Τεράστιες διαφορές στις τιμές πώλησης των υγρών καυσίμων καταγράφονται μεταξύ των Νομών της χώρας, την ώρα που οι τιμές του αργού πετρελαίου κατρακυλάνε.
Η χαμηλότερη τιμή εντοπίζεται στην Αττική και είναι 1,12 ευρώ, ενώ η υψηλότερη εντοπίζεται στη Σαντορίνη, όπου η μέγιστη τιμή είναι στα 1,669 ευρώ! Πρόκειται για μια διαφορά της τάξης 58 λεπτών, ή κατά 55%.
Η πτώση των διεθνών τιμών του πετρελαίου, ξεκίνησε από τον Ιανουάριο, αλλά κλιμακώθηκε από τον Μάρτιο όταν σχεδόν όλος ο πλανήτης, μπήκε καραντίνα.
Αιτία είναι η δραματική μείωση της ζήτησης λόγω του κορονοϊού, καθώς έχει περιοριστεί η βιομηχανική δραστηριότητα, οι μεταφορές, αγαθών και έχει μειωθεί σημαντικά η κυκλοφορία των επιβατικών αυτοκινήτων.
Συνέπεια της μειωμένης ζήτησης είναι η τιμή του πετρελαίου στους τελευταίους μήνες να καταγράψει θεαματική βουτιά και από τα 72 δολάρια που βρέθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2020 (η υψηλότερη του 2020), η τρέχουσα να βρίσκεται μεταξύ 22-23 δολ/ βαρέλι, δηλαδή έχει μειωθεί κατά 68%.
Η μείωση αυτή όμως, δεν αποτυπώνεται και στις τιμές της βενζίνης την ελληνική αγορά, δηλαδή, δεν είναι ανάλογη.
Στις 6 Ιανουαρίου η μέση τιμή της αμόλυβδης στην Ελλάδα ήταν 1,616 ευρώ, ενώ σήμερα είναι 1,317 ευρώ. Μειώθηκε δηλαδή κατά 22,7%. Δηλαδή, παρότι η τιμή του πετρελαίου Brent μειώθηκε κατά 68%, η τιμή της αμόλυβδης μειώθηκε μόνο κατά 22,7%.
Η αιτία είναι, κατ΄ αρχήν η φορολογία, η οποία δεν είναι αναλογική επί της τιμής, αλλά εφαρμόζεται επί του όγκου.
Πώς επηρεάζει ο φόρος τις τιμές της βενζίνης
Το πρόβλημα στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες της ΕΕ, είναι η φορολογία, η οποία κρατάει τις τιμές υψηλά ή δεν υποχωρούν, ανάλογα με την πορεία των πορεία των τιμών του πετρελαίου τύπου brent.
Αυτό συμβαίνει γιατί ο ειδικός φόρος κατανάλωσης, δεν είναι αναλογικός, αλλά επιβάλλεται επί του όγκου, ανά λίτρο.
Έτσι, ένα λίτρο αμόλυβδης βενζίνης, βαρύνεται με ΕΦΚ 70 λεπτά του ευρώ. Όση και αν είναι η τιμή του Brent και του διυλιστηρίου, ο φόρος στην λιανική τιμή πώλησης της βενζίνης είναι στάνταρ, στα 70 λεπτά.
Είτε η «χονδρική» τιμή του πετρελαίου είναι 72 δολάρια το βαρέλι, όπως ήταν στις 6 Ιανουαρίου 2020, είτε στα 22-23 δολάρια το βαρέλι που είναι η τρέχουσα, ο ειδικός φόρος κατανάλωσης παραμένει σταθερός στα 70 λεπτά το λίτρο.
Δεν τελειώσαμε όμως. Η τελική τιμή λιανικής πώλησης προκύπτει από την τιμή του διυλιστηρίου, στην οποία προστίθενται τα 70 λεπτά του ΕΦΚ.
Κατόπιν, προστίθεται το κέρδος του πρατηρίου και επί του ποσού που θα προκύψει, επιβάλλεται ο ΦΠΑ 24%.
Παράδειγμα. Στις 29 Απριλίου η τιμή του Brent ήταν στα 22,54 δολάρια το βαρέλι και η τιμή του διυλιστηρίου με τον ειδικό φόρο κατανάλωσης ήταν 89,7 λεπτά.
Με την προσθήκη του κέρδους του πρατηριούχου και του ΦΠΑ, η μέση τιμή της αμόλυβδης στην Ελλάδα, διαμορφώνεται σήμερα σε 1,317 ευρώ.
Όσο για τις διαφορές που εντοπίζονται μεταξύ των Νομών της χώρας, οφείλεται στο κόστος μεταφοράς, αλλά και στην εκμετάλλευση των συνθηκών σε κάθε περιοχή. Αν είναι ελάχιστα τα πρατήρια και είναι ένα ολιγοπώλιο, οι τιμές των πρατηρίων είναι αυξημένες, όπως συμβαίνει ειδικά στα νησιά.