«Όλα καλά»: Κάπως έτσι συνοψίζεται το αναμενόμενο αποτέλεσμα της έρευνας που διενήργησε μέσα στο δεύτερο δεκαήμερο του μήνα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ), για να διαπιστώσει αν εκδηλώθηκαν φαινόμενα κερδοσκοπίας και δυσλειτουργία της αγοράς χονδρικής. Επισημαίνεται ότι μέσα στον Ιούλιο εκτός από την άνοδο των τιμών, υπήρξαν και πρωτοφανείς αποκλίσεις στις τιμές μέσα στην ίδια ημέρα.
Με άλλα λόγια, παρατηρήθηκε ότι παραγωγοί ρεύματος από φυσικό αέριο, χωρίς βεβαίως να αλλάζουν δραματικά μέσα στην ίδια ημέρα τα στοιχεία κόστους της λειτουργίας τους, ανέβαζαν υπερβολικά τις τιμές τις βραδινές ώρες, δηλαδή όταν υποχωρούσε απότομα η παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές.
Παράλληλα, λόγω του ασυνήθιστα παρατεταμένου καύσωνα, παρέμενε πολύ αυξημένη η ζήτηση, εξαιτίας της λειτουργίας των κλιματιστικών.
Στρεβλώσεις
Εξ ορισμού αυτό το περιβάλλον δημιουργεί μια μεγάλη στρέβλωση στη χρηματιστηριακή αγορά του ρεύματος: ξαφνικά μειώνεται απότομα η προσφορά και αυτός που μπορεί να καλύψει τη ζήτηση (οι παραγωγοί με φυσικό αέριο) έχει δυσανάλογα αυξημένη δύναμη για να τιμολογήσει τη δική του παραγωγή.
Εξάλλου, οι μεγάλες αυτές αποκλίσεις μέσα στην ίδια ημέρα δεν δικαιολογούνται από τους γενικότερους παράγοντες που έχουν οδηγήσει στην άνοδο των τιμών χονδρικής, η οποία άρχισε από τον Ιούνιο και σε μεγάλο βαθμό συνδέεται με τις κλιματικές συνθήκες, αλλά και με τα προβλήματα στα ευρωπαϊκά ενεργειακά δίκτυα.
Στο πρόβλημα με τα περιφερειακά ευρωπαϊκά δίκτυα εστίασε σήμερα ο υπουργός Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης,προοσπαθώντας να αιτιολογήσει τη μεγάλη άνοδο των τιμών ρεύματος.
Οι μεγάλες αποκλίσεις
Όπως αναφέρουν γνώστες της ενεργειακής αγοράς, η λειτουργία και διαχείριση μονάδων παραγωγής με φυσικό αέριο σε συνθήκες καύσωνα είναι ακριβότερη και πιο απαιτητική από άλλες περιόδους χωρίς ακραίες καιρικές συνθήκες, καθώς κάθε απόγευμα οι μονάδες φυσικού αερίου καλούνται να κλιμακώνουν απότομα την παραγωγή τους για να καλύψουν την υστέρηση των ΑΠΕ.
- Αυτό δικαιολογεί σε ένα βαθμό τις υψηλότερες τιμές, όχι όμως και τις αποκλίσεις που έχουν παρατηρηθεί αυτόν τον Ιούλιο.
Ειδικότερα, μέσα στον Ιούλιο διαπιστώθηκαν αποκλίσεις κατά αρκετές φορές, ανάμεσα στις χαμηλότερες και στις υψηλότερες τιμές της ημέρας. Για τις 17 Ιουλίου είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, η ανώτατη τιμή της ημέρας, στις 9.00 μ.μ., εκτινάχθηκε σχεδόν στα 760 €/MWh και ήταν σχεδόν οκτώ φορές μεγαλύτερη από τη χαμηλή τιμή της ημέρας!
Όπως φαίνεται στο γράφημα, όπου με πράσινο χρώμα εμφανίζεται η παραγωγή από ΑΠΕ και με ροζ η παραγωγή από φυσικό αέριο, η υψηλότερη τιμή της ημέρας δόθηκε για τις ώρες όπου είχε υποχωρήσει απότομα η παραγωγή από ΑΠΕ και «έβαλε πλάτη» το φυσικό αέριο.
Οι τιμές του ρεύματος στη χονδρική στις 17 Ιουλίου
Το ερώτημα, βεβαίως, αν γινόταν μια έρευνα από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, είναι σε ποιο βαθμό τέτοιες τιμές είναι αποτέλεσμα ελεύθερης λειτουργίας της αγοράς, ή αν υπάρχουν, ενδεχομένως, συνεννοήσεις παραγωγών για να αποφύγουν τον μεταξύ τους ανταγωνισμό και να χρεώσουν υψηλότερες τιμές.
Δεν μπήκε στην ουσία
Η ΡΑΑΕΥ, που ανέλαβε την έρευνα και αναμένεται να παραδώσει το πόρισμά της στο υπουργείο Ενέργειας, δεν φαίνεται να μπήκε σε τέτοιες παραμέτρους διερεύνησης. Συγκέντρωσε στοιχεία από τους ηλεκτροπαραγωγούς, δηλαδή τις εταιρείες με εργοστάσια φυσικού αερίου και καταλήγει σε γενικές εκτιμήσεις, χωρίς να αποδίδει ευθύνες στους παραγωγούς για τη συμπεριφορά τους και χωρίς να εξηγούνται αυτές οι μεγάλες αποκλίσεις τιμών εντός της ίδιας ημέρας.
Σε κάθε περίπτωση, αυτές οι πρακτικές έχουν συντελέσει στη μεγάλη άνοδο της τιμής χονδρικής, που έχει φθάσει σε μέσα επίπεδα για τον Ιούλιο στα 136 €/MWh με μια αύξηση κατά 135% σε σχέση με τον Μάιο, όπου είχε παρουσιασθεί η χαμηλότερη τιμή του 2024 και η κυβέρνηση υποχρεώθηκε να επιβάλει έκακτο τέλος στα ουρανοκατέβατα κέρδη των παραγωγών για να επιδοτήσει τους λογαριασμούς των καταναλωτών.
