Προτάσεις ενισχυμένης συνεργασίας με “κομβικές” τρίτες χώρες για την καλύτερη διαχείριση της μετανάστευσης παρουσίασε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Με βάση το ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για την μετανάστευση, η Επιτροπή θέτει ως προτεραιότητες να σώζονται ανθρώπινες ζωές στη θάλασσα, να αυξηθούν οι επιστροφές καθώς και να επιτραπεί στους μετανάστες και τους πρόσφυγες να παραμείνουν κοντά στις εστίες τους. Μακροπρόθεσμα, μέσω της παροχής βοήθειας για την ανάπτυξη σε τρίτες χώρες προτείνεται να αντιμετωπιστούν τα γενεσιουργά αίτια της παράτυπης μετανάστευσης.
Η Επιτροπή καλεί επίσης τα κράτη-μέλη της ΕΕ να συνεισφέρουν στις εν λόγω εταιρικές σχέσεις – διπλωματικές, τεχνικές και οικονομικές - για την επίτευξη βέλτιστων αποτελεσμάτων. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, η ανανεωμένη εταιρική σχέση με τρίτες χώρες θα λάβει τη μορφή κατάλληλα προσαρμοσμένων “συμφώνων” που θα καταρτιστούν με βάση την κατάσταση και τις ανάγκες κάθε χώρας εταίρου, ανάλογα με το αν πρόκειται για χώρα καταγωγής, χώρα διέλευσης ή χώρα που φιλοξενεί μεγάλο αριθμό εκτοπισθέντων ατόμων.
Βραχυπρόθεσμα, θα συναφθούν σύμφωνα με την Ιορδανία και τον Λίβανο και θα καταβληθούν προσπάθειες επίτευξης συμφώνων με τον Νίγηρα, τη Νιγηρία, τη Σενεγάλη, το Μάλι και την Αιθιοπία. Στόχος είναι επίσης η ενίσχυση της συνεργασίας μας με την Τυνησία και τη Λιβύη. Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή προτείνει την ενσωμάτωση στην αναπτυξιακή και εμπορική πολιτική της ΕΕ ενός συνδυασμού θετικών και αρνητικών κινήτρων προκειμένου να ανταμείβονται οι χώρες που επιθυμούν να συνεργαστούν αποτελεσματικά με την ΕΕ για τη διαχείριση της μετανάστευσης και να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχουν συνέπειες για όσους αρνούνται. Επιπλέον επισημαίνει πως οι αποτελεσματικές επιστροφές έχουν κομβική σημασία για να επιτευχθεί ο στόχος της εξάρθρωσης του επιχειρηματικού μοντέλου των παράνομων διακινητών ανθρώπων που επιδιώκουν να εκμεταλλεύονται τους μετανάστες με σκοπό το κέρδος.
Η αξιοποίηση της εμπειρίας που αποκτήθηκε από τη συνεργασία με την Τουρκία και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και η περαιτέρω εγκατάσταση Eυρωπαίων αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης σε χώρες προέλευσης και διέλευσης προτεραιότητας θα συμβάλει στον συντονισμό της συνεργασίας με την ΕΕ, προσθέτει η ανακοίνωση της Επιτροπής. Τέλος, η Επιτροπή υπογραμμίζει την ανάγκη δημιουργίας νόμιμων οδών μετανάστευσης, σημειώνοντας πως η ΕΕ θα υποστηρίξει τη δημιουργία ενός συστήματος επανεγκατάστασης σε παγκόσμιο επίπεδο υπό την αιγίδα του ΟΗΕ με σκοπό τη δίκαιη κατανομή των εκτοπισμένων ατόμων και την περαιτέρω αποθάρρυνση των παράτυπων μετακινήσεων.
Σε ό,τι αφορά τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την υλοποίηση όλων των παραπάνω προτάσεων, η Επιτροπή προτείνει να αυξηθούν τα χρηματοδοτικά κονδύλια που διατίθενται για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης και της αναγκαστικής εκτόπισης, όπως και η ευελιξία για την ανάπτυξη των προγραμμάτων. Βραχυπρόθεσμα, το Καταπιστευματικό Ταμείο για την Αφρική θα πρέπει να ενισχυθεί με 1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 500 εκατ. προέρχονται από το αποθεματικό του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης και τα 500 εκατ. θα ζητηθούν από τα κράτη μέλη.
Επιπλέον, τα παραδοσιακά χρηματοδοτικά προγράμματα θα πρέπει να αναπροσανατολιστούν. Μακροπρόθεσμα, η Επιτροπή προτείνει να αναθεωρηθούν ριζικά η κλίμακα και η φύση των παραδοσιακών αναπτυξιακών μοντέλων συνεργασίας. Όπως προαναγγέλεται, το φθινόπωρο του 2016, η Επιτροπή θα υποβάλει πρόταση για ένα νέο ταμείο ως μέρος ενός φιλόδοξου εξωτερικού επενδυτικού σχεδίου προκειμένου να κινητοποιηθούν επενδύσεις σε αναπτυσσόμενες τρίτες χώρες, με βάση την πείρα που αποκτήθηκε από το επιτυχημένο Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη.
Για τον σκοπό αυτό, θα διατεθεί ποσό 3,1 δισ. ευρώ που αναμένεται να ενεργοποιήσει συνολικές επενδύσεις ύψους 31 δισ. με πιθανότητα αύξησης έως 62 δισ., εάν συμβάλλουν τα κράτη μέλη και άλλοι εταίροι με ποσά αντίστοιχα εκείνα που θα διαθέσει η ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), επίσης, σύμφωνα με την Κομισιόν, εργάζεται ήδη για μια πρωτοβουλία κινητοποίησης πρόσθετης χρηματοδότησης στην Αφρική κατά την επόμενη πενταετία. Το εξωτερικό επενδυτικό σχέδιο θα επικεντρωθεί επίσης σε στοχοθετημένη βοήθεια για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στις χώρες αυτές.