Ο πρόεδρος της Καταλωνίας Κάρλες Πουτζντεμόν αρνήθηκε χθες να προκηρύξει πρόωρες τοπικές εκλογές στην βορειοανατολική αυτόνομη περιοχή της Ισπανίας, εξανεμίζοντας τις ελπίδες όσων ήλπιζαν σε μία κίνηση που θα κατεύναζε την πολιτική αντιπαράθεση με την κεντρική κυβέρνηση, ανοίγοντας τον δρόμο για την μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της, που με τη σειρά της θα επιταχύνει την επέμβαση της Μαδρίτης για την εφαρμογή του Άρθρου 155 του Συντάγματος για την επιβολή κατάστασης εξαίρεσης στην περιοχή.
Αποδεικτικό της σοβαρότητας της κατάστασης είναι το γεγονός ότι ο Πουτζντεμόν άργησε, επί πολλές ώρες να εκφωνήσει το διάγγελμά του , αναβάλλοντας δύο φορές την εμφάνισή του, ενώ πολλοί ανέμεναν με ανυπομονησία την απάντησή του και χιλιάδες φοιτητές είχαν συγκεντρωθεί έξω από την έδρα της τοπικής κυβέρνησης και φώναζαν συνθήματα υπέρ της ανεξαρτησίας.
Ο Πουτζντεμόν στο διάγγελμά του υποστήριξε πως δεν έχει λάβει ρητές «εγγυήσεις» από την πλευρά της ισπανικής κυβέρνησης ότι εάν δεν προκηρυχθούν εκλογές στην Καταλωνία και η Μαδρίτη δεν πρόκειται να εφαρμόσει το Άρθρο 155. Παράλληλα, εναπόθεσε στο καταλανικό Κοινοβούλιο (το οποίο ελέγχουν οι οπαδοί της ανεξαρτησίας) την ευθύνη «να καθορίσει τις συνέπειες που θα έχει η εφαρμογή του Άρθρου 155 κατά της Καταλωνίας».
Αντιδρώντας άμεσα, μέσα στο χθεσινό απόγευμα, η καταλανική αντιπολίτευση σύσσωμη τον προσκάλεσε «να επανακάμψει στη νομιμότητα και και να προκηρύξει εκλογές», ενώ η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνης Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία, μιλώντας στην εξεταστική επιτροπή της Γερουσίας που μελετά τα μέτρα που θα ληφθούν κατ’ εφαρμογή του Άρθρου 155 (και πλέον αναμένεται να επικυρωθούν σήμερα από το Σώμα), δήλωσε πως «το αδιέξοδο ταξίδι της ανεξαρτησίας θα πρέπει να τερματισθεί , για να επανέλθουμε στον σεβασμό της νομιμότητας».
Πάντως, έως σήμερα δεν έχει γίνει σαφές, εάν ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι μετά την έγκριση των μέτρων από τη Γερουσία θα προχωρήσει στην άμεση εφαρμογή του Άρθρου 155, ή απλώς θα το κρατήσει ανενεργό στην πράξη, επισείοντάς ως νομιμοποιητικό επιχείρημα εναντίον των καταλανικών διεκδικήσεων.
Ακόμη κι εάν σήμερα η Γερουσία ψηφίσει υπέρ της εφαρμογής των μέτρων που προβλέπει το Άρθρο 155, μεταξύ αυτών και της καθαίρεσης της κυβέρνησης, ο Πουτζντεμόν θα παραμείνει στη θέση του έως το Σάββατο, που θα δημοσιευθεί το διάταγμα στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.
Ωστόσο, μία δεύτερη επίπτωση της ομιλίας του Πουτζντεμόν, που καταδεικνύει το ρήγμα που έχει προκληθεί στο στρατόπεδο—τουλάχιστον των συντηρητικών—δυνάμεων που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία, ήταν η παραίτηση του μετριοπαθούς συμβούλου (υπουργού) Επιχειρηματικότητας Σάντι Βίλα, ο οποίος τόνισε πως οι προσπάθειές του για να λειανθεί το έδαφος προς την κατεύθυνση του διαλόγου «απέτυχαν».
Από την πλευρά τους, οι υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας δείχνουν αποφασιστικότητα, υποστηρίζοντας πως το συντριπτικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 1ης Οκτωβρίου για την ανεξαρτησία , δίνει σαφή «εντολή» στην τοπική κυβέρνηση να προβεί στην ανακήρυξή της.
Μάλιστα, πριν την οριστική εκφώνηση του διαγγέλματος του Πουτζντεμόν, κι ενώ διέτρεχε τη χώρα η φήμη πως πρόκειται να προκηρύξει εκλογές, πολλοί υποστηρικτές της ανεξαρτησίας τον κατήγγειλαν ως προδότη. Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν έξω από την έδρα της κυβέρνησης στο Παλάου ντε Τζενεραλιτάτ της Βαρκελώνης διαμαρτυρόμενοι για το ενδεχόμενο των εκλογών, ενώ πολλοί βουλευτές και δήμαρχοι του στρατοπέδου της ανεξαρτησίας απειλούσαν ότι θα παραιτηθούν. Επιπλέον, το έτερο κόμμα του κυβερνητικού συνασπισμού Junts pel Si (Μαζύ για το Ναι), οι κεντροαριστεροί του ΕRC απείλησαν πως θα αποχωρήσουν από την κυβέρνηση, ενώ οι αντικαπιταλιστές της CUP, που υποστηρίζουν την κυβέρνηση στην πορεία της ανεξαρτησίας, δήλωναν πως θα καταψηφίσουν την πρόταση για εκλογές.