Δυσάρεστη έκπληξη αποτέλεσε η σημερινή επανέκδοση 7ετούς ομολόγου από το ελληνικό Δημόσιο, καθώς «εξατμίσθηκε» το ενδιαφέρον των επενδυτών, ακριβώς στη χρονική στιγμή όπου η κυβέρνηση βλέπει να αυξάνονται συνεχώς οι ανάγκες χρηματοδότησης μέτρων στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών έναντι του πληθωρισμού που καλπάζει.
Τραπεζικά στελέχη υπογραμμίζουν ότι το re-opening της έκδοσης των 7ετών τίτλων που είχαν εκδοθεί πρώτη φορά το 2020 (άρα, στην ουσία, πρόκειται για 5ετή ομόλογα) έγινε σε πολύ κακή χρονική στιγμή, καθώς χθες η Ρωσία κλιμάκωσε τον ενεργειακό πόλεμο στην Ευρώπη, διακόπτοντας την τροφοδοσία με αέριο της Πολωνίας και της Βουλγαρίας.
Η Ελλάδα κατατάσσεται ανάμεσα στις χώρες με τον μεγαλύτερο βαθμό εξάρτησης από το ρωσικό αέριο, γεγονός που προκάλεσε έξοδο κεφαλαίων από το χρηματιστήριο και περιόρισε την όρεξη των επενδυτών για αγορές ομολόγων από τη σημερινή έκδοση.
Πέρα από αυτά τα συγκυριακά στοιχεία, όμως, δεν παύει να προκαλεί ανησυχία το γεγονός ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον για τα 7ετή ομόλογα ήταν εξαιρετικά υποτονικό, κάνοντας τα στελέχη της αγοράς να μιλούν για την πιο «αδύναμη» έξοδο στις αγορές στη διάρκεια της θητείας της σημερινής κυβέρνησης:
- Τα κεφάλαια που προσφέρθηκαν συνολικά ήταν μόλις 4,8 δισ. ευρώ, ενώ στην πραγματικότητα το ποσό που προσφέρθηκε από επενδυτές ήταν ακόμη χαμηλότερο, καθώς 325 εκατ. ευρώ πρόσφεραν οι ίδιες οι τράπεζες που «έτρεξαν» την κοινοπρακτική έκδοση. Μάλιστα, όπως σημειώνουν όσοι παρακολουθούν στενά την εκδοτική δραστηριότητα του Δημοσίου, στη διάρκεια της διάθεσης των τίτλων έγινε και «γκάφα», σε ό,τι αφορά την ενημέρωση του κοινού, καθώς ανακοινώθηκε από τον ΟΔΔΗΧ ότι το βιβλίο προσφορών έφθασε τα 5,8 δισ. ευρώ, ενώ στην αμέσως επόμενη -και τελική- ανακοίνωση το ποσό μειώθηκε κατά 1 δισ. ευρώ, στα 4,8 δισ. Αυτή η ανακολουθία παραμένει ανεξήγητη, με στελέχη της αγοράς να εκτιμούν ότι πιθανόν να κόπηκαν κάποιες προσφορές από hedge funds, που συστηματικά «φουσκώνουν» τις προσφορές τους για να εξασφαλίζουν περισσότερους τίτλους.
- Η έλλειψη προσφορών συνδυάσθηκε με «χτυπήματα» από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές σε υψηλά επίπεδα επιτοκίων, τα οποία κρίθηκε ότι είναι μη ανεκτά από τον ΟΔΔΗΧ. Το αποτέλεσμα ήταν ότι από τα 4,8 δισ. που προσφέρθηκαν, το Δημόσιο άντλησε μόλις 1,5 δισ. ευρώ, δηλαδή 500 εκατ. ευρώ χαμηλότερα από τα 2 δισ., που θεωρούνται σε τέτοιες εκδόσεις ως το ελάχιστο ποσό προς άντληση. Αν το Δημόσιο αντλούσε περισσότερα, το επιτόκιο δανεισμού θα ανέβαινε αρκετά υψηλότερα από το ήδη «τσουχτερό» 2,52%, το οποίο είναι περίπου μισή μονάδα μεγαλύτερο από το συγκρίσιμο επιτόκιο των 5ετών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά.
Η σημερινή συμπεριφορά της αγοράς ομολόγων αποτελεί, όπως εκτιμούν στελέχη της αγοράς, μια προειδοποίηση στην κυβέρνηση ότι δεν θα πρέπει να υπολογίζει σε άφθονη και φθηνή χρηματοδότηση από τους επενδυτές στη συνέχεια αυτού του πολύ δύσκολου έτους. Τότε που θα έχει μεγαλύτερη ανάγκη αναπλήρωσης των ταμειακών διαθεσίμων, καθώς θα υπάρχει συνεχής «αιμορραγία» πόρων για τη στήριξη της οικονομίας στη διάρκεια της νέας κρίσης, που έχει δημιουργήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Υπενθυμίζεται ότι το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να παρουσιάσει το επόμενο διάστημα αναθεωρημένο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, όπου θα εμφανισθεί πρόβλεψη για σημαντικά αυξημένο έλλειμμα το 2022, καθώς ήδη ψηφίσθηκε συμπληρωματικός προϋπολογισμός 2,6 δισ. ευρώ για νέα μέτρα στήριξης, ενώ στο πρώτο τρίμηνο το πρωτογενές έλλειμμα είναι αυξημένο κατά 300 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αρχικό στόχο, παρά το γεγονός ότι οι δαπάνες έχουν συμπιεσθεί περισσότερο από 1 δισ. ευρώ χαμηλότερα από τους στόχους.
Αυτή η πίεση στο έλλειμμα καταγράφεται ήδη, πριν ακόμη αποφασίσει η κυβέρνηση για το νέο πλαίσιο στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων για την ακριβή ενέργεια, κάτι που αναμένεται στις αρχές Ιουνίου, μετά την ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής. Τα σενάρια που έχουν εξετασθεί ως τώρα έχουν υψηλό δημοσιονομικό κόστος που θα μπορούσε να ανέρχεται και σε 4 δισ. ευρώ, εάν επιλεγούν τα πιο «ακριβά» μέτρα στήριξης.
Όλα αυτά, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος που θα είχαν άλλα μέτρα, τα οποία έχουν εξετασθεί για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, όπως οι προσωρινές μειώσεις ΦΠΑ σε συγκεκριμένα είδη διατροφής που οι τιμές τους έχουν αυξηθεί υπερβολικά, ή η χορήγηση μιας νέας «επιταγής ακρίβειας» στα πιο αδύναμα νοικοκυριά.
Σε αυτό το κλίμα, τονίζουν πηγές της αγοράς, έχει σημασία να μην επαναληφθεί στις επόμενες εξόδους του Δημοσίου η απροθυμία των επενδυτών για ελληνικούς τίτλους. Αυτό είναι προϋπόθεση για να έχει το υπουργείο Οικονομικών την επιλογή δανεισμού, προκειμένου να διατηρείται στα σημερινά υψηλά επίπεδα το «μαξιλάρι» των κρατικών διαθεσίμων.
Η διατήρηση του «μαξιλαριού» αποτελεί και μια μορφή εγγύηση για τη διατήρηση δε χαμηλά επίπεδα των επιτοκίων δανεισμού της χώρας.
