Με πρόστιμα έως 100.000 ευρώ τιμωρούνται οι ορκωτοί ελεγκτές-λογιστές που κάνουν τα «στραβά μάτια» σε φορολογικές παραβάσεις των επιχειρήσεων που ελέγχουν.
Αυτό επισημαίνει διευκρινιστική εγκύκλιος του διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή, με την οποία κωδικοποιούνται οι «αβλεψίες» των ιδιωτών ελεγκτών, όπως και οι ποινές που αντιμετωπίζουν κατά περίπτωση.
Πρόκειται για τους πιστοποιημένους ελεγκτές/ ελεγκτικές εταιρείες, που αναλαμβάνουν την ευθύνη έκδοσης του φορολογικού πιστοποιητικού. Το φορολογικό πιστοποιητικό αφορά Α.Ε. και Ε.Π.Ε. που οι ετήσιες οικονομικές τους καταστάσεις ελέγχονται υποχρεωτικά από Νόμιμους Ελεγκτές / Ελεγκτικά Γραφεία και «κλείνουν» ισολογισμό με ημερομηνία 30/06/2011 και μετά.
- Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2190/1920 και Ν.3190/1955, οι ΑΕ και Ε.Π.Ε. ελέγχονται υποχρεωτικά από Νόμιμους Ελεγκτές όταν σε δυο συνεχόμενες χρήσεις υπερβαίνουν τα δυο (2) από τα τρία (3) παρακάτω κριτήρια:
- Σύνολο Ενεργητικού > €2,5 εκ.,
- Καθαρός Κύκλος Εργασιών > €5 εκ.
- Μέσος Όρος Προσωπικού > 50 άτομα
- Επίσης ελέγχονται υποχρεωτικά από Νόμιμους Ελεγκτές οι εταιρείες που συντάσσουν, είτε υποχρεωτικά είτε προαιρετικά, ετήσιες οικονομικές καταστάσεις και ετήσιες ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις με βάση τα ΔΠΧΠ.
Σε περίπτωση που η Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης του Νόμιμου Ελεγκτή καταλήγει σε συμπέρασμα χωρίς επιφύλαξη, τότε η Εταιρεία δεν υπόκειται σε έλεγχο από τις φορολογικές αρχές, εκτός εάν περιληφθεί στο δείγμα των υποθέσεων που θα επανελεγχθούν από το Υπουργείο Οικονομικών.
Στις υποθέσεις των Α.Ε. για τις οποίες είχε εκδοθεί φορολογικό πιστοποιητικό από ιδιώτες ελεγκτές ή ιδιωτικά ελεγκτικά γραφεία ελέγχεται ένα δείγμα υποθέσεων, που ανέρχεται τουλάχιστον στο 9%. Όμως, η προθεσμία που ορίζεται από το νόμο για την πραγματοποίηση των ελέγχων είναι 18 μήνες από το κλείσιμο της χρήσης για την οποία εκδόθηκε φορολογικό πιστοποιητικό.
Τα πρόστιμα
Στην εγκύκλιο τονίζεται ότι με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη της ΕΛΤΕ, καθορίζονται, μεταξύ άλλων, τα συγκεκριμένα επί μέρους φορολογικά αντικείμενα του ελέγχου της προηγούμενης παραγράφου, ενδεχόμενες συγκεκριμένες ελεγκτικές επαληθεύσεις που πρέπει να διενεργούνται, καθώς και το ειδικότερο περιεχόμενο του πιστοποιητικού που εκδίδεται και οι επιφυλάξεις που τυχόν διατυπώνονται σε αυτό.
Στους ορκωτούς ελεγκτές λογιστές και τις ελεγκτικές εταιρείες που παραβαίνουν τις διατάξεις του εν λόγω άρθρου και της κανονιστικής απόφασης που προβλέπεται σε αυτό, επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται στην παρ. 4 του άρθρου 4 του ν.2523/1997, ήτοι διοικητικό πρόστιμο ύψους από 10.000 έως 100.000 ευρώ, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης και την ενδεχόμενη υποτροπή.
Επίσης η εγκύκλιος τονίζει ότι, ο λογιστής ή η εταιρεία που χορήγησε το φορολογικό πιστοποιητικό, θα αντιμετωπίσουν κυρώσεις όχι μόνο αν η ελεγχόμενη εταιρεία στην οποία χορήγησαν φορολογικό πιστοποιητικό επιλεγεί στο δείγμα του 9%, αλλά ορίζεται ότι εφόσον από μεταγενέστερο έλεγχο της Φορολογικής Διοίκησης προκύψουν πρόσθετες επιβαρύνσεις σε σχέση με τα φορολογικά αντικείμενα, επιβάλλεται στον ορκωτό ελεγκτή λογιστή και στην ελεγκτική εταιρεία διοικητικό πρόστιμο ύψους από δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ έως εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης και την ενδεχόμενη υποτροπή.
Παράδειγμα
Από έλεγχο της Φορολογικής Διοίκησης που διενεργήθηκε σε εταιρεία που είχε λάβει Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης «χωρίς επιφύλαξη» προέκυψαν πρόσθετες επιβαρύνσεις διότι η επιχείρηση εξέπεσε Φ.Π.Α. εισροών από δαπάνες που ορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 30 παρ. 4 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν.2859/2000), για τις οποίες δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης.
Στην περίπτωση αυτή ελέγχεται εάν οι σχετικές δαπάνες εμπεριέχονται ή θα έπρεπε να εμπεριέχονται στο δείγμα ελέγχου, σύμφωνα με τον αναλυτικό φάκελο τεκμηρίωσης που τηρείται υποχρεωτικά από τους ορκωτούς ελεγκτές λογιστές και τις ελεγκτικές εταιρείες.
Η εγκύκλιος αναφέρει επίσης ότι «ευνόητο είναι ότι δεν επιβάλλεται το σχετικό πρόστιμο στις περιπτώσεις που ο καταλογισμός προκύπτει από αξιοποίηση πληροφοριακού δελτίου ή από λοιπές πηγές πληροφόρησης, οι οποίες αποδεδειγμένα δεν θα μπορούσαν να τελούν σε γνώση του ορκωτού ελεγκτή λογιστή και της ελεγκτικής εταιρείας που εξέδωσε το φορολογικό πιστοποιητικό».
Τέλος επισημαίνεται επίσης ότι πέραν της υποχρέωσης παροχής εκ μέρους της Φορολογικής Διοίκησης επαρκούς αιτιολογίας για την έκδοση της καταλογιστικής πράξης, θα πρέπει στην εν λόγω έκθεση ελέγχου που συντάσσεται από την ελεγκτική υπηρεσία να γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο ότι ζητήθηκε προηγούμενα η άποψη της Ε.Λ.Τ.Ε. όπως ορίζουν οι οικείες διατάξεις.
Περαιτέρω, εφόσον η άποψη της ελεγκτικής υπηρεσίας διαφοροποιείται από αυτήν της Ε.Λ.Τ.Ε., πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένη και η εν λόγω αιτιολογία θα πρέπει να προκύπτει από τις αναφερόμενες στην έκθεση ελέγχου διαπιστώσεις της φορολογικής αρχής.