Έκρηξη των απευθείας αναθέσεων στις Δημόσιες Συμβάσεις, καθώς και της αδιαφάνειας στη διαχείριση του δημοσίου χρήματος καταγράφεται στο εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου του 2024
Τα στοιχεία του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ) είναι ενδεικτικά, καθώς αποκαλύπτουν, ότι 3 στις 4 δημόσιες συμβάσεις γίνονται με απευθείας αναθέσεις, χωρίς κανέναν διαγωνισμό, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Ένα (από τα πολλά) χαρακτηριστικό παράδειγμα των απευθείας αναθέσεων είναι το σήμα του μετρό της Θεσσαλονίκης, το οποίο, όπως κατήγγειλε ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης, ενώ είχε προκηρυχθεί διαγωνισμός με αμοιβή 8.000 ευρώ, ακυρώθηκε και στη συνέχεια, το έργο του σχεδιασμού δόθηκε με απευθείας ανάθεση και μεε ποσό 30.000 ευρώ, με το τελικό αποτέλεσμα να αποτελεί αντιγραφή από ξένα logo (από την Τενερίφη και την Ινδία).
Συμπτωματικά, το ποσό των 30.000 ευρώ, είναι το μέγιστο ποσό, μέχρι του οποίου μπορούν να γίνουν απευθείας αναθέσεις, χωρίς διαγωνισμό. Το όριο ήταν 20.000 ευρώ και αυξήθηκε σε 30.000 ευρώ από την παρούσα κυβέρνηση.
Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι, προκειμένου οι δημόσιοι φορείς να αποφεύγουν την… κοπιαστική διαδικασία του διαγωνισμού, για έργα μεγαλύτερου προϋπολογισμού, τα κομματιάζουν σε μικρότερα.
Παράδειγμα, έργο με προϋπολογισμό 60.000 ή 100.000 ευρώ, τεμαχίζεται σε έργα, μικρότερου προϋπολογισμού, με μέγιστο ποσό έκαστο το ποσό των 30.000 ευρώ, ώστε να εξυπηρετούνται περισσότεροι προμηθευτές και εργολάβοι.
Τα επίσημα στοιχεία
Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία του ΚΗΜΔΗΣ, στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου, επί συνόλου 169.928 δημοσίων συμβάσεων που υπογράφηκαν, οι 127.703 έγιναν με τη διαδικασία των απευθείας αναθέσεων.
Πρόκειται για το 75,2% των συμβάσεων που ανατίθενται χωρίς διαγωνισμό και χωρίς οι αναθέτοντες, να δίνουν καμία αναφορά σε κανέναν.
Επίσης, το συνολικό των 127.703 απευθείας αναθέσεων ανήλθε σε 1,8 δισ. ευρώ, ενώ διαπιστώνεται μια σημαντική επιτάχυνση κατά το γ’ τρίμηνο, μέσα στο καλοκαίρι, στη διάρκεια του οποίου αυξήθηκε κατά 50% και από 1,2 δισ. ευρώ, εκτοξεύτηκε σε 1,8 δισ. ευρώ.
Το συνολικό ποσό των δημοσίων συμβάσεων που ανατέθηκαν με ή χωρίς διαγωνισμό την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου ανήλθε στα 12,035 δισ. ευρώ.
Πρώτοι οι ΟΤΑ
Τον «θεσμό» των απευθείας αναθέσεων χρησιμοποίησαν 1.791 αναθέτουσες αρχές, οι περισσότεροι των οποίων ήταν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι προχώρησαν σε 53.913 συμβάσεις αξίας 646 εκατ. ευρώ με απευθείας ανάθεση.
Στη δεύτερη θέση, βρίσκεται η Κεντρική Διοίκηση (υπουργεία) με 15.971 απευθείας αναθέσεις αξίας 438,7 εκατ. ευρώ και έπονται οι φορείς υγείας με 40.685 απευθείας αναθέσεις, αξίας 383 εκατ. ευρώ.