«Από την Ελλάδα θα αγοράσει πρώτα» η αφρόκρεμα από τις ευρωπαϊκές αγορές τουρισμού το 2023, σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις από τη γαλλική και την αγγλική αγορά, καθώς το «σήμα είναι και πάλι ισχυρό», παρά τις συνεχιζόμενες επισφάλειες και αβεβαιότητες, όπως επισήμανε σήμερα ο υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας, κατά την ομιλία του στο ετήσιο συμβούλιο προέδρων της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη, με την ευκαιρία της 37ης διεθνούς έκθεσης Philoxenia.
O υπουργός εξέφρασε ακόμα την πεποίθηση ότι οι πολύ σημαντικές -και ταχείες- αποφάσεις που ελήφθησαν από την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό, με λελογισμένο ρίσκο, για την αφύπνιση του τουρισμού μετά την πανδημία, ήταν αυτές που φέρνουν τα θετικά αποτελέσματα για τον κλάδο -και όχι τόσο το φαινόμενο της εκτίναξης του συμπιεσμένου ελατηρίου.
«Μπορεί τα δημόσια έσοδα να ενισχύονται, αυτό όμως δε σημαίνει πως λύθηκαν ξαφνικά όλα τα προβλήματα του κλάδου», είπε από την πλευρά του ο οικοδεσπότης της εκδήλωσης, πρόεδρος της ΠΟΞ, Γρηγόρης Τάσιος, και πρόσθεσε: «Οι δυσκολίες δεν πέρασαν. Οι προκλήσεις εξακολουθούν να βρίσκονται μπροστά μας. Μπορεί η δυναμική του 2022 να μας κάνει αισιόδοξους και για το 2023, μπορεί τα προμηνύματα να είναι θετικά όπως αποδείχθηκε και στη Διεθνή Τουριστική Έκθεση του Λονδίνου, όμως οι αβεβαιότητες παραμένουν. Όταν πέφτουν πύραυλοι μέσα στην Ευρώπη, αντιλαμβανόμαστε πως τίποτα δεν μπορούμε να το θεωρήσουμε ως δεδομένο, ιδίως όταν ο χειμώνας δείχνει τα δόντια του στα ευρωπαϊκά νοικοκυριά, που πιέζονται για να ανταπεξέλθουν στις καθημερινές βιοτικές ανάγκες τους».
Πρόσθεσε πως η φετινή σεζόν, που πήγε πολύ καλά, έδειξε δυο πράγματα: πρώτον, την ικανότητα του τουρισμού να ανακάμπτει γρήγορα από τις κρίσεις και, δεύτερον, τη μεγάλη προσφορά του στην κοινωνία και την οικονομία. «Όμως, για να βάλουμε τα πράγματα στη σωστή διάστασή τους, το 2022 δεν είναι 2019. Ερχόμαστε από μια διετία μεγάλων απωλειών εξαιτίας της πανδημίας κι αντιμετωπίζουμε σήμερα πρωτόγνωρες προκλήσεις που έχουν να κάνουν με το δυσθεώρητο ενεργειακό κόστος και τις πληθωριστικές πιέσεις. Μπορεί τα δημόσια έσοδα να ενισχύονται, αυτό όμως δε σημαίνει πως λύθηκαν ξαφνικά όλα τα προβλήματα του κλάδου. Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο για τους συναδέλφους των μονάδων 12μηνης λειτουργίας και των καταλυμάτων των ορεινών και ημιορεινών όγκων που πέρασαν το πρώτο τετράμηνο του 2022 με πολύ χαμηλές πληρότητες και τώρα αντιμετωπίζουν τη μεγάλη πρόκληση του λειτουργικού κόστους» υπογράμμισε ο κ.Τάσιος.
Tην εκτίμηση ότι το 2022 αναμένεται να εξελιχθεί θετικά για τον ελληνικό τουρισμό παρά τις πολλές δυσκολίες και προκλήσεις, διατύπωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), Γιάννης Ρέτσος, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η Ελλάδα θα προσελκύσει τη νέα χρονιά τουρίστες «από τον αφρό». Όπως είπε, ενώ πριν από πέντε-έξι χρόνια η χώρα μας εμφανιζόταν στις θέσεις πέντε έως δέκα για τις μεγάλες αγορές της Ευρώπης και τις ΗΠΑ, πλέον έχει αναρριχηθεί στην πρώτη τριάδα. «Ίσως το 2023 να ταξιδέψουν λιγότεροι, αλλά είμαστε σε ασφαλή θέση για να πούμε ότι η Ελλάδα θα πάρει από τον αφρό» είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι το γεγονός ότι οι αεροπορικές εταιρείες προγραμματίζουν περισσότερες θέσεις (για τη χώρα μας) το 2023 επιβεβαιώνει τις θετικές προσδοκίες.
