Η δημοσιονομική εικόνα της χώρας συνεχίζει να είναι εξαιρετική και το 2023, όπως αποτυπώνεται στην εκτέλεση του προϋπολογισμού το πρώτο τρίμηνο. Το πρωτογενές πλεόνασμα μαμούθ 3 δισ.ευρώ που καταγράφεται, έναντι του στόχου για μόλις 28 εκατ.ευρώ, αποδεικνύει την πιο έμπρακτη απόδειξη για το γεγονός ότι τα δημοσιονομικά πηγαίνουν πρίμα.
Σημείο αναφοράς και βασικός πυλώνας της εξαιρετικής εικόνας που αποτυπώνεται το διάστημα Ιανουάριος-Μάρτιος 2023, αποτελούν πάλι τα φοροέσοδα που υπεραποδίδουν, καταγράφοντας άνοδο 12,4% έναντι του αρχικού στόχου. Συγκεκριμένα τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 13,682 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 1,508 δισ. ευρώ ή 12,4% έναντι του στόχου.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, όπως προκύπτει από τα προσωρινά στοιχεία για την περίοδο του Ιανουαρίου - Μαρτίου 2023, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 211 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2.602 δισ. ευρώ.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3.070 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 28 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 1.650 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 16.830 δις.. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2.268 δις.. ευρώ ή 15,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται κυρίως: (α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα του τριμήνου, (β) στην είσπραξη ποσού 603 εκατ. ευρώ από ANFAs, που δεν είχε προβλεφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 και (γ) στα αυξημένα έσοδα του ΠΔΕ.
Οι φόροι που υπεραπέδωσαν
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 13.682 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.508 εκατ. ευρώ ή 12,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Τμήμα της αύξησης αυτής, ποσού 470 εκατ. ευρώ περίπου, αφορά την παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023, ενώ είχε εκτιμηθεί ότι το ποσό αυτό θα εισπραττόταν κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2022. Το υπόλοιπο ποσό της υπερεκτέλεσης προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2023, όσο και από την καλύτερη απόδοση του ΦΠΑ τρέχοντος έτους.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 1.721 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 368 εκατ. ευρώ από τον στόχο (1.354 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.679 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 334 εκατ. ευρώ από τον στόχο (1.345 εκατ. ευρώ).
Αυξημένα τα φοροέσοδα και τον Μάρτιο
Τον Μάρτιο 2023 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 3.864 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 306 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 3.692 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 263 εκατ. ευρώ ή 7,7% έναντι του στόχου.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 938 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 264 εκατ. ευρώ από τον στόχο (674 εκατ. ευρώ) κυρίως λόγω της επιστροφής ΦΠΑ στον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων (ΔΑΠΕΕΠ) Α.Ε. ποσού 220 εκατ. ευρώ περίπου που προκύπτει από έσοδα που έχουν εισπραχθεί από τον ΔΑΠΕΕΠ και αποδοθεί στο Κράτος από τον Προσωρινό Μηχανισμό Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας.Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 263 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 297 εκατ. ευρώ από τον στόχο (560 εκατ. ευρώ).
Δαπάνες
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Μαρτίου 2023 ανήλθαν στα 16.619 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 545 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (17.164 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023, ενώ παρουσιάζονται αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, κατά 772 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων μεταβιβάσεων του τακτικού προϋπολογισμού κατά 1.006 εκατ. ευρώ.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 371 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών για δαπάνες εξοπλιστικών προγραμμάτων ύψους 763 εκατ. ευρώ.
Αξιοσημείωτα γεγονότα είναι η επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας Μ.Α.Ε. ύψους 502 εκατ. ευρώ, προς εξυπηρέτηση των αναγκών του Market Pass, καθώς και η επιχορήγηση προς το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης ύψους 367 εκατ. ευρώ των υπερκερδών παραγωγών ενέργειας, για την περίοδο από την 1η Οκτωβρίου 2021 έως και την 30ή Ιουνίου 2022. Και οι δύο προαναφερθείσες επιχορηγήσεις πραγματοποιήθηκαν με ανακατανομή πιστώσεων από το αποθεματικό για προώθηση δράσεων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης (πιστώσεις υπό κατανομή).
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 2.029 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας υποεκτέλεση ύψους 174 εκατ. ευρώ. Οι δαπάνες του ΠΔΕ περιλαμβάνουν ποσό ύψους 44 εκατ. ευρώ προς εξυπηρέτηση μέτρων COVID-19, με σημαντικότερα εξ αυτών, την ενίσχυση των φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό για την ανταπόκριση στις ανάγκες λόγω της πανδημίας COVID-19 στις Περιφέρειες και την επιχορήγηση υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου του λιανεμπορίου, που διατηρούν φυσικό κατάστημα, για την ανάπτυξη, αναβάθμιση και διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος.