Επιδιώκοντας να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στις γεωπολιτικές εξελίξεις και να ενισχύσει την παγκόσμια επιρροή της, η Τουρκία επιλέγει να παίξει σε διπλό και τριπλό ταμπλό, εκμεταλλευόμενη τις αντιθέσεις μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας-Κίνας και των αναδυόμενων νέων πόλων στο παγκόσμιο σύστημα ισχύος.
Μετά από παρασκηνιακές συζητήσεις πολλών μηνών με τις χώρες BRICS, η Τουρκία ζήτησε επίσημα να ενταχθεί στην ομάδα, διαμηνύοντας παράλληλα προς τις ΗΠΑ ότι αυτή η κίνηση δεν θα επηρεάσει τις σχέσεις της με τους παραδοσιακούς δυτικούς συμμάχους και το ΝΑΤΟ.
Το σκεπτικό πίσω από αυτή την απόφαση είναι η εκτίμηση του Ερντογάν ότι το γεωπολιτικό κέντρο βάρους απομακρύνεται από τις ανεπτυγμένες οικονομίες και ότι διαμορφώνεται ένα πολυπολικό παγκόσμιο σύστημα, όπου οι παραδοσιακές μεγάλες δυνάμεις της Δύσης και η Ρωσία θα έχουν όλο και μικρότερο ειδικό βάρος.
Απογοήτευση από ΕΕ, αντιθέσεις με ΝΑΤΟϊκούς
Σε δημοσίευμα του το Bloomberg υποστηρίζει ότι η Τουρκία υπέβαλε την αίτηση ένταξη στους BRICS πριν από μερικούς μήνες και τώρα την επισημοποίησε, σταθμίζοντας όλα τα δεδομένα. Οπως αναφέρεται, στην απόφαση της τουρκικής ηγεσίας "μέτρησε" η απογοήτευση για την έλλειψη προόδου στην πολυετή προσπάθειά της Αγκυρας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το αμερικανικό πρακτορείο υποστηρίζει επίσης ότι η κίνηση είναι εν μέρει αποτέλεσμα ρήξεων με άλλα μέλη του ΝΑΤΟ, επειδή η Τουρκία διατήρησε στενούς δεσμούς με τη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.
«Η Τουρκία μπορεί να γίνει μια ισχυρή, ευημερούσα, με κύρος και αποτελεσματική χώρα εάν βελτιώσει τις σχέσεις της με την Ανατολή και τη Δύση ταυτόχρονα», δήλωσε ο Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη το Σαββατοκύριακο. «Οποιαδήποτε άλλη επιλογή δεν θα ωφελήσει την Τουρκία, αλλά θα τη βλάψει».
Διεύρυνση
Η ομάδα BRICS ξεκίνησε με μέλη τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και εν συνεχεία τη Νότια Αφρική. Απέκτησε τέσσερα νέα μέλη στις αρχές του τρέχοντος έτους, όταν το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αιθιοπία και η Αίγυπτος εντάχθηκαν στις τάξεις της. Η Σαουδική Αραβία προσκλήθηκε να συμμετάσχει, συμφώνησε, αλλά δεν έχει ολοκληρώσει ακόμη τη διαδικασία. Η Μαλαισία, η Ταϊλάνδη και ο στενός σύμμαχος της Τουρκίας Αζερμπαϊτζάν είναι μεταξύ άλλων χωρών που επιθυμούν να ενταχθούν.
Η περαιτέρω διεύρυνση της ομάδας ενδέχεται να συζητηθεί κατά τη διάρκεια συνόδου κορυφής στο Καζάν της Ρωσίας στις 22-24 Οκτωβρίου.
Οι BRICS αυτοπροβάλλονται ως εναλλακτική σε αυτό που τα μέλη της βλέπουν ως θεσμούς όπου κυριαρχεί η Δύση, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.