Θετικές είναι οι δημοσιονομικές επιδόσεις του πρώτου φετινού 10μήνου, καθώς τα καθαρά έσοδα υπερέβησαν κατά 3,1% τον στόχο που έχει τεθεί στον προϋπολογισμό, ενώ το έλλειμμα διαμορφώθηκε οριακά χαμηλότερα (-0,5%) του στόχου.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, το έλλειμμα διαμορφώθηκε σε 11.522 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου 11.576 εκατ. ευρώ. Το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφώθηκε σε 7,204 δισ. ευρώ, περίπου 1% χαμηλότερο του στόχου (7,272 δισ. ευρώ).
Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 44.131 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 1.380 εκατ. ευρώ (+3,1%). Εμφανίζονται όμως μειωμένα σε σχέση με τη στοχοθεσία του ΜΠΔΣ, επειδή δεν έχει καταβληθεί η προϋπολογισθείσα δόση 1.718 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, η οποία μετατοπίζεται χρονικά το επόμενο έτος.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 38.642 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.236 εκατ. ευρώ ή 3,3% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025.
Η υπέρβαση αυτή οφείλεται κυρίως στα αυξημένα έσοδα του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων που αφορά τις δηλώσεις του φορολογικού έτους 2020 καθώς και στα αυξημένα έσοδα ΦΠΑ που εκτιμάται ότι προήλθαν κυρίως από την αυξημένη τουριστική κίνηση.
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 3.551 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 491 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Φουσκωμένες δαπάνες για εξοπλιστικά
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2021 ανήλθαν στα 55.653 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 392 εκατ. ευρώ ή 0,7% έναντι του στόχου (56.045 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025.
Είναι πάντως πολύ υψηλότερες από τις αντίστοιχες περυσινές (κατά 3.791 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω των αυξημένων δαπανών για μέτρα κατά της πανδημίας και των αυξημένων πληρωμών εξοπλιστικών προγραμμάτων στο σκέλος του τακτικού προϋπολογισμού.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού παρουσιάζεται υπέρβαση στόχου στην κατηγορία των μεταβιβάσεων η οποία οφείλεται κυρίως σε αυξημένες επιχορηγήσεις προς τους ΟΚΑ κατά 677 εκατ. ευρώ.
Επιπρόσθετα, επιταχύνθηκαν οι πληρωμές που προορίζονται για την εξυπηρέτηση των σχετικών συμβάσεων των εξοπλιστικών προγραμμάτων του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας (κατηγορία αποκτήσεων παγίων περιουσιακών στοιχείων). Σε σχέση με τον αρχικό στόχο αυξήθηκαν κατά 471 εκατ. ευρώ.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών παρουσίασαν μείωση σε σχέση με τον στόχο κατά 479 εκατ. ευρώ.
Οι δαπάνες της πανδημίας
Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των μέτρων κατά της πανδημίας για την περίοδο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου, έχει ως εξής:
α) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 (μισθωτών) ύψους 1.959 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
β) η επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 1.620 εκατ. ευρώ από την κατηγορία των μεταβιβάσεων και 1.108 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
γ) η κρατική αποζημίωση εκμισθωτών ύψους 744 εκατ. ευρώ, λόγω μειωμένων μισθωμάτων που λαμβάνουν,
δ) η επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΑ ύψους 225 εκατ. ευρώ, για την αποπληρωμή δανείων πληγέντων από την πανδημία,
ε) η ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στις Περιφέρειες ύψους 736 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
στ) η επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ύψους 117 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
ζ) οι δαπάνες σχετικά με το ταμείο εγγυοδοσίας επιχειρήσεων ύψους 220 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
η) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε επιχειρήσεις εστίασης για προμήθεια πρώτων υλών ύψους 203 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
θ) η συνεισφορά του δημοσίου για την αποπληρωμή επιχειρηματικών δανείων πληγέντων δανειοληπτών ύψους 182 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
ι) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε τουριστικές επιχειρήσεις ύψους 100 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ και
ια) η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ κατά την εφαρμογή των μέτρων στήριξης εργοδοτών και εργαζομένων, ύψους 703 εκατ. ευρώ από την κατηγορία των μεταβιβάσεων.
Οι επιδόσεις του Οκτωβρίου
Ειδικότερα, τον Οκτώβριο 2021 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4.681 εκατ. ευρώ μειωμένο κατά 1.696 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο διότι η δόση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) ποσού 1.718 εκατ. ευρώ που είχε αρχικά προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον μήνα Οκτώβριο 2021, τελικά μετατοπίζεται χρονικά για το επόμενο έτος. Συνεπώς εξαιρουμένης αυτής, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 22 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που είχε περιληφθεί στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5.174 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 1.606 εκατ. ευρώ, αλλά εξαιρουμένης της ανωτέρω μετατοπισθείσας χρονικά δόσης από το RRF, τα συνολικά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 112 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που είχε περιληφθεί στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4.963 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 341 εκατ. ευρώ ή 7,4% έναντι του μηνιαίου στόχου, γεγονός που οφείλεται στους ίδιους λόγους που αναφέρονται ανωτέρω σε σωρευτική βάση.
Οι επιστροφές εσόδων του Οκτωβρίου 2021 ανήλθαν σε 493 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 90 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (403 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 54 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 194 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.