Μπροστά στον κίνδυνο να μείνουν ακάλυπτοι οι περισσότεροι καταναλωτές από τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος, σε μια περίοδο όπου οι τιμές χονδρικής θα παραμένουν υψηλές, βρίσκεται η κυβέρνηση, καθώς είναι επιβεβλημένη από τους κοινοτικούς κανόνες, όπως έχει ανακοινώσει και η Κομισιόν, η διακοπή των οριζόντιων επιδοτήσεων και η συνέχιση της επιδότησης μόνο των ευάλωτων καταναλωτών.
Στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναζητούν τη νέα φόρμουλα επιδότησης για το ρεύμα που θα εφαρμοσθεί το 2022, χωρίς ακόμη να έχει βρεθεί ο τρόπος για να συμβιβασθούν οι απαιτήσεις της Κομισιόν με την ανάγκη να καλύψει μεγάλο μέρος των καταναλωτών η κρατική ενίσχυση. Ερωτηθείς σχετικά, ο Κώστας Σκρέκας απέφυγε να ανοίξει τα χαρτιά του, λέγοντας ότι «είναι μια μεγάλη κουβέντα και θα ανακοινωθούν μέτρα», ενώ άφησε αιχμές για τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας ότι «δεν μπορεί να μείνει αμέτοχη η Ευρώπη στο ράλι των τιμών ενέργειας, πρέπει να παρέμβει με θέσπιση μέτρων».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρόβλημα της επιδότησης για το ρεύμα δεν είναι οικονομικό, καθώς υπάρχουν μεγάλες εισροές στα κρατικά ταμεία από τις δημοπρατήσεις δικαιωμάτων άνθρακα που κάνει το Δημόσιο και με τιμές εξαιρετικά υψηλές αυτή την περίοδο. Έτσι, στα κρατικά ταμεία... λεφτά υπάρχουν για να επαναληφθούν και το πρώτο τρίμηνο οι ενισχύσεις με ποσό της τάξεως του 1 δισ. ευρώ, όπως έχει συμβεί ήδη τους τελευταίους μήνες του 2021.
Το σενάριο που εξεταζόταν για κάλυψη μόνο των ευάλωτων καταναλωτών, δικαιούχων του Κοινωνικού Τιμολογίου, έχει εγκαταλειφθεί πλέον, καθώς τα σχετικά εισοδηματικά όρια είναι πολύ χαμηλά και θα έμεναν ακάλυπτα τα νοικοκυριά της μεσαίας τάξης, που θεωρητικά βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική θέση, αλλά δεν μπορούν εύκολα να αντεπεξέλθουν σε υπέρογκους λογαριασμούς ρεύματος, καθώς μάλιστα οι εξελίξεις στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου δείχνουν πως δεν θα επιβεβαιωθούν οι προηγούμενες εκτιμήσεις για αποκλιμάκωση τιμών το πρώτο τρίμηνο του 2022, ώστε να υποχωρήσουν και οι τιμές χονδρικής του ρεύματος.
Υπενθυμίζεται ότι το Κοινωνικό Τιμολόγιο έχει δύο κλιμάκια, ΚΟΤ Α και ΚΟΤ Β. Στο πρώτο εντάσσονται νοικοκυριά με εισοδήματα φτώχειας, δηλαδή όσα πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης. Αλλά και στο δεύτερο κλιμάκιο, τα εισοδηματικά όρια είναι πολύ χαμηλά, εκκινώντας (όπως φαίνεται στον πίνακα) στον πίνακα, από τα 9.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και φθάνοντας ως τα 27.000 ευρώ για νοικοκυριά αποτελούμενα από τέσσερα ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα και τέσσερα ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με πέντε ανήλικα μέλη.
Η κυβέρνηση καλείται τώρα να λύσει τον γρίφο του καθορισμού κριτηρίων επιδότησης, κατά τρόπον ώστε να πάψει μεν να είναι οριζόντια, αλλά να... πλησιάζει όσο το δυνατόν περισσότερο στο μοντέλο της οριζόντιας επιδότησης, δηλαδή να καλύπτει τους περισσότερους καταναλωτές χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων.
Η νέα φόρμουλα επιλογής των δικαιούχων για επιδότηση θα διαμορφωθεί με σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Ενέργειας και Οικονομικών, καθώς προς το παρόν έχει νομοθετηθεί, με τροπολογία που πέρασε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας για τον κορονοϊό, μόνο η κατάργηση των οριζόντιων επιδοτήσεων και η θέσπιση νέων κανόνων επιλογής δικαιούχων, όπου θα λαμβάνονται υπόψη οικονομικά και κοινωνικά.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει η νομοθετική ρύθμιση:
«Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Οικονομικών καθορίζονται οι δικαιούχοι καταναλωτές, λαμβάνοντας υπόψη οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια, τις κατηγορίες πελατών, το είδος των τιμολογίων προμήθειας, το ύψος επιδότησης σε ευρώ ανά μεγαβατώρα, η διαδικασία, ο τρόπος και ο χρόνος χορήγησής της, ο χρόνος εκκαθάρισης, η Περίοδος κατανάλωσης, ανώτατα και κατώτατα όρια καταναλώσεων, ανώτατα όρια επιδότησης ανά επιχείρηση, η διαδικασία ελέγχου σώρευσης κρατικών ενισχύσεων και οι συναφείς με αυτές προϋποθέσεις, η διαδικασία τυχόν ανάκτησης ενίσχυσης αν αυτό απαιτηθεί, οι αρμόδιοι για τα ανωτέρω Φορείς, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με τη χορήγηση της επιδότησης».