Από τον Μάρτιο τίθενται σε εφαρμογή οι ηλεκτρονικές μεταβιβάσεις ακινήτων χωρίς τη «χαρτούρα» των δικαιολογητικών, καθώς ορισμένα εκ των οποίων θα λαμβάνονται ηλεκτρονικά.
Στόχος του εγχειρήματος, το οποίο «δουλεύεται» από την ΑΑΔΕ από το 2018, είναι η διευκόλυνση των μεταβιβάσεων των ακινήτων, οι οποίες θα διεκπεραιώνονται από τα γραφεία των συμβολαιογράφων οι οποίοι θα πιστοποιηθούν την ΑΑΔΕ για το σκοπό αυτό. Επίσης ηλεκτρονικά θα εκδίδονται οι Ταυτότητες Οφειλής, με τις οποίες θα εξοφλείται ο αναλογών φόρος μεταβίβασης.
Οι φορολογούμενοι που αγοράζουν ή πωλούν ακίνητο, δεν θα χρειάζεται να προσέρχονται στην Εφορία, αλλά όλη η διαδικασία θα ολοκληρώνεται στον συμβολαιογράφο.
Το πρότζεκτ των ηλεκτρονικών μεταβιβάσεων ακινήτων προετοιμάζουν η ΑΑΔΕ και το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με στόχο να λειτουργήσει πιλοτικά από τον Μάρτιο, παρά την πανδημία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, λόγω της πανδημίας, της υπολειτουργίας των αρμοδίων υπηρεσιών και τους περιορισμούς των μετακινήσεων, έχουν περιοριστεί σημαντικά οι μεταβιβάσεις και εκτιμάται ότι εάν είχε καθιερωθεί η «μεταβίβαση με ένα κλικ», θα ήταν πολλαπλάσιες σε σχέση με εκείνες που διεκπεραιώνονται.
Στις επόμενες μέρες, θα κληθούν οι συμβολαιογράφοι προκειμένου να ενημερωθούν για το τελικό στάδιο του ηλεκτρονικού προγράμματος των μεταβιβάσεων ακινήτων, με στόχο να ξεκινήσει η πιλοτική του εφαρμογή τον Μάρτιο, σε ορισμένες περιοχές της χώρας, και σταδιακά μέχρι το καλοκαίρι, να επεκταθεί και να τεθεί σε πλήρη λειτουργία.
Θα υπάρχει μια πλατφόρμα στην οποία θα υπάρχει ο φάκελος κάθε ακινήτου με όλα τα στοιχεία (Κτηματολόγιο, Ηλεκτρονική Ταυτότητα Ακινήτου κ.λπ.), από την οποία ο συμβολαιογράφος, θα αντλεί τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη μεταβίβασή του.
Οι δηλώσεις μεταβίβασης θα συμπληρώνονται ηλεκτρονικά από τον συμβολαιογράφο και οι φορολογούμενοι επιβεβαιώνουν την ορθότητα των στοιχείων της δήλωσης μέσω των ηλεκτρονικών εφαρμογών και υποβάλλουν τη δήλωση.
Τα στοιχεία των δηλώσεων καταχωρούνται ηλεκτρονικά, απευθείας στη βάση δεδομένων της ΑΑΔΕ και δεν απαιτείται η καταχώρησή τους από τις ΔΟΥ κατά την κατάθεση της δήλωσης.
Ο φόρος θα υπολογίζεται κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης, με βάση τα δεδομένα αυτής. Τα δικαιολογητικά που οδηγούν σε μείωση ή απαλλαγή φόρου θα αποστέλλονται στη ΔΟΥ σε μεταγενέστερο χρόνο από τον Συμβολαιογράφο, προς επαλήθευση και έλεγχο.
Πώς θα γίνονται οι e-μεταβιβάσεις ακινήτων
Σύμφωνα με το σχέδιο που έχει ετοιμάσει η ΑΑΔΕ, στο οποίο ενδεχομένως να γίνουν κάποιες προσαρμογές, η διαδικασία μεταβίβασης ακινήτων θα ολοκληρώνεται σε 12 βήματα:
- Ο Συμβολαιογράφος εισέρχεται στην ηλεκτρονική «δεξαμενή» όπου υπάρχουν καταχωρημένα τα στοιχεία των ακινήτων και αντλεί τα στοιχεία για το συγκεκριμένο ακίνητο.
- Οι Συμβαλλόμενοι προσκομίζουν στον Συμβολαιογράφο τα έγγραφα και τα δικαιολογητικά, που δεν υπάρχουν στην πλατφόρμα αλλά είναι απαραίτητα για τη σύνταξη του συμβολαίου.
- Ο Συμβολαιογράφος συντάσσει τη δήλωση, με βάση τα δικαιολογητικά. Συμπληρώνει τα φύλλα υπολογισμού της αντικειμενικής αξίας. Συμπληρώνει το τίμημα.
- Η Εφαρμογή: Υπολογίζει το φόρο και γίνεται προσωρινή αποθήκευση της δήλωσης (με δυνατότητα τροποποίησής της οποτεδήποτε).
- Ο Συμβολαιογράφος οριστικοποιεί τη δική του συμμετοχή στη συμπλήρωση της δήλωσης.
- Οι Συμβαλλόμενοι μέσα από την Εφαρμογή: Ελέγχουν τη δήλωση, απαντούν στις ερωτήσεις για την απαλλαγή Α΄ Κατοικίας, εξουσιοδοτούν ή όχι τον Συμβολαιογράφο για υποβολή δήλωσης Ε9 (εντός 2021)
- Οι Συμβαλλόμενοι οριστικοποιούν και υποβάλλουν τη δήλωση. Μετά την οριστικοποίηση της δεν μπορεί να γίνει οποιαδήποτε τροποποίηση, παρά μόνο υποβολή τροποποιητικής δήλωσης. Η δήλωση θεωρείται οριστικά υποβληθείσα, εφόσον την αποδεχθούν και οι 2 συμβαλλόμενοι.
- Η Εφαρμογή, βεβαιώνει το φόρο και παράγει Ταυτότητα Οφειλής
- Ο Αγοραστής Εξοφλεί το Φόρο με βάση την Ταυτότητα Οφειλής.
- Ο Συμβολαιογράφος μέσα από την Εφαρμογή, εκτυπώνει αποδεικτικό καταβολής του φόρου και εκτυπώνει τη Δήλωση.
- Οι Συμβαλλόμενοι Υπογράφουν το συμβόλαιο και οριστικοποιούν τη μεταβίβαση.
- Ο συμβολαιογράφος μέσα σε 15 εργάσιμες ημέρες ενημερώνει ηλεκτρονικά για τη σύνταξη του συμβολαίου και το αποστέλλει στην αρμόδια ΔΟY (μαζί με τα τυχόν δικαιολογητικά). Από τη στιγμή αυτή ο Συμβολαιογράφος παύει να έχει πρόσβαση στη δήλωση ΦΜΑ.