάτες ήταν το Πανεπιστήμιο Πατρών και η Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου (τα σημερινά ΕΛΠΕ). Η ζήτηση όμως αυξήθηκε κατακόρυφα στα τέλη της δεκαετίας, όταν οι τράπεζες άρχισαν να εκσυγχρονίζουν τα συστήματά τους και πολλαπλασιάστηκαν οι ανάγκες τους για ασφάλεια τόσο των συστημάτων τους όσο και των συναλλαγών που διενεργούνται μέσω αυτών.
Real estate σε Βαλκάνια και Αν. Ευρώπη
Τα κλιματιστικά και τα συστήματα ασφαλείας κάλυπταν επαρκώς τις φιλοδοξίες του επιχειρηματία μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’90. Τότε αποφασίζει ότι θα μπορούσε να κινηθεί και σε άλλους τομείς. Τον Απρίλιο του 2004 η «Αλφα Γκρίσιν Infotech» μπαίνει στο χρηματιστήριο, αντλεί κεφάλαια και επεκτείνει τις δραστηριότητες της στα Βαλκάνια.
Το πρώτο βήμα γίνεται στη Σόφια. Ο Γκρίσιν διαπιστώνει ότι οι αξίες γης είναι τόσο χαμηλές, που αποτελούν πρόκληση και ευκαιρία για επένδυση. Ετσι ξεκίνησε να αγοράζει οικόπεδα για ανέγερση επαγγελματικών ακινήτων. Συνέχισε στην Πολωνία, στην Ουκρανία, στη Ρουμανία και σε άλλες χώρες.
Στην ενέργεια με τους Γερμανούς
Παράλληλα με το real estate ήρθε και το ενδιαφέρον για τον τομέα της ενέργειας. Τον Ιούνιο του 2006 η «Αλφα Γρίσιν» που είχε εντωμεταξύ προσθέσει στην επωνημία της το «Infotech», αρχίζει να αποκτά άδειες για αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα σε επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας. Προσελκύει τότε το ενδιαφέρον μεγάλων διεθνών επενδυτικών οίκων. Η Merrill Lynch, η Societe General και η Deutsche Bank ζητούν να αποκτήσουν συμμετοχή στην ελληνική εταιρεία και να συνεργασθούν σε ενεργειακές επενδύσεις.
Ο Γκρίσιν επέλεξε να συνεργασθεί με τους Γερμανούς, δημιουργώντας ένα κοινοπρακτικό επιχειρηματικό σχήμα, την «Deutsche Aeolian». Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε επενδύσεις 62 εκατ. ευρώ.
Όμως, ο σχεδιασμός αυτός υλοποιήθηκε μόνο εν μέρει. Το ρυθμιστικό πλαίσιο για τις ανανεώσιμες πηγές άλλαξε, οι επιδοτήσεις μειιώθηκαν, στον κλάδο μπήκαν πολλοί ανταγωνιστές. Παράλληλα, με το ξεκίνημα της οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης το 2009, η «Αλφα Γκρίσιν» άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα. Την επόμενη διετία είχε πάρει ήδη την «κάτω βόλτα» - έναν δρόμο χωρίς επιστροφή, όπως φαίνεται από την τωρινή κατάληξη.
Ένα επιχειρηματικό success story τεσσάρων δεκαετιών, καταστρέφεται και ναυαγεί μέσα σε 7 χρόνια οικονομικής κρίσης.