Εξελίξεις στο θέμα της προστασίας της πρώτης κατοικίας, καθώς το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης αναμένεται να καταθέσει τις επόμενες ώρες στη Βουλή σχετική νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα προβλέπει την προστασία πρώτης κατοικίας ακόμη και για επιχειρηματικά δάνεια.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης στο οποίο κατατίθεται η τροπολογία, συζητείται την Τετάρτη (27.03.2019) στην αρμόδια επιτροπή και αναμένεται να εισαχθεί την Πέμπτη (28.03.2019) στην Ολομέλεια, εκτός κι αν κριθεί ότι πρέπει να δοθεί κι άλλος χρόνος συζήτησης, λόγω της κρισιμότητας του ζητήματος.
Σύμφωνα με κορυφαίο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ που μετέχει στην συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος, η νομοθετική ρύθμιση θα βασίζεται στη συμφωνία κυβέρνησης- τραπεζών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο νέος "νόμος Κατσέλη" περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προστασία πρώτης κατοικίας ως 250.000 ευρώ για κόκκινα στεγαστικά ιδιωτών, 175.000 για επιχειρηματικά δάνεια με προσημείωση της πρώτης κατοικίας και εισοδηματικό κριτήρια έως 36.000 ευρώ.
Το νέο καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας που θα κατατεθεί μέχρι και αργά το βράδυ της Τρίτης (26.03.2019) στη Βουλή, αποτελεί ένα προϊόν τροποποιήσεων που έγιναν με τους εκπροσώπους των θεσμών, ώστε το νομοσχέδιο να ψηφιστεί πριν από το Eurogroup της 5ης Απριλίου.
Από το κείμενο του νομοσχεδίου προκύπτει ότι:
- Το περιουσιακό κριτήριο παραμένει στο ύψος τις ελληνικής πρότασης δηλαδή τα 250.000 ευρώ για τα αμιγώς στεγαστικά δάνεια.
- Τα εισοδηματικά κριτήρια ξεκινούν από τα 12.500 για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό αυξάνονται κατά 8.500 για την σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε ανήλικο παιδί και μέχρι τα τρία εξαρτώμενα μέλη φτάνοντας κατ' ανώτερο τα 36.000 ευρώ.
- Μεγάλη μείωση υπέστη το ανώτατο όριο καταθέσεων που από τις 65.000 της ελληνικής πρότασης περιορίστηκε στις 15.000 ευρώ.
- Το ύψος της προστασίας της δευτερεύουσας ακίνητης περιουσίας περιορίστηκε από τα 250.000 της αρχικής πρότασης στα 80.000 ευρώ.
- Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου, στο οποίο συνυπολογίζονται λογιστικοποιημένοι τόκοι και, αν υπάρχουν, έξοδα εκτέλεσης κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης δεν υπερβαίνει τις 130.000 ευρώ ανά πιστωτή. Αν η οφειλή έχει συνομολογηθεί σε άλλο, πλην ευρώ, νόμισμα, τότε για τον καθορισμό του μέγιστου ορίου των 130.000 ευρώ λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία αλλοδαπού νομίσματος και ευρώ κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.
Προϋπόθεση για να ισχύσουν τα παραπάνω είναι ο οφειλέτης να έχει χρέη τα οποία βρίσκονταν σε καθυστέρηση τουλάχιστον ενενήντα ημερών κατά την 31η Δεκεμβρίου 2018.
Η αιτιολογική έκθεση
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση τα βασικά χαρακτηριστικά του νέου πλαισίου είναι τα εξής:
Α) Στο νέο πλαίσιο μπορούν να ενταχθούν φυσικά πρόσωπα ανεξαρτήτως της πτωχευτικής ή μη ικανότητάς τους, εφόσον πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια (παρ. 1 του άρθρου 1).
Β) Οι δικαιούχοι υπαγωγής ρυθμίζουν μόνο οφειλές προς πιστωτικά ιδρύματα, καθώς και οφειλές προς το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων από στεγαστικό δάνειο, για τις οποίες έχει εγγραφεί υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης στην κύρια κατοικία τους (παρ. 2 και 3 του άρθρου 1). Για τις υπόλοιπες οφειλές λαμβάνεται μέριμνα, ώστε αφενός να μην κινδυνεύει η κύρια κατοικία από κατάσχεση γι’ αυτές, αφετέρου να λαμβάνουν οι υπόλοιποι πιστωτές ό,τι θα λάμβαναν σε περίπτωση πλειστηριασμού της κύριας κατοικίας (παρ. 3 του άρθρου 12).
Γ) Η διαδικασία ρύθμισης διεξάγεται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας (άρθρο 4).
Δ) Οι υπαγόμενοι στο νέο πλαίσιο καταβάλλουν μέχρι το 120% της αξίας της κύριας κατοικίας τους με χαμηλό επιτόκιο και σε χρονική περίοδο, που μπορεί να φτάνει μέχρι και τα 25 έτη (άρθρο 8).
Ε) Το Δημόσιο συνεισφέρει στις καταβολές, σύμφωνα με τις οικονομικές δυνατότητες του υπαγόμενου προσώπου (άρθρο 9).
ΣΤ) Αν δεν επιτευχθεί συναινετική ρύθμιση, τότε ο οφειλέτης δικαιούται να ζητήσει τη ρύθμιση των οφειλών του με απόφαση δικαστηρίου (άρθρο 10).
Σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, υπήρξε πολύωρη τηλεδιάσκεψη νωρίς το απόγευμα της Τρίτης (26.03.2019), προκειμένου να υπάρξουν οι μεγαλύτερες δυνατές συγκλίσεις.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία με τους θεσμούς, αλλά- κατά τις ίδιες πληροφορίες- "θα κατατεθούν οι διατάξεις και θα συνεχιστεί η συζήτηση με δεδομένο ότι υπάρχει ακόμη απόσταση σε διάφορα σημεία του πλαισίου".
Τα βασικά σημεία τριβής είναι η δευτερογενής νομοθεσία -δηλαδή οι υπουργικές αποφάσεις που θα εξειδικεύσουν το νέο πλαίσιο, οι προϋποθέσεις για την αναστολή των πλειστηριασμών, οι δικαστικές διαδικασίες του ν. Κατσέλη αλλά και οι όροι υπαγωγής των επιχειρηματικών δανείων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, υπάρχει προβληματισμός και για το μεσοδιάστημα ως την λειτουργία της νέας πλατφόρμας.
Η εκτίμηση είναι πάντως, ότι εφόσον δεν υπάρξουν ανατροπές στις επόμενες ημέρες, φαντάζει πλέον πιο πιθανό το σενάριο της εκταμίευσης των 970 εκατ. ευρώ από την επιστροφή κερδών ελληνικών ομολόγων, στο Eurogroup της 5ης Απριλίου.
Υπενθυμίζεται ότι την Δευτέρα απέβη άκαρπο το EuroWorking Group σχετικά με το θέμα, καθώς η συνεδρίαση ολοκληρώθηκε χωρίς να έχει σημειωθεί πρόοδος, αναφορικά με την προστασία πρώτης κατοικίας και το πλαίσιο που θα διαδεχθεί τον νόμο Κατσέλη.