Ρώσοι σχεδιαστές και ρωσικές μάρκες βοηθούν τον κλάδο του λιανεμπορίου να ανακάμψει σταδιακά από μια ταραχώδη περίοδο 15 μηνών που σημαδεύτηκε από κλείσιμο καταστημάτων και βουτιά της ζήτησης, με νέες μάρκες να καλύπτουν το κενό που άφησαν ξένοι ανταγωνιστές τους και τους καταναλωτές να επιστρέφουν επιφυλακτικά στα καταστήματα.
Εκατοντάδες ξένες εταιρίες λιανικής πώλησης έκλεισαν καταστήματα ως απάντηση στην αποστολή ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, με αποτέλεσμα ορισμένοι από τους πιο ακριβούς δρόμους της Μόσχας να γεμίζουν με κλειστά μαγαζιά και τη βιομηχανία να κλονίζεται από πλήγμα περίπου 2,5 δισεκ. δολαρίων.
Η ισπανική Inditex πούλησε κάποια από τα 500 και πλέον καταστήματά της στη Ρωσία σε αγοραστή με έδρα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το κατάστημα-ναυαρχίδα Zara του ομίλου στο κέντρο της Μόσχας, που έμεινε κλειστό για πάνω από ένα χρόνο, άνοιξε εκ νέου τον περασμένο μήνα υπό νέα διεύθυνση και νέο εμπορικό σήμα, το MAAG, με τους καταναλωτές να δηλώνουν γενικώς ικανοποιημένοι.
«Φαίνεται σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα από τότε που ήταν εδώ το…ξέρεις ποιο», δήλωσε ο Άντον, κάτοικος της Μόσχας στο Reuters έξω από το κατάστημα.
Η Αντονίνα, επίσης κάτοικος της Μόσχας, δήλωσε: «Δεν βρήκα διαφορές εκτός από τη γκάμα επιλογών. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν λιγότερα πράγματα».
ΜΙΛΑΕΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ
Οι λιανικές πωλήσεις, βασικός δείκτης της καταναλωτικής ζήτησης, κατακρημνίστηκαν το 2022, έχοντας δεχθεί πλήγμα από τον υψηλό πληθωρισμό και τη μείωση των μισθών, ενώ η αποχώρηση εταιριών της Δύσης συνέβαλε στις βαριές απώλειες του κλάδου, δήλωσε ο Όλεγκ Κλίμοφ, πρόεδρος του ρωσικού Συμβουλίου Εμπορικών Κέντρων, με τα προβλήματα που σχετίζονται με την επιμελητεία και τις πληρωμές να έχουν χρειαστεί μήνες για να επιλυθούν.
«Ο κόσμος γενικά απλά δεν κατάλαβε τι συνέβαινε», δήλωσε ο ίδιος στο Reuters. «Δεν ήθελαν να δαπανήσουν χρήματα. Οι απώλειες ήταν περίπου 200 δισεκ. ρούβλια (2,47 δισεκ. δολάρια)».
«Αλλά τώρα υπάρχει ανάκαμψη», πρόσθεσε. «Τα χρήματα τελικά πάντα αλλάζουν χέρια».
Η πρόσβαση των Ρώσων σε δυτικά προϊόντα, όπως τα μπέργκερ των McDonald's και τα παντελόνια τζιν Levi's --σύμβολα του είδους της ελευθερίας που ο καπιταλισμός θα μπορούσε να προσφέρει καθώς κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση-- περιορίζεται. Η Gloria Jeans, που κάποτε μεταπουλούσε τζιν Levi's, ανέλαβε το κατάστημα της σουηδικής εταιρίας H&M στο κέντρο της Μόσχας. Και το γεγονός ότι η Δύση σνομπάρει τη Ρωσία, μαζί με τις απαγορεύσεις στις εξαγωγές και τις τιμωρητικές κυρώσεις, περιπλέκει τους δρόμους του εμπορίου.
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι διεθνείς συναλλαγές», δήλωσε η Ξένια Ζντάνοβα, που έχει τη δική της εταιρία ρούχων, την KSEW, και είναι εμπορική διευθύντρια για τη διαδικτυακή αγορά Richmill με ρούχα Ρώσων σχεδιαστών. «Η βιομηχανία μας εξαρτάται πάρα πολύ από τις εισαγωγές». Ένα άλλο πρόβλημα είναι η έλλειψη προσωπικού, δήλωσε η Ζντάνοβα, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχουν αρκετές μοδίστρες και επαγγελματίες στον κλάδο της υφαντουργίας, ένα πρόβλημα που σύμφωνα με την ίδια μπορεί να επιλυθεί μόνο με κυβερνητικές πρωτοβουλίες.
Οι Ρώσοι έχουν στραφεί σε άλλες λύσεις, με εισαγωγές μικρής κλίμακας και διαδικτυακούς πωλητές να βοηθούν να κρατηθούν 'ζωντανές' οι ξένες μάρκες αν και κάποια πράγματα παραμένουν δύσκολο να τα βρει κανείς.
Η Ιρίνα Νικούλινα δήλωσε ότι δεν της λείπουν ιδιαίτερα οι ξένες μάρκες, εκτός από όταν χρειάζεται κάτι απλό, όπως ένα λευκό μπλουζάκι σε μια λογική τιμή. Η Τατιάνα Βακόνινα είπε ότι περισσότερο της λείπουν ο σουηδικός κολοσσός επίπλων IKEA και η Zara. «Τώρα πάμε στο Καζακστάν για ψώνια», είπε. «Αλλά ορισμένα πράγματα δεν μπορείς πλέον να τα αγοράσεις καθόλου».