Περιθώρια για την καταβολή επιδοτήσεων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής και διατροφικής κρίσης, αφήνει η υλοποίηση του κρατικού προϋπολογισμού τον Μάρτιο και συνολικά στο πρώτο τρίμηνο του 2022, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θόδωρο Σκυλακάκη.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να εξοικονομήσει ποσό ύψους περίπου 3 - 4 δισ. ευρώ, προκειμένου να καλύψει το κόστος των νέων επιδοτήσεων του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου, καθώς και τη μείωση του ΦΠΑ σε ορισμένα είδη διατροφής.
Το ποσό αυτό θα πρέπει να βρεθεί, χωρίς να αυξηθεί το έλλειμμα του προϋπολογισμού ή το δημόσιο χρέος, ώστε να μην σταλεί αρνητικό μήνυμα στους θεσμούς που εξακολουθούν και επιτηρούν την ελληνική οικονομία, αλλά και στις αγορές ενόψει της εξόδου στις αγορές.
Τα μέτρα αναμένεται να ανακοινωθούν τον Μάιο και αφού προηγηθεί η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, στην οποία η κυβέρνηση προσδοκά κοινές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπισης της ακρίβειας, αλλά αυτό δεν φαίνεται πιθανό. Τα μέτρα που σχεδιάζονται αφορούν:
- Στην επιδότηση του φυσικού αερίου κατά 50% ώστε να μειωθεί αντίστοιχα και η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
- Στη μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη διατροφής, όπως σιτηρά και παράγωγά τους, στα σπορέλαια και στα κρέατα, πλην των επεξεργασμένων.
Πρέπει να σημειωθεί ωστόσο, ότι η εικόνα των εσόδων συνολικά για το πρώτο τρίμηνο, εμφανίζεται βελτιωμένη, αλλά αυτό οφείλεται στην πληρωμή των τελών κυκλοφορίας του 2021 μέχρι τον Φεβρουάριο.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, η βελτίωση των εσόδων στους επόμενους μήνες, είναι πιθανό να οδηγήσει σε «πλεόνασμα» έναντι των στόχων κατά 1,5 μονάδα του ΑΕΠ ή ποσό περίπου 3 δισ. ευρώ.
Πάντως, η υστέρηση των εισπράξεων από τα κοινοτικά Ταμεία, στο πλαίσιο του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και από το Ταμείο Ανάκαμψης (καθυστέρησε η είσπραξη της πρώτης δόσης) οδήγησε σε αυξημένο έλλειμμα κατά το πρώτο τρίμηνο.
Αναλυτικότερα σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, ο προϋπολογισμός στο πρώτο τρίμηνο εμφάνισε έλλειμμα ύψους 1.687 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 1.331 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 12.144 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.337 εκατ. ευρώ ή 12,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Η υπέρβαση των εσόδων οφείλεται, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών στην παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022, στην καλύτερη απόδοση των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράχθησαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2022 καθώς και στην καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους.
Τον Μάρτιο 2022 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 2.952 εκατ. ευρώ μειωμένο κατά 416 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο λόγω των μειωμένων εσόδων ΠΔΕ.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 11.925 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1.387 εκατ. ευρώ ή 10,4% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Ωστόσο στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη τον μήνα Φεβρουάριο της πρώτης δόσης για το 2022 από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) ύψους 1.718 εκατ. ευρώ, η οποία εισπράχθηκε στις 9 Απριλίου 2022 και θα εμφανιστεί στο Δελτίο Εκτέλεσης Κρατικού Προϋπολογισμού μηνός Απριλίου 2022. Εξαιρουμένου του ποσού από το ΤΑΑ τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 331 εκατ. ευρώ ή 2,5% έναντι του στόχου, παρά τα μειωμένα έσοδα ΠΔΕ.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 13.228 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 1.106 εκατ. ευρώ ή 7,7% έναντι του στόχου. Εξαιρουμένου του προαναφερόμενου ποσού από το TAA, τα συνολικά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 612 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 12.144 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.337 εκατ. ευρώ ή 12,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται στην παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022, στην καλύτερη απόδοση των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράχθησαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2022 καθώς και στην καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους.
Οι δαπάνες
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Μαρτίου 2022 ανήλθαν στα 15.846 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.059 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (16.905 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού παρουσιάζεται υστέρηση έναντι του στόχου κατά 1.517 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 459 εκατ. ευρώ. Υστέρηση παρουσιάζεται επίσης στις μεταβιβάσεις προς ΟΚΑ κατά 207 εκατ. ευρώ, στις τρέχουσες μεταβιβάσεις προς οργανισμούς και κράτη της Ε.Ε. κατά 188 εκατ. ευρώ και τις καταπτώσεις εγγυήσεων κατά 147 εκατ. ευρώ.