«Το 2022 ήταν πολύ καλή χρονιά όσον αφορά τα έσοδα, αλλά πρέπει να είμαστε πολύ φειδωλοί στο να βγάλουμε μακροχρόνια συμπεράσματα» βασισμένα στην πορεία της φετινής χρονιάς, σημείωσε ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ), Αλέξανδρος Βασιλικός. Κι αυτό διότι, όπως είπε, το φαινόμενο του λεγόμενου «revenge tourism» θα φθίνει, ενώ αντίθετα τα έξοδα των επιχειρήσεων θα παραμείνουν και κανένα από αυτά -είτε μιλάμε για ενοίκια, είτε για ενέργεια είτε για έξοδα προσωπικού είτε για επιτόκια- δεν είναι σταθερό. «Η ουσία είναι ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός» τόνισε και συμπλήρωσε ότι ο ελληνικός τουρισμός χρειάζεται να αλλάξει κλίμακα και τάξη μεγέθους, αλλά οι τάξεις μεγέθους αλλάζουν μόνο όταν γίνονται έργα υποδομής.
«Πελώριο» το κοινωνικό κόστος της βραχυχρόνιας μίσθωσης
Η αισιοδοξία για το 2023 ήταν μόνο το ένα κοινό στις τοποθετήσεις των φορέων του τουρισμού, αφού ένα άλλο στοιχείο, που κυριάρχησε σε σχεδόν όλες τις ομιλίες και δηλώσεις ήταν η ζημία, που όπως υποστήριξαν, προκαλεί η βραχυχρόνια μίσθωση και η ανάγκη να ληφθούν επειγόντως μέτρα. «Ως χώρα έχουμε καθυστερήσει πολύ σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και το φαινόμενο γιγαντώνεται με πολύ αρνητικές συνέπειες για την αγορά της φιλοξενίας και την ίδια την κοινωνία» είπε ο κ.Τάσιος και πρόσθεσε πως, βάσει μελέτης της «Grant Thornton», η τουριστική δαπάνη της οικονομίας διαμοιρασμού μεγεθύνεται με έντονο ρυθμό, 15% ετησίως. Φέτος έφτασε να αποτελεί το 14% της συνολικής τουριστικής δαπάνης, «μέγεθος τέτοιο, που δεν μπορεί να παραμένει χωρίς ρυθμιστικό πλαίσιο». Επιπλέον, η μέση τιμή βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι πενταπλάσια από αυτή σε επίπεδο μακροχρόνιας μίσθωσης, δημιουργώντας ισχυρά κίνητρα στους ιδιοκτήτες να διαθέσουν τα ακίνητά τους στη βραχυχρόνια αγορά.
«Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις δημιουργούν σημαντικές απώλειες σε επίπεδο δημοσίων εσόδων λόγω του τρόπου φορολόγησής τους. Το 2016 οι απώλειες των δημοσίων εσόδων έφταναν τα 160,6 εκατ. ευρώ. Το 2022 η εκτίμηση για τις απώλειες των δημοσίων εσόδων ανέρχεται στα 316,7 εκατ. ευρώ. Καταγράφεται δηλαδή διπλασιασμός, ενώ οι βραχυχρόνιες μισθώσεις στερούν τη δημιουργία πρόσθετων 39.000 θέσεων εργασίας σε ετήσια βάση. Σε αυτά τα στοιχεία προσθέστε τις εικόνες της ντροπής να βλέπουμε γιατρούς και δασκάλους να κοιμούνται στα αυτοκίνητα, γιατί δεν μπορούν να βρουν σπίτι στα νησιά. Πρέπει να προχωρήσουμε γρήγορα γιατί το κοινωνικό κόστος είναι πελώριο. Δε λέμε να εξαφανιστεί η δραστηριότητα, αλλά να μπουν όρια και να υπάρξει δίκαιο πλαίσιο ρύθμισης» υπογράμμισε ο κ.Τάσιος.
Ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), Γιώργος Πιτσιλής είπε ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις και η πληροφορία που τις αφορά «αποτελούν γρίφο για όλη την Ευρώπη», καθώς είναι δύσκολη η εξασφάλιση στοιχείων για τις εταιρείες (σ.σ. όχι τα νοικοκυριά) που δραστηριοποιούνται στον χώρο, επισημαίνοντας πάντως πως η Ελλάδα ήταν πρωτοπόρος στην Ευρώπη, με διάταξη που «πέρασε» το 2019, σε ό,τι αφορά την επεξεργασία των σχετικών δεδομένων και τη δρομολόγηση των απαιτούμενων ενεργειών, ώστε να βρεθεί ορθολογική λύση που θα διασφαλίζει το δικαίωμα στη συγκεκριμένη δραστηριότητα, αλλά με διαφάνεια και οικονομική συνέπεια.
Ο κ.Ρέτσος χαρακτήρισε το θέμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης ως «τεράστιο ζήτημα που τις τελευταίες εβδομάδες έχει φουντώσει», επισημαίνοντας ότι οι τουριστικοί και ξενοδοχειακοί φορείς έχουν μεν το θάρρος και την ειλικρίνεια να αντιμετωπίζουν τη βραχυχρόνια μίσθωση ως κομμάτι του τουριστικού προϊόντος, αλλά «από το να αναγνωρίζεις κάτι τέτοιο μέχρι να το αφήνεις να λειτουργεί ανεξέλεγκτα, υπάρχει χαοτική διαφορά». Ο κ. Βασιλικός υποστήριξε ότι «η Ελλάδα είναι η τελευταία δυτική χώρα που δεν έχει πλαίσιο λειτουργίας της βραχυχρόνιας μίσθωσης».
Αφότου άκουσε τις σχετικές τοποθετήσεις των εκπροσώπων των φορέων, ο κ.Κικίλιας επισήμανε ότι στις αρχές της επόμενης εβδομάδας «θα δρομολογηθεί ένας μπούσουλας, από κοινού, στα θέματα της βραχυχρόνιας μίσθωσης» και ειδικότερα στο πως θα φορολογούνται τα καταλύματα αυτά.
100 εκατ. για ενεργειακή αναβάθμιση τουριστικών επιχειρήσεων
Στα κονδύλια που θα διατεθούν στις τουριστικές επιχειρήσεις από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανασυγκρότησης, του ΕΣΠΑ 2021-2027 και του αναπτυξιακού νόμου αναφέρθηκε ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης. Μεταξύ άλλων, ανέφερε το πρόγραμμα «Εξοικονομώ- Επιχειρώ», συνολικού προϋπολογισμού 200 εκατ.ευρώ, από το οποίο θα διατεθούν σε τουριστικές επιχειρήσεις 100 εκατ. ευρώ για ενεργειακή αναβάθμιση, στο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για την πράσινη μετάβαση, από το οποίο μπορούν να επωφεληθούν και επιχειρήσεις τουρισμού, αλλά και σε πόρους ύψους 300 εκατ. ευρώ ετησίως από τουλάχιστον δύο καθεστώτα του αναπτυξιακού νόμου.
Στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ- Επιχειρώ» αναφέρθηκε και ο κ.Τάσιος υπενθυμίζοντας την πρόσφατη σύσκεψη με τους υπουργούς Επικρατείας, 'Ακη Σκέρτσο, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα και Τουρισμού, Βασίλη Κικίλια, όπου εκτός από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, συζητήθηκε η δυνατότητα δημιουργίας ενεργειακών κοινοτήτων ξενοδοχείων, οι οποίες θα μπορούν να ενταχθούν σε σχήμα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού και συμφωνήθηκε να υπάρξει ειδική μέριμνα, τόσο για τα μικρότερα ξενοδοχεία κάτω των 150 κλινών, όσο και για αυτά που βρίσκονται σε ορεινές περιοχές.
Η υφυπουργός Τουρισμού, Σοφία Ζαχαράκη, παρουσίασε μεταξύ άλλων τις εξελίξεις που δρομολόγηθηκαν το τελευταίο διάστημα στον χώρο της τουριστικής εκπαίδευσης, ενώ αναφέρθηκε στους πόρους ύψους 320 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για έργα υποδομής στο κομμάτι των εμπειριών και του τουρισμού (μαρίνες, χιονοδρομικά κέντρα κτλ). Ο υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης), Σταύρος Καλαφάτης, αναφέρθηκε στην ατζέντα των 30 έργων, που έχουν δρομολογηθεί σε τέσσερις τομείς για τη Θεσσαλονίκη και στον τρόπο με τον οποίο αυτά θα ωφελήσουν και τον τουρισμό. Κατά τον χαιρετισμό της η πρόεδρος του ΕΟΤ, Άντζελα Γκερέκου τόνισε πως για να κερδηθεί το στοίχημα του τουρισμού χρειάζονται τα τρία σίγμα: συνέπεια, συνέχεια, συντονισμός._